آغاز هرج و مرج سیاسی در لبنان با ورشکستگی دولت؛ آیا دوران توافق طائف به سر آمده؟
معاون نخست‌وزیر لبنان از ورشکستگی رسمی دولت و بانک مرکزی کشور خبر داده است. به نظر می‌رسد دلایل وضعیت کنونی را باید فراتر از پیامدهای کرونا و انفجار بندر بیروت جستجو کرد. در برابر نخبگان مسلط بر سیاست لبنان، اجماعی در حال شکل‌گیری است که بر ضرورت تغییر تأکید دارد.
«باتاب»؛ معاون نخست‌وزیر لبنان، «سعاده الشامی» در یک مصاحبه تلویزیونی از ورشکستگی دولت و بانک مرکزی کشورش خبر داد.
او با اعلام اینکه وضعیت کنونی کشور نتیجه سیاست‌های ده‌ها ساله دولت‌های لبنان است، تأکید کرد که زیان‌های ورشکستگی باید میان دولت، بانک مرکزی و سپرده‌گذاران تقسیم شود؛ هر چند دولت تلاش دارد که مردم کم‌ترین آسیب ممکن را ببینند.
الشامی همچنین تأکید کرد که مقام‌های اقتصادی دولت لبنان در تماس نزدیک با صندوق بین‌المللی پول هستند و پیشرفت‌هایی در مذاکرات دو طرف رخ داده است.
به گفته او، مذاکرات دولت لبنان با صندوق بر موضوعاتی همچون اصلاح ساختار بانکی، سیاست مالی متوازن دولتی، یکسان‌سازی نرخ ارز و سیاست‌های پولی و مقابله با تورم متمرکز است.
هر چند رئیس بانک مرکزی لبنان در واکنش به سخنان معاون نخست‌وزیر از ادامه روند عادی کار بانک مرکزی خبر داده و ورشکستگی آن را تکذیب کرده است، به نظر می‌رسد مصاحبه تلویزیونی سعاده الشامی، تنها بیان واقعیت‌هایی باشد که دست‌کم از سال گذشته میلادی بر کسی پوشیده نبوده است.
با وجود اینکه برخی از مقام‌های لبنانی تلاش دارند وضعیت کنونی اقتصاد را ناشی از پیامدهای همه‌گیری کرونا، کاهش کمک‌های مالی غربی و عربی و به ویژه انفجار بندر بیروت –به عنوان قلب اقتصاد لبنان- معرفی کنند، احتمالا باید دلایل ورشکستگی اقتصادی را در ساختار سیاسی حاکم بر لبنان جستجو کرد.
توافق طائف هر چند به جنگ لبنان پایان داد، عملا کشوری چندپاره، تحت سلطه گروه‌های مذهبی-سیاسی را شکل داد و منجر به ایجاد شبکه‌های قدرتمند فساد، با محوریت جریان‌های سیاسی شد؛ در این شرایط نه تنها تصمیمات و سیاستگذاری‌های دولتی، بلکه حتی تشکیل دولت‌ها هم مستلزم اجماع جریان‌های مذهبی-سیاسی است؛ موضوعی که با توجه به ویژگی‌های اجتماعی لبنان، تقریبا غیرممکن است.
در لبنان بر کسی پوشیده نیست که اعلام ورشکستگی دولت و بانک مرکزی در واقع اعلام ورشکستگی نظام سیاسی برآمده از توافق طائف است.
کم‌تر از 40 روز دیگر، مردم لبنان بار دیگر برای انتخابات پارلمانی به پای صندوق‌های رأی خواهند رفت؛ مجموعا 1043 نفر برای نامزدی در انتخابات ثبت نام کرده‌اند. به گزارش «المانیتور»، 88 نفر از نامزدها، 25 تا 35 ساله هستند که نسبت به دوره‌های قبلی انتخابات بی‌سابقه است؛ به ویژه که در لبنان همواره گروه تقریبا ثابتی از نخبگان سیاسی وجود دارد که ترکیب آن تنها با مرگ افراد تغییر می‌کند.
جوانانی که خود را برای انتخابات نامزد کرده‌اند، علیرغم تعلق به گروه‌های اجتماعی متفاوت، بر ضروت «تغییر» تأکید دارند؛ اینکه آیا آن‌ها قادر هستند تغییری جدی در نظام پوسیده و ناکارآمد برآمده از جنگ داخلی ایجاد کنند، مشخص نیست.
