توافق موقت ایران و آژانس حاصل شد؛ پنجره‌ای که برای حل و فصل برنامه هستهای ایران باز شد
در آستانه نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و افزایش گمانه‌زنی‌ها در مورد احتمال صدور قطعنامه شورای حکام علیه برنامه هستهای ایران، رافائل گروسی در سفری یک روزه به تهران، در خصوص تعویض کارت‌های حافطه دوربین‌های نظارتی با محمد اسلامی توافق کرد. با این وجود به نظر می‌رسد این توافق تنها تأثیری کوتاه مدت بر مسیرهای دیپلماتیک برای احیای برجام داشته باشد.
«بازتاب»؛ آرش صفار- پس از معوق ماندن پاسخ به درخواست «رافائل گروسی»، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای سفر به تهران و مذاکراه با مقام‌های ایرانی در خصوص همکاری‌های تهران-آژانس نهایتا او شامگاه شنبه به تهران سفر کرد.
مقام‌های ایرانی اعلام کردند که این سفر با هدف رایزنی دو طرف قبل از نشست آتی شورای حکام آژانس صورت گرفته است و موضوعات پادمانی در دستور کار سفر گروسی به تهران قرار ندارد.
پیش‌تر گروسی در گزارش خود اعلام کرده بود که بازرسی و دسترسی آژانس به فعالیت‌های هستهای ایران به شدت محدود شده است.
این گزارش سبب افزایش گمانه‌زنی‌ها در خصوص احتمال تصویب قطعنامه شورای حکام علیه ایران شده است؛ به شکلی که نماینده روسیه در وین با اعلام رأی منفی مسکو به قطعنامه احتمالی، اقدام به صدور این بیانیه را مخرب توصیف کرده بود.
رافائل گروسی که یکشنبه شب تهران را ترک کرد، با مثبت ارزیابی کردن گفتگوهای خود با «محمد اسلامی»، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، اعلام کرد که دو طرف با ادامه مذاکرات در وین موافقت کرده‌اند.
محمد اسلامی نیز اعلام کرد که قرار است کارشناسان آژانس در آینده برای تعویض کارت‌های حافظه دوربین‌های نظارتی به تهران سفر کنند و این کارت‌ها طبق پادمان در تهران پلمپ و نگهداری می‌شود.
«انریکه مورا»، قائم مقام مسئول روابط خارجی اتحادیه اروپا با مثبت ارزیابی کردن توافق تهران و آژانس و قدردانی از دو طرف، اعلام کرد که این توافق مسیر دیپلماسی را باز نگاه می‌دارد؛ وی همچنین بر از سرگیری سریع مذاکرات وین برای احیای برجام تأکید کرد.
نماینده روسیه در وین نیز با اعلام توافق سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس در خصوص سرویس تجهیزات تصویربرداری آژانس از تاسیسات هستهای ایران، این توافق را به لحاظ فنی بسیار مهم توصیف کرد.
به گفته «میخائیل اولیانف»، این توافق به آژانس کمک خواهد کرد همچنان از برنامه هستهای ایران مطلع باشد و همچنین مانع گمانه‌زنی‌های بی‌اساس در خصوص برنامه هستهای ایران می‌شود.
علیرغم برخی دیدگاه‌های داخلی در خصوص جدی نبودن صدور قطعنامه شورای حکام علیه برنامه هستهای تهران، به نظر می‌رسد اظهار نظرهای مقام‌های روس و رایزنی‌های صورت گرفته اروپا و آمریکا در هفته گذشته، دست‌کم سبب نگرانی‌های در تهران شده است.
این نگرانی‌های بابت تأثیر منفی قطعنامه احتمالی بر مسیر دیپلماتیک حل‌وفصل پرونده هستهای ایران بوده است.
بر این اساس تهران تصمیم گرفت تا با پذیرش درخواست سفر گروسی به تهران، توافق در خصوص یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های آژانس و پذیرش ادامه گفتگوها درباره همکاری‌های آینده با این نهاد بین‌المللی فضای منفی شکل گرفته علیه ایران در آستانه نشست آتی شورای حکام را از بین ببرد.
با توجه به اظهارات انریکه مورا، رافائل گروسی و میخائیل اولیانف در خصوص مثبت بودن این توافق، به نظر می‌رسد تهران در این مسیر موفق بوده است.
با این وجود باید در نظر داشت که مثبت بودن این توافق و توافق‌های احتمالی آینده در خصوص همکاری‌های با آژانس در راستای عدم اجماع علیه ایران و باز ماندن مسیر دیپلماتیک، ماهیتی موقت دارند.
آژانس دست‌کم به لحاظ حقوقی، تنها مسئول نظارت بر موضوعات فنی فعالیت‌های هستهای کشورهای عضو است؛ این در حالی است که پرونده هستهای ایران دارای ابعاد سیاسی است که اتفاقا به نظر می‌رسد از اهمیت بیش‌تری برخوردار است.
اظهارات مقام‌های غربی مبنی بر احتمال بسته شدن پنجره دیپلماسی، ناظر بر تردید طرف‌های برجامی ایران در خصوص اراده سیاسی تهران به آغاز مذاکرات وین است.
بنابراین آنچه اهمیت بیش‌تری نسبت به توافق اخیر ایران و آژانس دارد، تصمیم تهران در خصوص از سرگیری سریع مذاکرات وین است؛ موضوعی که دست‌کم با توجه به اظهار نظرهای مقام‌های ایرانی، نمی‌توان رأی قطعی در مورد آن داد.
