مدیریت قیمت برنج از دست مدیران اقتصادی خارج شد/ همه چیز در بازار برنج به سود سوداگران در جریان است

باورکردنی نیست ولی واقعیت دارد در بازار برنج ایران حالا دیگر خرید 10 کیلو برنج با کیفیت و اعلای ایرانی کمتر از یک میلیون تومان امکان پذیر نیست؛ واقعیتی عجیب که کافیست برای باور کردنش گشت و گذاری در فروشگاه های سطح شهر و یا فروشگاه های اینترنتی داشته باشید.

«بازتاب»؛ آرش خداپرست- با اینکه متولیان امور اقتصادی به ویژه در حوزه کشاورزی تأکید دارند که قیمت برنج ایرانی کمتر از 60 هزار تومان است و نباید بالاتر از این قیمت در بازار خرید و فروش شود، ولی واقعیت این است که قیمت برنج ایرانی به مراتب از این قیمت ها بالاتر است.

 براساس گزارش مرکز آمار ایران، متوسط قیمت برنج ایرانی درجه در دی‌ماه امسال ۵۶ هزار و ۹۳۱ تومان بوده است. بنا به این گزارش، برنج در بازار حداقل هر کیلو ۴۷ هزار تومان و حدکثر ۶۴ هزار و ۱۱۷ تومان قیمت داشته است.

این اعداد نشان می‌دهد که برنج فقط در دی‌ماه ۱۰.۲ درصد رشد داشته است. این در حالی است که عددی که مربوط به افزایش برنج در طول یک‌سال گذشته دیده می‌شود، از گرانی ۶۸.۵ درصدی حکایت دارد.

با وجود این آمار، گزارش‌های میدانی از سطح بازار حکایت از آن دارد که هم‌اکنون هر کیلوگرم برنج ایرانی در بازار از ۵۵ تا ۹۸ هزار تومان به فروش می‌رسد.

در حوزه برنج خارجی نیز در طول یک‌سال گذشته ۲۱.۸ درصد افزایش قیمت داشتیم؛ به این شکل که به طور متوسط قیمت هر کیلو برنج خارجی درجه یک از ۲۳ هزار و ۷۲۵ تومان در دی‌ماه سال گذشته به ۲۸ هزار و ۸۹۱ تومان تغییر کرده است.

این در شرایطی است که گزارش‌ها نشان می‌دهد که با وجود سیر نزولی قیمت دلار، نرخ خرده‌فروشی انواع برنج خارجی در بازار مصرف همچنان در حال افزایش است؛ به طوری که برنج هندی و پاکستانی در مرز قیمتی ۳۳ تا ۳۵ هزار تومان قرار گرفته است.

افزایش قیمت برنج در هفته‌های اخیر به حدی بوده است که به گفته فعالان بازار، این محصول حکم طلا به خود گرفته است و به انگار که در رکود بازار طلا و سکه و کاهش قیمت‌ها در این بخش، دلالان به این بازار ورود کرده‌اند و از تلاطم بازار به نفع خود بهره می‌برند. اما در این میان، فردی نیز می‌گوید که به نظر می‌رسد برنج‌های محلی توسط واردکنندگان برنج خارجی از بازار جمع‌آوری شده تا افزایش قیمت برنج خارجی به ۶۰، ۷۰ هزار تومان توجیه داشته باشد.

در همین رابطه، فردی که برای خرید برنج به بازار مراجعه کرده بود، به خبرآنلاین می‌گوید: یک روز سلطان سکه، یک روز سلطان ارز و حالا هم به نظر می‌رسد سلطان برنج پیدا شده است. دیگر برنج ایرانی نمی‌شود خورد. یک هفته قبل یک گونی برنج خریدم ۸۹۰ هزار تومان و حالا این هفته شده یک میلیون تومان.

فرد دیگری عنوان می‌کند: اصلا برنج ۹۵ هزار تومان نه، ۵۰ هزار تومان شود. مگر ۵۰ هزار تومان ارزون است؛ آن هم من که در ماه ۴ میلیون تومان حقوق می‌گیرم و یک گونی برنج را باید ۵۰۰ هزار تومان بخرم.

قاسمعلی حسنی، دبیرکل اتحادیه بنکداران موادغذایی در گفت‌وگو با رسانه ها در این باره عنوان کرد: ظرفت ۵ ماه گذشته فروشندگان استان‌های شمالی هستند که چندین بار افزایش قیمت داده‌اند و ما ناچاریم که از آنها بخریم.

به گفته وی، در حال حاضر گروهی دلال و عمده فروش در استان‌های شمالی کشور اقدام به گران‌فروشی می‌کنند که این مساله باید از سوی مسوولان دنبال شود.

او متذکر شده در واقع تهران و شهرهای دیگر چون خریدارند، تعیین‌کننده نرخ برنج نیستند و دخالتی در این خصوص ندارند، اما فروشنده ( سه استان شمالی کشور) تعیین‌کننده نرخ برنج داخلی هستند.

دبیرکل اتحادیه بنکداران مواد غذایی بر این باور است که هر کاسبی در شهرهای دیگر به دنبال خرید محصول برنج با قیمت‌های کمتر است تا بتواند محصول بیشتری را تامین کند، بنابراینافزایش قیمت برنج به ضرر است، اما عده‌ای سودجو به صورت غیرقانونی اقدام به گران‌فروشی می‌کنند.

بررسی های دقیقتر از طریق فروشگاه های اینترنتی نشان می دهد که هر کیلو برنج ممتاز طارم، 78 هزار تومان، برنج هاشمی، 80 هزار تومان، برنج عنبربو، 53 هزار تومان، برنج هاشمی خمام، 110 هزار تومان و برنج طارم هاشمی هر کیلو 87 هزار تومان معامله می شود.

در این بین قیمت برنج خارخی نیز تعریف چندانی ندارد و به نسبت کیفیت و طعمی که دارد اصلاً با قیمتی که در بازار دارد، تناسب ندارد.

مثلا قیمت برنج پاکستانی باسماتی، هر کیلو 39 هزار تومان، برنج پاکستای 386، 27 هزارتومان و برنج هندی طبیعت 33 هزار تومان معامله می شود.

این شرایط وحشتناک در بازار برنج کشور در حالی است که برخی در شبکه های اجتماعی مدعی هستند بازار برنج کشور از دست مدیران اقتصادی خارج شده و عملاً در کنترل دلالان و سوداگران قرار گرفته است.

برخی نیز مدعی هستند که برخی سوداگران در این بازار با تلفیق برنج ایرانی و خارجی با یکدیگر به قیمت های متعادلی برای فروش برنج رسیده اند ولی آنها نیز تلاش می کنند تا حتی برنج مخلوط خود را با بالاترین قیمت به مصرف کننده نهایی بفروشند.

هر چند موضوع خشکسالی و محدودیت در کشت برنج امسال در شمال کشور را باید عاملی موثر بر این شرایط بدانیم، ولی واقعیت این است که این موضوع را مدیران اجرایی می توانستند با پیش بینی و چاره اندیشی با کمترین چالش پشت سر بگذارند.

به هر صورت آنچه از بازار برنج کشور بر می آید، شرایط اصلاً مساعد نیست و در این فضا به صورت مشخص اقشار کم درآمد و ضعیف با مشکلات بسیار جدی رو به رو خواهند بود؛ وضعیتی که به نظر می رسد در هفته های آتی به ویژه در نزدیکی شب عید آشفته تر نیز خواهد شد و نگرانی ها در این باره افزایش خواهد داد.