آمریکا چگونه شرکت‌های اروپا را از ایران دور می‌کند
یک اقتصاددان در مورد تاثیر اقدامات آمریکا بر سرمایه‌گذاری شرکت‌های اروپایی در ایران، می‌گوید: شرکت‌های آمریکایی و اروپایی آنچنان با یکدیگر درهم‌تنیدگی دارند که در برخی موارد تفکیک آنها از یکدیگر به آسانی امکان‌پذیر نیست. همین موضوع عاملی برای جلوگیری از فعالیت شرکت‌های اروپایی در ایران است.
کارشناسان بعد از انعقاد برجام، پیش‌بینی می‌کردند که تکنولوژی و سرمایه رسیده از کشورهای غربی، جان تازه‌ای به صنایع پیر ایران بدهد.
به گزارش بازتاب، اکنون خروج آمریکا از برجام و تهدید شرکت‌های اروپایی از جانب این کشور، باعث شده تا تردیدها در مورد سرمایه‌گذاری خارجی و ورود تکنولوژی به صنایع ایران افزایش یابد.
محمدقلی یوسفی، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی است. وی، در مورد نیاز مبرم صنایع ایران به تکنولوژی جدید، می‌گوید: در ابتدا باید بگویم که توسعه ایران از طریق توسعه صنعتی امکان‌پذیر است و تنها شانس موفقیت ایران همین حوزه صنعت است. صنعتی شدن نیازمند بستر مناسب است که بخشی از آن ایجاد زیرساخت‌ها، اجرای قوانین، امنیت حقوق مالکیت و کنترل فساد است. اما بخش دیگر این بستر مربوط به ورود تکنولوژی مدرن به کشور است.
وی می‌افزاید: ورود تکنولوژی مدرن تنها از طریق سرمایه‌گذاری خارجی امکان‌پذیر است. چرا که از طریق سرمایه‌گذاری داخلی نمی‌توان تکنولوژی مدرن را به بخش صنعتی تزریق کرد. به همین دلیل است که تعامل با دنیا در اینجا اهمیت دوچندان پیدا می‌کند و در راس آنها رفع تنش‌هایی که با آمریکا داریم، یک اصل کلیدی در این زمینه است.
این اقتصاددان ادامه می‌دهد: کاری که مسئولین اکنون انجام می‌دهند این است که به نحوی می‌خواهند از طریق همکاری با اروپا، تحریم‌های آمریکا را دور بزنند. این کار یک اقدام ریشه‌ای نیست. بلکه دور زدن موقتی مساله است. این کار نمی‌تواند به رفع مشکلات و انتقال تکنولوژی به صنایع کمک کند.
یوسفی در پاسخ به این سوال که آیا در صورت وجود تحریم‌های آمریکا، همکاری ایران با کشورهای اروپایی می‌تواند سرمایه‌گذاری خارجی و ورود تکنولوژی به صنایع را حفظ کند، می‌گوید: شرکت‌های مختلف دنیا به یکدیگر وابستگی‌های مختلفی دارند و هنگامی که آمریکا چنین تحریم‌هایی را اعمال می‌کند، قطعا بر روی همکاری آنها با ایران تاثیر می‌گذارد. یعنی به نحوی این اقدام آمریکا، ریسک سرمایه‌گذاری این شرکت‌ها در ایران را بالا می‌برد. چرا که آنها در صورت همکاری با ایران، برای بسیاری از فعالیت‌ها مانند انتقال پول به مشکل برمی‌خورند.
وی می‌افزاید: اکثر شرکت‌های بزرگ اروپایی متعلق به بخش خصوصی هستند و برای هر تصمیم‌گیری، سود و زیان خود را می‌سنجند. بنابراین اگر ببیند همکاری با ایران برای آنها پرهزینه است، تمایلی برای همکاری با ایران نخواهند داشت. ضمن اینکه این شرکت‌ها وابستگی شدیدی به شرکت‌های آمریکایی دارند. چرا که بیشتر این شرکت‌ها فراملیتی بوده و حتی ممکن است سهام‌داران برخی از آنها آمریکایی باشند.
وقتی که آمریکا انتقال پول و کالا را به ایران ممنوع می‌کند، هم بخش دولتی و هم خصوصی را شامل می‌شود.
این اقتصاددان ادامه می‌دهد: شرکت‌های آمریکایی و اروپایی آنچنان با یکدیگر درهم‌تنیدگی دارند که در برخی موارد تفکیک آنها از یکدیگر به آسانی امکان‌پذیر نیست. همین موضوع عاملی برای جلوگیری از فعالیت شرکت‌های اروپایی در ایران است.
یوسفی در پاسخ به این سوال که آیا خصوصی‌سازی در ایران می‌تواند باعث بی‌اثر شدن اقدامات آمریکا شود، می‌گوید: خیر. وقتی که آمریکا انتقال پول و کالا را به ایران ممنوع می‌کند، هم بخش دولتی و هم خصوصی را شامل می‌شود. البته واگذاری صنایع دولتی ضروری و لازم است. اما در شرایط کنونی امکان این کار چندان وجود ندارد. تجربه گذشته نیز نشان داده که واگذاری‌ها غیرشفاف و نامناسب بوده که حتی در بسیاری از موارد نیز زیان‌هایی را به جامعه وارد کرده است.
وی در پایان می‌گوید: همه صنایع ما به ورود تکنولوژی جدید نیاز دارند. چرا که صنایع ما به مدت ۴۰ سال است که نتوانسته‌اند از تکنولوژی مدرن برخوردار شوند و نمی‌شود این کار را عقب انداخت.
