مذاکرات وین و اخبار ضد و نقیضی که به گوش می رسد/ آیا توافق قبل از انتخابات ریاست جمهوری ممکن است؟
با پایان دور اخیر مذاکرات ایران و قدرت‌های جهانی برای احیای برجام، اخبار ضد و نقیضی از پیشرفت گفتگوها به گوش می‌رسد؛ اگرچه احتمالا توافقی بر سر تحریم‌هایی که باید لغو شوند، شکل گرفته؛ اما به نظر می‌رسد اختلاف در مورد سازوکارها همچنان پا بر جا است.
«بازتاب»؛ آرش صفار- این دور از گفتگوهای وین بر سر احیای برجام در حالی به پایان رسید که اخبار ضد و نقیضی از پیشرفت مذاکرات به گوش می‌رسد.
عباس عراقچی، مذاکره‌کننده ارشد ایران اعلام کرد «تحریم‌های موضوعی یا بخشی، مثل تحریم نفت و گاز، تحریم صنعت خودرو، تحریم مالی و بانکی، تحریم بیمه و تحریم بنادر، بر اساس توافقاتی که تا الان صورت گرفته، همه باید برداشته بشود و توافق هم در مورد آن وجود دارد».
او ادامه داد «در کنار این‌ها اشخاص و نهادهایی هستند که به طور خاص مورد تحریم واقع شده‌اند. یک لیست بلندبالایی است که مذاکرات در مورد آن‌ها هنوز ادامه دارد؛ تا اینجا توافق شده اکثریت آن‌ها از تحریم خارج شوند؛ دیگرانی هستند که هنوز به دلایل مختلف در این لیست وجود دارند و مذاکره برای این قسمت از کار ادامه دارد».
وی همچنین اشاره کرد که مذاکرات تا نزدیک شدن مواضع دو طرف و برآورده شدن خواسته‌هایمان به مذاکره ادامه می‌دهیم، اگر این اتفاق رخ ندهد، طبیعتا توافق وجود نخواهد داشت».
با توجه به گفته‌های معاون وزرات امور خارجه، به نظر می‌رسد اختلافات باقی مانده مربوط به سازوکارهای رفع تحریم‌های بخشی است که احتمالا پیچیده‌ترین بخش مذاکرات است.
«جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور آمریکا، اعلام کرده است که گفتگوهای غیرمستقیم میان ایران و آمریکا برای اجرای برنامه جامع اقدام مشترک، به «یک جای نامعلوم» رسیده است. او ضمن تأیید تمایل همه طرف‌ها برای رسیدن به توافق، تأکید کرد که «هنوز معلوم نیست در وین به توافقی برسیم».
«ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم تأکید کرده است که «راهی بالقوه طولانی در پیش است».
«علی واعظ»، مدیر پروژه ایران در گروه بین‌المللی بحران، در گفتگویی در کلاب هاوس به این موضوع اشاره کرده است که مذاکرات وین گام‌به‌گام خواهد بود و نمی‌توان انتظار داشت که به یکباره به نتیجه برسد، برخی تحریم‌ها می‌تواند دفعتا لغو شود، اما برخی دیگر باید به صورت گام‌به‌گام لغو شود.
او تأکید کرد که هدف اصلی دولت بایدن که مذاکره سریع است، این در حالی است که در وین کار بسیار آرام پیش می‌رود و بسیار بعید است قبل از انتخابات به تفاهم منجر شود.
در همین حال، رویترز به نقل از یک دیپلمات ارشد اروپایی اعلام کرد «ما کار زیادی داریم و زمان کمی باقی مانده است. در این شرایط امیدواریم که در این هفته پیشرفت بیشتری داشته باشیم».
احتمالا زمان اندک باقیمانده، به 21 ماه جاری میلادی، یعنی موعد پایان توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران اشاره دارد.
در مقابل میخائیل اولیانف، نماینده روسیه که به نظر می‌رسد خوش‌بین‌ترین مذاکره‌کننده در وین است، ضمن تأکید بر اینکه انتظاری برای تحقق نتیجه در روزهای آتی ندارد، احتمال حصول به توافق در هفته‌های آینده را قوی دانسته است.
در میان این اخبار و تحلیل‌های متفاوت، دور بعدی مذاکرات قرار است روز جمعه از سر گرفته شود؛ بازگشت هیئت‌های مذاکره‌کننده به پایتخت‌ها ضمن اینکه می‌تواند به شکل‌گیری راه‌حل‌هایی برای موضوعات مورد اختلاف کمک کند، ممکن است به سخت شدن مواضع یا در دستور کار قرار گرفتن موضوعات جدید منجر شود.
در این شرایط تداوم مذاکرات تنها نکته امیدبخش برای لغو تحریم‌ها علیه ایران است؛ فاصله کوتاه باقیمانده تا پایان دوره توافق ایران و آژانس، احتمالا به عنوان اهرم فشاری بر همه طرف‌ها، برای پیشبرد امور عمل خواهد کرد.
