کدام مدلهای درآمد از مارکت پلیس محبوبتر است؟
معیار سنجش موفقیت یک مارکتپلیس، چیست؟ تعداد کاربران یا میزان پول سرمایه گذاری شده؟ این موارد نه تنها اهمیت چندانی ندارد، بلکه تنها مدل درآمد مارکت پلیس حائز اهمیت است. همچنین دانش کافی درخصوص روشها و مدلهای غولهای این حوزه میتواند مسیر جدیدی پیش روی شما باز کند.
مارکتپلیس بستری است که امکان خرید از چندین تامینکننده و فروشندهی متفاوت را برای کاربران فراهم میکند. صاحب یک مارکتپلیس نیازی به موجود داشتن کالاهایی که میفروشد ندارد بلکه کسبوکار در این فضا با در اختیار قراردادن موجودی سایر فروشندگان و تسهیل امکان خرید این کالاها توسط مشتریان جریان دارد.
با توجه به تسهیلات و امکانات خوبی که یک مارکتپلیس در اختیار کاربران قرار میدهد، در سالهای اخیر با رشد نسبتا خوبی مواجه شدهاند. وجود تامینکنندگان متفاوت یکی از اصلیترین جذابیتهای مارکت پلیسها محسوب میشود، موضوعی که به کاربران امکان انتخاب از میان مجموعهی وسیعی کالا را با قیمتهای مختلف میدهد.
پرویز آریا، مشاور کسبوکار که پیش از این به عنوان مدیر ارشد مارکتینگ در برند HONOR فعالیت داشت؛ در خصوص روشهای بازاریابی مارکت پلیسها میگوید: اکثر مارکت پلیسهای مطرح در دنیا با یکی از ۳ استراتژی و مدل درآمدی اصلی کمیسیون، حق اشتراک و یا هزینه آگهی راهاندازی میشوند. اما در واقع مدلهای بیشتری در بازار وجود دارد که هرکدام از آنها مزایا و مشکلات خاص خودشان را دارند.
در مدل درآمد کمیسونی، مشتریان در ازای هر تراکنش، کارمزد پرداخت میکنند. این مدل با اختلاف پرطرفدارترین مدل درآمدی مارکت پلیسها به دلیل هزینه تعدیل شده، محسوب میشود. هنگامی که مشتری به تامین کننده پرداخت انجام میدهد، مارکت پلیس درصد یا مبلغ مشخصی را برای ارائه خدمات دریافت میکند. در واقع مارکت پلیس میتواند کمیسیون خود را از فروشنده یا خریدار دریافت کند. این مدل برای فروشندگان کالا هم که از پلتفرم مارکتپلیس استفاده میکنند، جذابترین مدل است، چون تنها در برابر کالای به فروش رفته، هزینه پرداخت میکنند و در حقیقت پلتفرم را در سود شریک میکنند. سناریوی دیگر هم دریافت کارمزد از هر دوطرف است. جذب تامین کنندگان بیشتر و کسب درآمد از هر تراکنش از مهمترین مزایای این روش به شمار میروند. اییبی (eBay) ایربیانبی (Airbnb)، آمازون و فایور از جمله معروفترین مارکت پلیسهایی هستند که با این مدل فعالیت میکنند.
این مشاور حوزه کسب و کار در خصوص مدل درآمد حق اشتراک گفت: مدل هزینه اشتراک، مدلی است که در آن کاربران برای دسترسی به پلتفرم مبلغی را به عنوان حق اشتراک پرداخت میکنند. این مدل بیشتر محبوب مشتریان است چرا که آنها به جای پرداخت یک باره هزینه خدمات، مبلغ نسبتا کمی را به شکل ماهیانه پرداخت میکنند و یا فروشندگان کالا و خدمات در ازای حضور در پلتفرم هزینهای را به پلتفرم پرداخت میکنند.
مدل دیگری که به آن اشاره شد، مدل هزینه آگهی است که در آن کاربران در ازای قرار دادن تبلیغات، یا نمایش ویژه و برجسته محصول یا خدماتشان به پلتفرمها هزینه پرداخت میکند. این مدل دقیقا در نقطه مقابل مدل کمیسیون قرار میگیرد چرا که آنها تنها در صورت فروش اقلام خود درصد پرداخت میکنند اما در این روش حتی با وجود عدم فروش، هزینه آگهی به پلتفرم نمایشدهنده پرداخت میشود. البته مارکت پلیسها به ندرت در مدل هزینه آگهی سرمایهگذاری میکنند، بنابراین کسب درآمد کافی از چنین پلتفرمهایی بسیار سخت خواهد بود.
آریا در پایان خاطر نشان کرد در سال 2022، مدلهای دیگر درآمدی مارکت پلیسها از جمله مدل درآمد فریمیوم (Freemium)، مدل درآمد در ازای درج و لیستکردن محصول و خدمت در پلتفرم و مدل پرداخت کیمسیون در ازای جذب لید نیز وجود دارد که محبوبیت روشهای دیگر را پیدا نکرده، اما پلتفرمها و شرکتهای مهمی از جمله اسپاتیفای، اسکایپ و تامتک (Thumbtack) از این مدلها استفاده میکنند و احتمالا بهزودی بیشتر مورد توجه مارکت پلیسها به خصوص در ایران قرار خواهد گرفت.