چابهار و گوادر؛ رقیب یا رفیق؟

کارشناسان و پژوهشگران پاکستان معتقدند با توجه به ظرفیت بالای اقتصادی در منطقه و آسیای میانه دو بندر چابهار و گوادر به عنوان دو بندر ‘خواهر خوانده’ در کنار یکدیگر می توانند در بالا بردن سطح زندگی مردم و توسعه اقتصادی و تجاری نقش ایفا کنند.

طرح توسعه بندر چابهار با افتتاح فاز نخست طرح توسعه بندر و اسکله شهید بهشتی با حضور حسن روحانی و مقام‌های عالیرتبه هند و افغانستان در رسانه‌های مهم بین‌المللی با واکنش‌های بسیاری روبه رو شد.
خبرگزاری رویترز پس از انجام مراسم افتتاحیه در چابهار نوشت: تهران امیدوار است که با توسعه چابهار بتواند به مسیر ترانزیتی به سرزمین محصور افغانستان و آسیای میانه بدل شود.
سرمایه‌گذاری این طرح، رقمی بالغ بر یک میلیارد دلار را شامل می‌شود که هندوستان در آن ٢٣٥ میلیون دلار سرمایه‌گذاری کرده است.
هند در مجموع رقم ٥٠٠ میلیون دلار در چابهار و در بخش شمالی عمان سرمایه‌گذاری کرده است که نزدیک‌ترین مسیر ایران به اقیانوس هند به حساب می‌آید.
به گواه کارشناسان این بندر آغاز دوره جدید گسترش ارتباطات منطقه ای است.
بندر شهید بهشتی چابهار که در فاصله 80 کیلومتری مرز مشترک با پاکستان قرار دارد، می تواند نقش مهمی در توسعه تجارت و اقتصاد در منطقه به ویژه کشور پاکستان ایفا کند.
بهره برداری از فاز نخست بندر شهید بهشتی چابهار در رسانه های پاکستان نیز بازتاب گسترده داشت، به عنوان مثال، روزنامه پر تیراز ‘داون’ پاکستان در خبری نوشت که حسن روحانی رئیس جمهوری ایران، فاز نخست بندر راهبردی چابهار در این کشور را با حضور جمعی از مقامات دیگر کشورها افتتاح کرد.
این روزنامه افزود: مرحله نخست این پروژه که به عنوان بندر شهید بهشتی شناخته می شود، گامی در راستای تقویت همکاری متقابل و منطقه ای به ویژه ایران و هند است.
‘اکسپرس تریبیون’ چاپ پاکستان نیز در خبری با بیان اینکه رییس جمهوری ایران فاز نخست بندر چابهار را افتتاح کرده است، گفت: حسن روحانی رئیس جمهوری ایران، در آیین افتتاح بندر چابهار گفت که کشورهای خاورمیانه باید بدون دخالت قدرت خارجی، مشکلات خود را حل کنند.
بر اساس خبر این رسانه، این بندر در استان سیستان و بلوچستان واقع شده است و آیین افتتاح فاز اول بندر چابهار با عنوان ‘شهید بهشتی’ با حضور حداقل 60 نماینده از 17 کشور از جمله هند و افغانستان برگزار شد.
روزنامه ها و سایت های نیوز، پاکستان تودی، نیشن، بیزینس رکوردر و تایمز چاپ پاکستان نیز در اخبار و گزارش هایی به این رویداد اقتصادی واکنش نشان دادند.
بندر چابهار از سوی مقامات دو کشور خواهر خوانده بندر گوادر در ایالت بلوچستان پاکستان لقب گرفته است و ‘میر حاصل خان بزنجو’ وزیر کشتیرانی پاکستان نیز با حضور در مراسم افتتاح فاز نخست بندر چابهار این دستاورد را به مقامات ایرانی تبریک گفت.
حضور وی در این مراسم نشان می دهد که پاکستان هیچ گاه بندر چابهار را به عنوان یک رقیب برای بندر گوادر نمی داند .
پیش از این وزارت امور خارجه پاکستان نیز با انتشار بیانیه ای اعلام کرده بود که بندر گوادر و چابهار برای رشد و توسعه منطقه می توانند مکمل یکدیگر باشند.
‘طاهرحسین مشهدی’ نماینده مجلس سنای پاکستان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با استقبال از راه اندازی فاز نخست بندر شهید بهشتی چابهار گفت:امیدواریم این بندر بتواند در بهبود سطح زندگی مردم منطقه نقش ایفا کند.
وی خاطر نشان کرد:ایران نیز مانند هر کشور دیگری حق دارد با توسعه بنادر و دیگر زیرساخت ها مسیر را برای رشد و پیشرفت مردم خود هموار کند.
وی با رد این دیدگاه که بندر چابهار رقیب بندر گوادر در پاکستان است، گفت:ایران و پاکستان دو کشور همسایه هستند یقینا هر دو بندرگاه می توانند ظرفیت های بالای منطقه را تامین کنند.
سناتور پاکستانی در ادامه سخنانش افزود : هر دو بندر در فضای رقابت سازنده و سالم می توانند پاسخگوی نیازهای منطقه باشند.
پیش از این نیز ‘مهدی هنردوست’ سفیر جمهوری اسلامی ایران در پاکستان نیز آمادگی کشورمان برای آغاز همکاریهای مشترک بین بندرگاه چابهار و گوادر با پاکستان را اعلام کرد.
هنردوست گفت:همکاریهای ایران برای توسعه بندر چابهار محدود به کشورهند و افغانستان نیست بلکه جمهوری اسلامی ایران ازظرفیت همه کشورها برای توسعه بندرچابهار استفاده خواهد کرد .
جمهوری اسلامی ایران با اعلام آمادگی برای پیوستن به کریدور اقتصادی چین پاکستان پیشنهاد احداث خط راه آهن بین بندر گوادر و بندر چابهار را با مقامات پاکستانی در میان گذاشته است .
‘مشاهد حسین سید’ رئیس کمیته روابط خارجی مجلس ملی پاکستان نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در پاکستان با استقبال از راه اندازی فاز نخست بندر شهید بهشتی چابهار گفت:دو بندر چابهار و گوادر خواهر خوانده هستند و می توانند در توسعه منطقه نقش مهمی ایفا کنند.
وی بر ضرورت همکاری دو کشور برای محرومیت زدایی مناطق مرزی ایران و پاکستان تاکید کرد.