نمایش فصل جدید «بازی تاج و تخت» در دربار سعودی؛ آیا پادشاه مرده است!؟

در چند روز گذشته خبرهای ضد و نقیضی پیرامون مرگ ملک سلمان پاشاه سعودی منتشر شده است که فضای سیاسی عربستان را تحت شعاع خود قرار داده و زمینه های نزاعی دوباره بر سر قدرت در این کشور را به وجود آورده است؛ با این حال، هنوز خبری رسمی و موثق درباره مرگ وی در دسترس نیست.

به گزارش گروه بین الملل بازتاب، رسانه‌های رسمی عربستان تا این لحظه این خبر را تأیید نکرده‌اند و این در حالی است که برخی سعودی‌ها فاش کردند مقامات این کشور برای جلوگیری از وقوع بحران غیرمترقبه در عربستان به ویژه در سایه همه‌ گیری کرونا این خبر را مخفی کرده‌اند.اخبار مربوط به مرگ ملک سلمان از ۴ماه گذشته تاکنون به دلیل بازداشت های متعدد به فرمان بن سلمان ولی عهد سعودی مورد توجه ناظران و رسانه ها قرار گرفته است.

نشریه الوطن در این باره نوشت: در ۲۴ ساعت گذشته، تعدادی از فعالان شبکه‌های اجتماعی خبر مرگ ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود را منتشر کردند، اما تا به این لحظه او در قید حیات و در بیمارستان تخصصی ملک فیصل تحت معاینات پزشکی است.

پایگاه خبری «أنباء الیوم» مصر نیز به نقل از «اسامه نقلی» سفیر عربستان در قاهره اعلام کرد که انتظار می‌رود مقامات سعودی وضعیت اضطراری اعلام کنند. این سفیر افزوده است که همه پرواز‌های دیپلماتیک به عربستان متوقف شده و نیرو‌هایی از ارتش به ریاض اعزام شده اند.

پایگاه مذکور همچنین نوشت: سفیر عربستان گفته است که دربار پادشاهی عربستان در آماده باش کامل به سر می‌برد.

پیشرانی مهم برای جنگ قدرت در عربستان سعودی

انتظار جناح های قدرت در عربستان سعودی برای فرا رسیدن روز موعود- مرگ ملک سلمان- را باید مهم ترین پیشران کنونی در بازی تاج و تخت پادشاهی سعودی قلمداد کرد. به گونه ای بعد از هر خبر و گزارشی در مورد بیماری یا مرگ ملک سلمان، جنگ قدرت در این پادشاهی با محوریت محمد بن سلمان تشدید می شود.

در عربستان، قدرت باید در میان فرزندان عبدالعزیز جا به جا شود، اما محمد بن سلمان درصدد است این رسم را از بین برده و خود جایگزین پدرش شود. به عبارت دیگر، هیچ یک از فرزندان عبدالعزیز نامزد جدی کرسی پادشاهی در حال حاضر نیست.

محمد بن سلمان که با پادشاهی پدرش به سمت وزیر دفاع، نایب ولیعهد و سپس به طور همزمان وزیر دفاع و ولیعهد عربستان رسید، به خصوص از سال 2017 تاکنون تلاش کرد همه مدعیان کرسی پادشاهی را حذف کند. در همین راستا نیز نوامبر 2017 شماری از شاهزادگان سعودی به اتهام فساد از سوی بن سلمان بازداشت خانگی شدند.

محمد بن نایف که پیش از بن سلمان، سمت ولیعهد سعودی را بر عهده داشت از مهمترین رقبای بن سلمان است که بارها تحت هجمه های شدید وی قرار گرفته است.

اکنون محمد بن سلمان همزمان با بستری شدن ملک سلمان، دور جدیدی از هجمه علیه محمد بن نایف را آغاز کرد. بن سلمان در دور جدید تلاش خود، محمد بن نایف را به فساد متهم کرده و طوفان توئیتری در این خصوص به راه انداخته است.

خبرگزاری رویترز هدف از انتشار این پیام‌ ها را اعتبارزدایی از ولیعهد سابق عربستان سعودی قبل از اعلام جرم علیه او و هموار ساختن راه محمد بن سلمان برای نشستن بر تخت پادشاهی عنوان کرده است. در واقع، طوفان توئیتری که علیه محمد بن نایف به راه افتاده، مستقیماً توسط حکومت سعودی به رهبری محمد بن سلمان اجرا می شود.

اگرچه حامیان بن سلمان نقش مهمی در این طوفان توئیتری ایفا می کنند، اما روزنامه نیویورک‌ تایمز از به کارگیری «ربات‌ ها» و همچین «ترول‌‌ های» مجازی برای انتشار پیام‌ هایی در حمایت از بن سلمان و تخریب محمد بن نایف خبر داد.

می توان گفت اگرچه محمد بن سلمان شانس اصلی برای رسیدن به کرسی پادشاهی عربستان محسوب می شود، اما جنگ قدرت میان «پسر عموهای سعودی» روند تصاعدی دارد و بیش از هر زمان دیگری شدت پیدا کرده است.

بن نایف در سال ۲۰۱۷ از پست ولیعهدی کنار گذاشته شده و بن سلمان به جای او بر کرسی قدرت نشست. وی می کوشد از طریق بازوی‌های مجازی خود محمد بن نایف و سعد الجبری معاون وی که مسئول سابق اطلاعاتی سعودی نیز به شمار می‌رود را به فساد متهم کند. منابع آگاه سعودی اعلام کردند که این پست‌های توئیتری توسط طرفداران بن سلمان منتشر شده تا افکار عمومی را برای وارد آوردن اتهامات فساد علیه بن نایف آماده کنند.

به طور کلی، تحلیلگران و کارشناسان مسائل سیاسی بر این باورند که بستری شدن ناگهانی ملک سلمان در بیمارستان بی‌ارتباط با تلاش های «محمد بن سلمان» برای تکیه زدن بر اریکه قدرت پیش از انتخابات آتی آمریکا نیست.

«محمود رفعت» کارشناس حقوق بین الملل با انتشار یک پست توئیتری به حوادث و تحولات اخیر در عربستان سعودی واکنش نشان داد.

وی در این خصوص اعلام کرده است: به نظر ورود ملک سلمان به بیمارستان و یا به عبارت بهتر وارد کردن آن به بیمارستان با هدف انتصاب محمد بن سلمان به عنوان پادشاه جدید پیش از انتخابات آینده آمریکا در ماه نوامبر صورت گرفته است.

از سوی دیگر، «محمد المختار الشنقیطی» نویسنده موریتانیایی نیز در موضعی مشابه اعلام کرد: آیا زمان آن فرا رسیده است که ملک سلمان پیش از رفتن ترامپ از کاخ سفید از قصر پادشاهی‌اش بیرون رانده شود؟

در نهایت اینکه، به نظر می رسد بازی تاج و تخت محد بن سلمان برای رسیدن به قدرت، تا زمان مرگ پدرش همچنان ادامه خواهد داشت. بازی و تلاشی که قربانیان زیادی در دربار سعودی داشته و خواهد داشت و به نظر می رسد در ماه های آینده تشدید خواهد شد.