استاددانشگاه:درراستای تحقق اقتصادمقاومتی، امکان بالقوه تولید هر کالا درکشور باید بررسی شود

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد می گوید در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی، باید هر کالا یا خدمتی که به صورت بالقوه امکان تولید و خلق دانش آن در کشور وجود دارد را در داخل تولید کرد.

«عبدالمجید شیخی» می گوید، اگر این باور ایجاد و رفتارها به یک فرهنگ در حوزه اقتصاد تبدیل شد، دیگر الگوی غلط مصرف کالاهای خارجی و واردات زدگی در کشور گسترش نمی یابد. باید امید بازار را از واردات قطع کنیم و در این صورت تولید رونق می گیرد.
الگوی اقتصاد مقاومتی که ریشه در اقتصاد اسلامی و مبانی فقه اسلامی دارد به رشد درون زا، داشته ها، توانایی ها، استعدادهای درون زایی داخلی و به استحکام فونداسیون اقتصاد کشور توجه دارد و سکوی پرتابی برای رشد و جهش و ایجاد کردن بالفعل استعدادهای اقتصاد است.
متن گفت وگوی اختصاصی ایرنا بااستاد دانشگاه آزاد به شرح زیر است:

 اقتصاد مقاومتی را چگونه می توان برای درک درست مردم از مفهوم آن در اقتصاد زندگی روزمره تشریح کرد؟
شیخی: تا زمینه سازی تحقق اقتصاد مقاومتی بین مردم لمس، درک و فهم نشود؛ مفهوم اقتصاد مقاومتی روی کاغذ می ماند و در لفاظی ها متوقف می شود لذا نیاز به فرهنگ سازی دارد. تمام ابزارهای رسانه ای موظفند این مقوله را عملی و بین مردم فرهنگ سازی کنند.
«باید سریال هایی در سیما با هدف تبیین اقتصاد مقاومتی و تولید و اشتغال تولید شود تا مشکلات این حوزه ها حل شود. مجموعه رفتارهای سازمانی قوه مجریه، قوه مقننه و قوه قضاییه به صورت ملموس و محسوس در خدمت تولید و اصلاح الگوی مصرف باشد تا مردم با تاسی از مسئولان به رفتارهایی متناسب با مفاهیم اصیل و اهدافی مانند خوداتکایی، خودکفایی و اصلاح الگوی مصرف و استفاده از کالاهای داخلی و پرهیز از مصرف کالاهای خارجی و توجه به استعدادهای داخلی و رونق بازار داخلی با اتکا به توانمندی های جوانان کشور تشویق شوند.»
«تا مجموعه رفتارها از ناحیه مسئولان بالادست دیده نشود، مردم هم باورشان نمی شود. اگر تمام امکانات فرهنگی کشور در همین راستا و هماهنگ با الگوی اقتصاد مقاومتی عمل نکنند، مردم هم این را باور نخواهند کرد که هر زمان بخواهیم مساله ای را فرهنگ سازی کنیم، باید باور ایجاد کنیم.»
«فرهنگ سازی کار سخت، دراز مدت، پرهزینه و بسیار مهم است ، اما اگر تمام این شرایط مهیا بشود به ساده ترین وجه ممکن و در کوتاه مدت هدف مورد نظر محقق خواهد شد.»

سیاست ها و اجرای برنامه های اقتصاد مقاومتی چه تاثیری در افزایش نرخ رشد اشتغال مولد در کشور دارد؟
شیخی: اقتصاد مقاومتی یک الگوست و اگر می خواهیم این الگو را در کشور پیاده کنیم باید زمینه آن فراهم شود. به طور مثال مردم باید مصرف کالاهای داخلی را در سبدشان قرار دهند. فرهنگی که در چند دهه پیش در اذهان مردم ریشه دوانده یعنی کالاهای خارجی بهتر از کالاهای داخلی است، این امکان را نمی دهد که کالاهای داخلی با رشد تقاضا مواجه شود. اگر امید بازار از واردات قطع بشود خود به خود تولید رشد می کند. رونق تولید، رونق اشتغال را به دنبال دارد؛ رونق اشتغال رشد همه جانبه اجتماعی و اقتصادی را سبب می شود. »
«باید هر کالا یا خدمتی که به صورت بالقوه امکان تولید آن وجود دارد ،برای واردات آن مالیات و تعرفه سنگین اعمال شود و مالیات در خدمت تولید داخلی قرار گیرد.»

