چند نکته قابل توجه درباره انتخابات ریاست جمهوری ترکیه

فرایند رای گیری و انتخابات ترکیه برای خیلی از ما ایرانی ها می تواند جالب باشد، چرا که مردم این کشور همسایه، شبیه ترین رسم و رسوم فرهنگی و اجتماعی را با ما دارند و دانستن جزئیاتی از نحوه برگزاری انتخابات و میزان مشارکت مردم این کشور در آن خالی از فایده نیست.

بازتاب؛ محمد کامبد- اول از همه بایستی به این نکته اشاره کرد که انتخابات در ترکیه مثل خیلی از کشورها اجباری است و با همه این شرایط، میانگین مشارکت در سالهای قبل 70 درصد بوده، ولی در انتخابات اخیر حدود 90 درصد مردم در این انتخابات شرکت کردند به طوریکه بزرگترین مشارکت تاریخ رای گیری ترکیه اتفاق افتاد.

از هفته ها قبل از انتخابات، ساعت حضور شهروندان و موقعیت آنها پای صندوق های رای به صورت یک نامه رسمی به آنها ارائه شده بود. ساعت شروع انتخابات و پایان انتخابات یعنی 8 صبح الی 5 بعدازظهر به هیچ عنوان قابل تغییر یا تمدید نیست.

دور اول رای گیری دقیقا ساعت 5 بعد اظهر تمام شد و از ساعت 18.30 دقیقه، نتایج اولیه اعلام گردید و با کمک سیستم های الکترونیکی دقیق تا ساعت 24، بیش از 95 درصد آرا خوانده و شمارش شده بود.

با حضور ناظران اروپایی و سیستم دقیق رای گیری، تقریبا تقلب تاثیرگذار در این انتخابات غیر ممکن است و نکته جالب اینجا است که هیج کدام از احزاب ترکیه، به نتایج نهایی انتخابات اعتراض جدی نداشتند.

نکته جالب این دوره از انتخابات، میزان رای ترک های خارج نشین بود، بیش از 57 درصد واجدین شرایط رای گیری به آقای اردوغان رای دادند. یعنی افرادی که سالها خارج از ترکیه زندگی کرده بودند، بازهم اردوغان را رهبری مناسب برای کشور خودشان می دانستند.

نکته دوم مثبت برای آقای اردوغان رای بالای او در شهرهای زلزله زده بود، تا جایی که در شهری مانند قهرمان ماراش بیش از 71 درصد از افراد به اردوغان رای دادند. دقیقا بر خلاف تبلیغات احزاب مخالف، عملکرد دولت اردوغان در مناطق زلزله زده بسیار خوب بود و این میزان رای قابل انتظار نبود.

نکته بعدی رای شهرهای معروف ترکیه مانند استانبول، انکارا، انتالیا و ازمیر است که تقریبا اردوغان در هیچ کدام از این شهرهای بزرگ ترکیه نتوانست آرای مناسبی کسب کند و مردم این شهرها ترجیح دادند به کلیجدارغلو رای بدهند. و شاید این بزرگ ترین نقطه ضعف انتخابات برای رئیس جمهور فعلی باشد. البته رای دو کاندیدا در آنکارا و استانبول بسیار نزدیکتر بود.

تمام شهرهای شرقی و جنوب شرقی ترکیه به آقای کلیچداراغلو رای دادند و احزاب کرد علی رقم اینکه با حزب کلیچدار اقلو روابط خوبی ندارد، صرفا جهت شکست رجب طیب اردوغان متحد شدند و طرفداران کلیچدار اغلو فکر می کردند با این اتحاد، با اختلاف حداقل 10 درصد می توانند اردوغان را شسکت دهند ولی نتیجه چیز دیگری شد.

در دور اول انتخابات مشخص شد، اکثر مردم ترکیه هنوز رجب طیب اردوغان را به عنوان رهبری که 21 سال به این کشور خدمت کرده و ترکیه را از یک کشور کاملا جهان سومی به کشوری نیمه صنعتی و نسبتا مدرن تبدیل کرده است، دوست دارند. البته این موضوع را هم نباید فراموش کنیم بزرگ ترین تهدید دولت اردوغان، تورم بسیار بالای این کشور در دو سال اخیر بوده و به نظر می رسد اگر اقتصاد ترکیه در مسیر درستی حرکت کند، هیچ گروهی نمیتواند با حزب AK PARTY در سالهای بعد رقابت کند.

در نهایت این نکته اساسی قابل ذکر است که انتخابات ترکیه با دقت و نظمی بی نظیر برگزار شد و نتایج بسیار دقیق و با سرعت اعلام گردید، تا جایی که حتی رقبای سرسخت آقای اردوغان هم نتوانستند درباره ی سالم بودن فضای این انتخابات چالشی جدی وارد کنند.