پس از روزها گمانه‌زنی اومیکرون وارد کشور شد/ اومیکرون چیست و چگونه آن را تشخیص بدهیم؟
در تاریخ 6 آذر 1400، برابر با 27 نوامبر سازمان جهانی بهداشت (WHO) یک سویه جدید کروناویروس را «اومیکرون» نام نهاد و در فهرست سویه های نگران‌کننده بیماری کووید -۱۹ طبقه‌بندی کرد؛ سویه خطرناکی که امروز یکشنبه به صورت رسمی ورود آن به کشور توسط مسولان ذی ربط تأیید شد.
«بازتاب»؛ این سویه جدید از کروناویروس جهش‌های زیادی داشته و شواهد اولیه حاکی از آن است که «اومیکرون» موارد ابتلاء به ویروس را افزایش داده است.
پیشتر یکی از مشاوران علمی دولت انگلیس گفته بود که سویه «اومیکرون»، جهشی «بسیار نگران‌کننده» است و بسیاری از واکسن‌های کرونا در برابرش کارآمد نخواهند بود. در عین حال هنوز بر سر این موضوع که تا چه اندازه واکسن‌های موجود می‌توانند جلوی خطرات این سویه از ویروس را بگیرند، در بین کارشناسان توافق نظر وجود ندارد.
همانطور که اشاره شد پس از روزها گمانه زنی مبنی اینکه آیا سویه اومیکرون به ایران وارد شده است یا خیر بالاخره امروز یکشنبه برابر با 29 آذرماه ورود این سویه به کشور به صورت رسمی تأیید شد و همین امر سبب بروز نگرانی های زیادی در جامعه و نیز میان مسولان امر شده است.
محمد هاشمی- سرپرست مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت در همین رابطه به رسانه ها گفت: در جلسه اضطراری ستاد کرونا که امروز با حضور دکتر بهرام عین اللهی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در محل این وزارتخانه برگزار شد، مشاهده یک مورد سویه اُمیکرون کرونا در ایران تایید شد.
هاشمی با بیان اینکه در جلسه اضطراری امروز ضمن تایید مشاهده یک مورد از سویه جدید کرونا در کشور از سوی همه اعضا، در خصوص تدوین پروتکل های جدید بهداشتی بحث و تبادل نظر شد، گفت: همچنین اعضای ستاد نظرات و پیشنهادات خود را جهت ارائه به ستاد ملی کرونا مطرح کردند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه نتایج جلسه امروز درخصوص تمهیدات اندیشیده شده جهت جلوگیری از شیوع سویه جدید در کشور متعاقبا اعلام و اطلاع رسانی خواهد شد، تاکید کرد: اعضای جلسه به ضرورت استفاده از ماسک، تزریق واکسن بویژه دریافت دز سوم واکسن اعلام شده و رعایت پروتکل های بهداشتی تاکید کردند.
در حال حاضر مبدا دقیق اومیکرون مشخص نیست، اما محققان آفریقای جنوبی اولین بار این گونه را در تاریخ ۲۵ نوامبر سال جاری میلادی شناسایی کردند. در همان تاریخ مواردی در هنگ‌کنگ و بوستوانا نیز شناسایی شد. روز بعد بلژیک نیز خبر از شناسایی این گونه در خاک خود داد.
مقایسه اومیکرون با سایر گونه‌ها
این گونه ویروس با حدود ۵۰ جهش ژنتیکی، رکورد بیشترین تعداد جهش‌های ژنتیکی را به خود اختصاص داده است. به گفته محققان حدود ۳۰ جهش ژنتیکی ویروس در پروتئین تاجدار آن رخ داده است که ابزار اصلی ویروس برای ورود به سلول‌ها محسوب می‌شود و هدف اصلی واکسن‌ها بوده است. در مقایسه با اومیکرون ، گونه دلتا تنها دارای ۱۳ جهش ژنتیکی در پروتئین تاجدار خود بود.
به گفته محققان، اومیکرون دارای مجموعه غیرمعمولی از جهش‌های ژنتیکی است که برخی از آن‌ها قبلا در گونه‌های دلتا و بتا شناسایی شده و بر قابلیت انتقال و فرار ویروس از سیستم ایمنی اثرگذار هستند، اما بسیاری از این جهش‌های ژنتیکی ناشناخته باقی مانده‌اند.
آیا واکسن بر جهش اومیکرون موثر است؟
با وجود این که نگرانی‌هایی در خصوص بی تاثیر بودن واکسن‌ها بر گونه اومیکرون وجود دارد، تاکنون مستنداتی که نشان دهنده توانایی اومیکرون در فرار از محافظت ایجاد شده توسط واکسن‌های کرونا باشد، به دست نیامده است. البته از میان ۳۰ جهش ژنتیکی پروتئین تاجدار ویروس، تعدادی از جهش‌ها با مقاومت ویروس در برابر پادتن‌های ایجاد شده در اثر واکسیناسیون یا ابتلا به بیماری، در ارتباط هستند. همچنین در این گونه جدید یک ژن حذف شده که ژن مشابه آن در گونه‌های آلفا، بتا، گاما و لامبدا وجود داشته است. به اعتقاد محققان حذف این ژن موجب تقویت قابلیت ویروس در فرار از واکنش‌های سیستم ایمنی بدن شده است.
گفتنی است، در کنار علائمی که پیشتر برای ابتلا به کووید ۱۹ مطرح شده است، به تازگی دانشمندان کشف کردند که سویه امیکرون باعث بروز علائم منحصر به فرد دیگری در افراد شده است. این علائم شامل موارد ذیل می‌شود:
۱- خارش گلو
۲- سرفه خشک
۳- خستگی شدید
۴- درد عضلانی ملایم
۵- تعریق شبانه