رابطه اقتصاد مقاومتی و سیاست های اقتصاد کلان کشور با رویکرد توسعه صنعتی در دوران رکود و پسارکود چگونه است؟
شیخی: الگویی که حضرت آقا معرفی کردند خودشان هم فرمودند که این مساله ای نیست که ما جدیدا بخواهیم به آن عمل کنیم یا معرفی کنیم این در کشورهای دیگر اعمال شده هنوز هم اعمال می شود در واقع همه به آن مقید هستند این مستلزم حمایت از تولید داخلی است.
«این الگو دنبال رشد درون زاست و به رشد درون زا از صفر تا 100 باید توجه کنیم. استعدادهای داخلی رشد درون زاست از مرحله تولید آن تا تحویل کالاهای فراوری شده در سفره مردم است. این نیاز به مجموعه بسته های هماهنگ سیاسی، تجاری، بازرگانی، تامین مالی، تامین نهادها و خدمات و فناوری دارد. همه اینها تامین امنیت سرمایه گذاری را اعم از فیزیکی و امنیت مالی و پولی به دنبال دارد، باید همه در خدمت این الگو قرار گیرند به دور از هر گونه تناقض و سیاست های متضاد. »
«باید طرح بارکدگذاری کالا اجرا شود، برداشتن این طرح متناقض و ضد اقتصاد مقاومتی است، این مجموعه سیاست ها باید هماهنگ رخ دهد، آن وقت توسعه اعم از صنعتی و بخش های دیگر را خواهیم داشت. توسعه صنعتی نیاز به خودباوری دارد. نباید از غافله عقب بمانیم اگر دیرتر هم شروع کردیم ولی می توانیم.»
«فناوری تولید کالاهای صنعتی پیشرفته و یا مهندسی معکوس خیلی راحت دست یافتنی است و می توانیم همین الان شروع کنیم. به طور مثال یک خودرویی را با بالاترین گزینه های عملی تولید کنیم با بهترین آپشن ها تحویل دهیم. کالاهای سرمایه ای با کمترین زمان و هزینه ممکن می توانند در شرکت های دانش بنیان تولید شوند.»
«ما در این زمینه به حمایت های شرکت های دانش بنیان نیاز داریم که این ها را خلق کنند؛ و سپس به حمایت دولت نیاز داریم تا کارخانه های جدید تاسیس بشوند و تجاری سازی کنند و به تولید انبوه برسند.»

 اساسا چه تفاوت هایی میان اقتصاد مقاومتی و ریاضت اقتصادی وجود دارد؟
شیخی: برای اینکه بخواهیم اقتصاد مقاومتی و ریاضت اقتصادی را با هم مقایسه کنیم باید به اقتصادی که اروپا پیش گرفت، توجه کنیم. پس از سال 2008 الگویی که اروپا پیش گرفت اولا یک برنامه کوتاه مدت بود. ثانیا تنگ تر کردن بنگاه های اقتصادی بود و باعث شد اروپا دچار بحران بشود. البته بحران در آن جا متوقف نشد و به کشورهایی که بازارهای مالی و پولی شان در آمریکا و اروپا تنیده بود، سرایت کرد.
«الگوی اقتصاد مقاومتی روابط با بیرون را هم مد نظر قرار می دهد، ولی خودش را متکی به روابط برون زا نمی بیند، بلکه با استحکام داخلی سعی می کند در حوزه اقتصاد بین المللی تاثیر گذار باشد و نه تاثیر پذیر.»
«این الگو به خود اتکایی و خودکفایی توجه دارد. صادرات کالا با سطح فناوری و ارزش افزوده بالا دارد، این الگو دنبال رشد همه جانبه فرهنگی، سیاسی و امنیتی، استحکام و مبانی و بنیان های جامعه مدنی اسلامی است و این برگرفته از مکتب اسلامی است.»

