آشنایی با سویه جدید کرونا در آفریقا/ اومیکرون چیست و چه علائمی دارد؟
اومیکرون «Omicron»، سویه جدید کرونا تحتعنوان «۱.۱.۵۲۹B.» است که در آفریقای جنوبی شناسایی شده و در چند روز اخیر مقامات سازمان بهداشت جهانی و رهبران کشور های اروپایی را به شدت نگران کرده است.
سازمان جهانی بهداشت روز پنجشنبه اعلام کرد که سویه جدیدی از بیماری کووید-۱۹ را در آفریقای جنوبی شناسایی شده است. این سویه جدید با تعداد بالای جهشهایی که دارد، میتواند اثربخشی واکسنهای موجود را تهدید کند.
به عقیده کارشناسان این سازمان، چندین هفته طول میکشد تا تأثیر این واریانت را به خوبی بررسی کنیم و اگر به شدت گونههای دلتا و بتا نگرانکننده و خطرناک شناخته شود، نامی از الفبای یونانی به آن اختصاص داده میشود.
پیدا شدن گونه جدیدی از ویروس کرونا در قاره آفریقا نگرانیهای زیادی را بوجود آورده است، یک متخصص بیماریهای عفونی به بی بی سی گفته است که این سویه جدید “خطرناکترین و بدترین موردی که تاکنون دیدهایم” بوده و این نگرانی وجود دارد که این سویه بالقوه بتواند مصونیت ایجاد شده توسط واکسنها را دور بزند.
جنی هریس، مدیر اجرایی آژانس امنیت سلامت بریتانیا می گوید: “این مهمترین سویهای است که تا به امروز با آن مواجه شدهایم و تحقیقات فوری برای کسب اطلاعات بیشتر درباره قابلیت انتقال، شدت و حساسیت به واکسن این سویه در حال انجام است.”
به گفته خانم هریس، در حال حاضر دانشمندان در حال بررسی این هستند که “چه اقدامات بهداشت عمومی میتواند در کم کردن تاثیر این سویه جدید موثر باشد”.
تفاوت «۱.۱.۵۲۹B.» با سویههای قبلی چیست؟
تولیو دی اولیویرا، ویروس شناس آفریقای جنوبی، در یک کنفرانس مطبوعاتی آنلاین گفت: «نوع جدید ویروس کرونا باعث نگرانی در آفریقای جنوبی شده است». او توضیح داد که تعداد بالای جهشهای اسپایک در گونه Omicron که در حال حاضر حداقل 32 مورد است، نگرانکننده است چرا که نشان میدهد این ویروس توانایی مقاومت در برابر واکسن را داراست و در انتقال بیماری قویتر عمل میکند.
به گفتهی دانشمندان، سویه یافتشده در آفریقای جنوبی شامل تعداد زیادی جهش در پروتئین اسپایک است که نقش کلیدی در ورود ویروس به سلولهای بدن دارد. طبق اطلاعات منتشرشده، این سویه بهطور کلی دارای ۵۰ جهش است که بیش از ۳۰ جهش روی پروتئین اسپایک رخ داده است (یعنی دو برابر بیشتر از سویه دلتا که در هند شناسایی شد). پروتئین اسپایک همان بخشی از سلول است که از سوی واکسنها هدف قرار میگیرد.
واریانت Omicron تاکنون در کدام کشورها شناسایی شده است؟
این بیماری اولینبار در آفریقای جنوبی شناسایی شد؛ مؤسسه ملی بیماریهای واگیر (NICD) در روز پنجشنبه اعلام کرد که ۲۲ مورد [مثبت] تأیید شده است؛ به تدریج با انتشار نتایج آزمایش، موارد بیشتری به ثبت رسیدهاند.
روز پنجشنبه (۲۵ نوامبر) در بوتسوانا و هنگکنگ نیز موارد مثبتِ ابتلا گزارش شد؛ در هنگکنگ مسافری از آفریقای جنوبی مبتلا به این سویه بود و مورد دیگر نیز در یک فرد قرنطینهشده شناسایی شد.روز جمعه ۲۶ نوامبر اولین مورد در اروپا، در بلژیک شناسایی شد. طبق گفته مقامات، این مورد مربوط به مسافری بود که از مصر باز میگشت. همچنین اسرائیل روز جمعه اعلام کرد که اولین مورد این گونهی جدید را در مسافری که از مالاوی بازمیگشت، شناسایی کرده است.
