جولان دلالان در بازار گوشت قرمز و سفرههایی که خالیتر می شود/ آیا مدیران اقتصادی جدید میتوانند دست دلالان را از بازار قطع کنند؟
از جمله مواد غذایی ارزشمندی که در سبد غذایی هر خانواده جایگاه ویژهای داشته ولی به دلیل افزایش شدید قیمت، در سال های اخیر خانواده ها برای تهیه آن با مشکلات جدی روبرو شده اند، باید به گوشت قرمز اشاره کرد؛ محصولی مهم و ضروری برای هر شهروند ایرانی که دیگر خرید آن حداقل برای قشر ضعیف جامعه کار آسانی نیست.
«بازتاب»؛ آرش خداپرست- افزایش قیمت ها در سال و ماه های گذشته به ویژه در حوزه کالا و محصولات استراتژیک مشکلات بسیار زیادی را برای شهروندان ایرانی به وجود آورده است. با این که تصور می شد با آغاز به کار دولت جدید روند افزایش قیمت ها تعدیل شود اما همچنان مشاهده می شود که روند صعودی قیمت ها ادامه دارد.
جدا از کالا و تولیداتی چون سکه، طلا و نیز محصولات لوازم خانگی و خودرو، یکی دیگر از حوزه هایی که به واسطه افزایش قیمت ها با چالش های جدی روبرو شده است، حوزه تأمین مواد غذایی به ویژه گوشت قرمز است.
توضیح اینکه گوشت قرمز که همواره یکی از محصولات مهم در سفره هر خانواده ایرانی بوده و برای طبخ بسیاری از غذاها مورد استفاده قرار می گیرد، امروزه با افزایش شدید قیمت روبرو شده و در بازار تا هر کیلو 180 هزار تومان نیز فروخته می شود.
فروش گوشت قرمز با قیمت ۱۸۰ هزار تومان و حتی بالاتر به مصرف کننده در حالی اتفاق می افتد که بررسی ها نشان می دهد قیمت فروش دام زنده در کشتارگاره که تا یک ماه پیش ۴۰ هزار تومان بوده است، در حال حاضر حداکثر به ۶۰ هزار تومان رسیده است.
البته برخی منابع نیز این گونه اعلام کردند که قیمت دام زنده در بازار در حال حاضر ۵۲ تا ۵۵ هزار تومان معامله میشود که طبیعتاً و با این حساب قیمت گوشت قرمز برای عرضه در مغازه برای مصرف مصرف کنندگان نهایتاً باید صد و ده هزار تومان باشد.
با این همه میبینیم که قیمت گوشت قرمز با چیزی حدود ۷۰ درصد افزایش قیمت نسبت به آن چیزی که باید به دست مصرف کننده برسد، در مغازه ها و دیگر مراکز فروش فروش گوشت قرمز عرضه می شود.
در همین باره فرهاد اکبری رئیس هیئت مدیره اتحادیه سراسری دامداران ایران به ایسنا گفته است: هر کیلو دام زنده در بازار با قیمت ۵۲ تا ۵۵ هزارتومان خرید و فروش می شود که طبیعتا بایستی گوشت با قیمت ۱۰۵ تا ۱۱۰ هزار تومان به دست مصرف کننده برسد اما اینکه گوشت با قیمت های بالا به دست مصرف کننده می رسد به دلیل حضور دلالان و واسطه ها در بازار است.
وی با اشاره به اینکه کمبودی در دام زنده نداریم، افزود: هزینههای تولید بالا رفته است. ولی این افزایش هزینهها یعنی اینکه بایستی دامدار دامش را گرانتر بفروشد که اینگونه نیست. این دلالها و واسطهها هستند که بر بازار تسلط داشته و قیمت ها را افزایش می دهند.
همچنین در رابطه با این موضوع احمد مقدسی رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی گاوداران اظهار کرد: هر کیلو گوساله زنده به طور میانگین در بازار با قیمت ۵۷ تا ۶۰ هزار تومان خرید و فروش میشود، در حالی که قیمت تمام شده دام برای تولید کننده حدود ۷۵ هزار تومان است.
وی ادامه داد: قیمت تمام شده برای تولیدکننده بالا رفته زیرا هزینههای تولید هم بالا است. از طرفی به بخش پرواربندی نهاده دولتی تعلق نمیگیرد و همه آنها از بازار آزاد نهادههای مورد نیاز خود را تهیه می کنند.
رئیس هیات مدیره انجمن صنفی گاوداران اضافه کرد: ۶۰ درصد خوراک گاو یونجه، کاه و ذرت و علوفهای است که همه این اقلام از ابتدای سال ۲۰۰ تا ۵۰۰ درصد افزایش قیمت داشتهاند و سوال اینجاست که دامدار باید با این افزایش قیمتها چه کند؟
توضیحاتی که این مقام های مسئول می دهند به خوبی نشان می دهد که بازار گوشت قرمز کشور هم اینک در سیطره کامل دلالها و واسطه ها قرارگرفته و علیرغم این که تولید کننده نیز در این بازار آشفته و سیاه در حال زیان و ضرر جدی است، از آن سو مصرف کننده نهایی نیز با قیمتی بسیار زیاد ناگزیر به خرید گوشت قرمز است.
ناکارآمدی مدیران اقتصادی در ساماندهی این بازار در حال حاضر سبب شده تا از سویی تولیدکنندگان گوشت قرمز با زیان جدی روبرو شوند و از سویی نیز دلال و واسطه ها که عمدتاً مسئولیت خاصی در فرایند تولید و یا فروش برعهده ندارند، سود هنگفت و بالایی در این چرخه به دست بیاورند.
این در حالی است که می دانیم به واسطه این افزایش شدید قیمت بسیاری از خانواده ها به دلیل عدم بضاعت مالی در تامین قیمت نهایی گوشت قرمز در بازار از خرید و مصرف آن محروم می شوند؛ وضعیتی عجیب و ترسناک که می تواند در سلامت شهروندان کمتر برخوردار و کم بضاعت نیز تاثیرات منفی داشته باشد.
این موضوع از آن جهت مورد اشاره قرار می گیرد که می دانیم اخیراً بر اساس گزارش اعلامی مرکز آمار ایران اعلام شده است که مصرف گوشت قرمز در جامعه در دهه اخیر به صورت میانگین ۴۶ درصد کاهش یافته است.
همانطور که اشاره شد افزایش قیمتها تنها محدود به گوشت قرمز نبوده و در یک ماه اخیر دیگر مواد غذایی مثل لبنیات، ماکارونی، نان، شکر، مرغ، ماهی، برنج، میوه، تخم مرغ، شکلات، حبوبات و بسیاری دیگر از مواد غذایی نیز با افزایش قیمت جدی روبرو شده اند؛ رویه ای غیر قابل قبول که باید ببینیم در دولت جدید آیا برای ساماندهی و مدیریت مطلوب آن فکری خواهد شد و یا در بر روی همان پاشنه خواهد چرخید؟