تهران؛ میزبان یک نشست مهم در مورد حال و آینده افغانستان/ آیا نشست تهران به کاهش بحران در افغانستان کمک میکند؟
تهران روز چهارشنبه میزبان وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان و روسیه خواهد بود. بررسی راهکارهای تشکیل دولت فراگیر در افغانستان مهمترین بخش از دستور کار نشست را تشکیل میدهد. برخی بر این باورند که برگزاری این نشست و تلاشهای مشابه نشاندهنده عزم کشورها در هماهنگی مواضع خود نسبت به تحولات افغانستان است.
«بازتاب»؛ آرش صفار- قرار است تهران روز چهارشنبه میزبان نشست کشورهای همسایه افغانستان و روسیه باشد؛ قرار است این نشست در سطح وزرای خارجه برگزار شود.
هنوز معلوم نیست که روسیه در چه سطحی در این نشست شرکت خواهد کرد؛ «وانگ یی»، وزیر خارجه چین هم قرار است به صورت ویدئو کنفرانس در این نشست شرکت کند.
تا کنون میزبانی تهران از وزرای خارجه پاکستان، تاجیکستان، ازبکستان و ترکمنستان قطعی است؛ ضمن اینکه تهران از طالبان برای شرکت در این اجلاس دعوت نکرده است.
این دومین دور مذاکرات وزرای خارجه همسایگان افغانستان، پس از تسلط طالبان بر کابل است؛ دور اول در شهریور ماه گذشته، به میزبانی پاکستان و به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شده بود.
«سعید خطیبزاده»، سخنگوی وزارت امور خارجه پیشتر اعلام کرده بود که گفتگوهای دور اول در خصوص تشکیل دولت فراگیر در افغانستان و صلح و ثبات در این کشور، در نشست تهران ادامه مییابد.
28 مهرماه، مسکو میزبان نشستی در خصوص افغانستان بود که «حسن کاظمی قمی»، نماینده ویژه رئیسجمهور در امور افغانستان و «سید رسول موسویان»، مدیر کل آسیای جنوبی وزارت امور خارجه، به نمایندگی از ایران در آن شرکت کردند.
موسویان در حساب توییتری خود ضعف در مدیریت نشست مسکو و عدم تلاش برای رسیدن به اجماع را دلیل بینتیجه بودن مذاکرات و عدم صدور بیانیه مشترک معرفی کرده بود.
تهران در حالی میزبان این نشست است که در هفتههای اخیر شاهد کوچ اجباری و بمبگذاری در مساجد شیعیان افغانستان بودهایم؛ هر چند گروه دولت اسلامی خراسان مسئولیت بمبگذاری در مساجد شیعیان را بر عهده گرفته است.
از سوی دیگر روسیه اعلام کرده است که احتمالا به زودی طالبان را از لیست سازمانهای تروریستی خارج خواهد کرد.
برخی کارشناسان امور افغانستان بر این باور هستند که برگزاری نشستهای رایزنی میان همسایگان این کشور نشاندهنده درک ضرورت اتخاذ مواضعی هماهنگ میان کشورهای منطقه نسبت به طالبان و تحولات افغانستان است.
از این نظر، فقدان این هماهنگیها در نهایت منجر به حمایت هر یک از کشورهای همسایه افغانستان از یکی گروههای قومی-مذهبی در این کشور خواهد شد و این موضوع نتیجهای به جز افزایش نفوذ جنگسالاران، بیثباتی و ناامنی نخواهد داشت؛ تجربه نشان داده است که این ناامنیها به راحتی به کشورهای همسایه تسری خواهد یافت.
باید دید آیا نشست تهران میتواند گامی در جهت هماهنگی کشورهای همسایه، دستکم در اساسیترین موضوعات مربوط به افغانستان باشد یا خیر؟