 نقش و سهم بخش خصوصی و بخش دولتی در حوزه صنعت و اشتغال در نظام اقتصادی کشور مبتنی بر اقتصاد مقاومتی چیست؟ مشارکت کننده، تسهیلات گیر، کوچک سازی، صادر کننده، تکیه کننده به صنایع داخلی(ممنوعیت از واردات منابع اولیه).
شیخی: در اقتصاد مقاومتی دولت نقش هدایت گر دارد ، وظایف دولت و بخش خصوصی در اقتصاد اسلامی به این شکل می شود که هر جا وظیفه ای از بخش خصوصی بر نمی آید و روی زمین می ماند بخش عمومی دولت باید دست بگیرد و بر عکس هر جا وظیفه ای از عهده بخش خصوصی بر می آید و علم آن را بخش خصوصی بر دوش کشیده، نباید دولت دخالت کند با این استثناء که وظایف کلان برای دولت تعریف شده است، مثل تامین اجتماعی یا تکافل اجتماعی.»
«تکافل اجتماعی به معنای این است که دولت مثل مادری در جامعه حضور دارد و نقش سرپرستی مردم و نقش پاسخ گویی مردم را دارد و متولی و کفیل مردم است.»
«دولت باید به رفاه مردم، رفاه جامعه تولیدی و مصرفی کشور توجه کند. اگر دولت این وظایف را درک کرد و بخش خصوصی به این درک رسید؛یک جامعه هماهنگ و مدینه فاضله می شود.»
«می گوییم مردم همه کارهایی را که بر عهده دارند انجام بدهند به استثناء وظایفی که بر عهده دولت است. به طور مثال دولت نقش اساسی در تنظیم بازار دارد ، چون این وظیفه از نوع کالا و خدمت بخش خصوصی نیست؛ از نوع کالا و خدمت عمومی است ، در چنین مواردی بخش خصوصی مشارکت کننده اصلی در مقام تولید است و تسهیلات را می گیرد.»
« بخش خصوصی که فعال بشود عملا نقش دولت به همان وظایف عمومی بسنده می ماند ؛بخش خصوصی هم بازار را تامین می کند و صادر کننده می شود.بخش خصوصی تکیه کننده به صنایع داخلی است،در مقابل دولت مشارکت دهنده، توزیع کننده منابع مالی و پولی و در خدمت اشتغال، تامین ازدواج وتامین رفاه قرار می گیرد. دولت تسهیل کننده صادرات می شود ، تولید و اشتغال را تقویت می کند که درنتیجه علاوه بر خودکفایی، خوداتکایی هم ایجاد می شود، یعنی ما برنامه هایی را در تولید کالاهای اساسی ایجاد می کنیم که در بازار نقش چانه زن را پیدا خواهد کرد نه چانه پذیر.»
به گزارش ایرنا، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در بهمن ماه 1392 با ابلاغ سیاست‌های کلی «اقتصاد مقاومتی» بر اساس بند یک اصل ۱۱۰ قانون اساسی که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین شده است، تأکید کردند: پیروی از الگوی علمی و بومی برآمده از فرهنگ انقلابی و اسلامی، عامل شکست و عقب نشینی دشمن در جنگ تحمیلی اقتصادی علیه ملت ایران خواهد شد، همچنین اقتصاد مقاومتی خواهد توانست در بحران‌های رو به افزایش جهانی، الگویی الهام‌بخش از نظام اقتصادی اسلام را عینیت بخشد و زمینه و فرصت مناسب را برای نقش آفرینی مردم و فعالان اقتصادی در تحقق حماسه اقتصادی فراهم کند.