همزمان، شرکت داروسازی بیونتک اعلام کرده که در حال تحقیق بر روی واکسنی تطبیقی است که علیه گونه اومیکرون نیز کارایی داشته باشد.
سخنگوی بیونتک گفته است: «ما نگرانیهای جاری را درک میکنیم و بلافاصله مطالعه روی گونه B.1.1.529 را شروع کردهایم.»
سطح گستردگی واریانت جدید چگونه است؟
به گفته تولیو دی اولیویرا، استاد بیوانفورماتیک (زیست دادهورزی)، نتایج اولیه آزمایش پیسیآر نشان داد که ۹۰ درصد از ۱۱۰۰ مورد ابتلای جدیدِ گزارششده [در روز چهارشنبه در استان گائوتنگ آفریقای جنوبی با مرکزیت ژوهانسبورگ]، ناشی از گونهی Omicron باشد و ممکن است این ویروس در هشت استان دیگر این کشور نیز وجود داشته باشد.
دی اولیویرا اصرار داشت که صرفاً به این دلیل که گونهی جدید برای اولین بار در آفریقای جنوبی شناسایی شد، به این معنی نیست که منشاء ویروس آنجا باشد.
او افزود: یک خبر خوب در رابطه با گونهی جدید وجود دارد و این است که میتوان آن را با یک آزمایش PCR خاص شناسایی کرد، به عبارتی میتوان بیماری را به سرعت تشخیص داد و درمان کرد.
آیا واریانت Omicron خطرناکتر از واریانت دلتاست؟
دلتا در حال حاضر گونهی غالب کووید-۱۹ در سطح جهان است که برای اولین بار در هند شناسایی شد و با سرایت حداکثری در سراسر جهان نشان داد که مسریتر از انواع قبلی ویروس است.
به گفته محققان، واریانت جدید نیز به راحتی منتقل میشود زیرا پروتئین اسپایک آن نسبت به انواع قبلی در ورود به سلولهای انسانی قویتر عمل میکند.
حدود دو ماه طول کشید تا گونهی دلتا توسط سازمان بهداشت جهانی در دستهی ویروسهای «نگرانکننده» طبقهبندی شود؛ اما گونهی Omicron ظرف ۷۲ ساعت پس از شناسایی در این طبقهبندی جای گرفت!
واکنشها نسبت به سویه Omicron چگونه است؟
به نوشته یورونیوز، بریتانیا روز جمعه ۲۶ نوامبر محدودیتهای جدیدی را برای مسافران آفریقای جنوبی و کشورهای همسایه نامیبیا، بوتسوانا، لسوتو، اسواتینی و زیمبابوه اعمال کرد و گفت: مسافران باید به مدت ۱۰ روز قرنطینه شوند.
کشورهای اتحادیه اروپا نیز به سرعت سفرهای هوایی از جنوب آفریقا را متوقف کردند.اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا، گفت: «تا زمانی که به درک روشنی از خطر ناشی از واریانت جدید برسیم، باید پروازها تعلیق شوند و مسافرانی که از این منطقه باز میگردند میبایست بهطور جدی قرنطینه شوند». او بر احتیاط شدید پافشاری کرد و هشدار داد که «جهشها میتوانند منجر به پیدایش و گسترش گونههای نگرانکنندهتری از ویروس شده و در عرض چند ماه در سراسر جهان پخش شوند».
میزان سرایت «اومیکرون» ۵۰۰ درصد بیشتر از سویه دلتای کروناست
اگرچه سازمان جهانی بهداشت هنوز جزئیاتی از میزان سرایت سویه اومیکرون ویروس کرونا را اعلام نکرده، یک متخصص بیماریهای همهگیر احتمال داد که میزان سرایت این سویه نسبت به سویه دلتا ۵۰۰ درصد بیشتر باشد.