جریان مشکوکی که در حال نا امن کردن خاورمیانه است/ پشت پرده تنشهای جدید منطقه آن هم علیه ایران چیست؟
بعد از حمله به نفتکش اسرائیلی و کشته شدن دو سرنشین آن، موجی از اتهام و فضاسازی علیه ایران شکل گرفت؛ تا جایی که سخنگوی وزرات امور خارجه را به تهدید طرفهای مقابل وا داشت. دور جدیدی از حوادث برای کشتیهای در حال عبور از آبهای منطقه، وضعیت را پیچیدهتر از قبل کرده است.
«بازتاب»؛ آرش صفار- جمعه گذشته نفتکش «مرسر»، متعلق به شرکت اسرائیلی «زودیاک» در دریای عمان هدف حمله پهپادهای انتحاری قرار گرفت؛ در نتیجه این حمله یک تبعه انگلیس و یک تبعه رومانی از کارکنان کشتی، کشته شدند.
شبکه «المیادین» اعلام کرد که گروههای مقاومت مسئولیت این حمله را پذیرفته و آن را پاسخی به حمله اسرائیل به فرودگاه «قصیر» سوریه وکشته شدن دو نفر از نیروهای مقاومت دانستهاند.
در پی این رویداد انگشت اتهام به سمت ایران گرفته شد؛ «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد که کشورش اطمینان دارد حمله به نفتکش اسرائیلی تحت مدیریت ایران انجام شده است.
مقامهای مختلف اسرائیلی نیز اعلام کردند که ایران را مسئول این حمله میدانند و پاسخ این اقدام داده خواهد شد. «دومنیک راب»، وزیر خارجه انگلیس و وزارت خارجه رومانی نیز ایران را مسئول این حمله معرفی کرد.
همزمان با این تحولات، «جیک سالیوان»، مشاور امنیت ملی آمریکا با «ایال هولاتا»، همتای اسرائیلی خود گفتگو کرد و «آویو کوخاوی»، رئیس ستاد ارتش اسرائیل نیز در گفتگوی تلفنی با ژنرال «فرانک مکنزی»، فرمانده سنتکام به بررسی شرایط منطقه پرداخت.
در پی طرح این اتهام علیه ایران وزارت امورخارجه کاردار انگلیس و سفیر رومانی را احضار و نسبت به طرح اتهامات بیپایه علیه ایران هشدار داد.
«سعید خطیبزاده»، سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرد «ایران به عنوان ضامن امنیت خلیج فارس، بیانیههای تحریکآمیز و به صورت هماهنگ طراحیشده از سوی انگلستان و آمریکا را قویا محکوم میکند». او نسبت به هرگونه ماجراجویی هشدار داد و تهدید کرد که چنین اقدامی با پاسخ فوری و قاطع ایران روبهرو خواهد شد.
با این حال تهدیدها علیه ایران ادامه یافت؛ بلینکن با اشاره به اینکه آمریکا در حال هماهنگی با شرکای خود و مشاوره با دولتهای منطقه است، اعلام کرد که ایران با پاسخ مشترک آمریکا اسراییل، بریتانیا، رومانی و سایر کشورها در این زمینه روبهرو خواهد شد.
در واکنش به این اظهارات بلینکن، «نفتالی بنت»، نخست وزیر اسرائیل اعلام کرد که تلآویو حق اقدام یکجانبه را برای خود محفوظ میداند؛ با این وجود تأکید کرد که اسرائیل برای بسیج کشورهای جهان، تلاش میکند.
بنت با بیان اینکه «ایرانیها باید بدانند که دوران نشستن در تهران و آتشافروزی در خاورمیانه به پایان رسیده است»، اعلام کرد که «ما میدانیم چه زمانی هزینه را به ایران تحمیل کنیم».
نگرانی از اقدام اسرائیل علیه ایران و پاسخ تهران به آن سبب افزایش تنش در منطقه شده است. با این حال عصر سهشنبه یک رشته رویدادها در خلیح فارس، شرایط را بیشازپیش پیچیده کرد.
«رویترز» به نقل از منابع امنیتی، مدعی شده است که نیروهای وابسته به ایران کنترل یک کشتی را در نزدیکی سواحل فجیره در اختیار گرفتهاند.
«هیئت تجارت دریایی» انگلیس اعلام کرد حادثهای که در نزدیکی ساحل فجیره امارات رخ داده، یک عملیات ربایش بوده و احتمالا کشتی در نزدیکی ساحل امارات دزدیده شده است.
هم زمان، «آسوشیتدپرس» مدعی شد که چهار نفتکش در دریای عمان از کنترل خارج شدهاند؛ این خبرگزاری با بیان اینکه هنوز معلوم نیست چه اتفاقی افتاده است، اعلام کرد که این کشتیها از طریق سامانههای رصد خودکار اطلاع دادهاند که از کنترل خارج شدهاند.
این کشتیها با پرچم پاناما، سنگاپور و مالزی در حال حرکت در آبهای امارات بودهاند؛ برخی خبرها حاکی از احتمال برخورد یکی از کشتیها با مین دریایی است.
خطیبزاده در واکنش به این رویدادها و ادعای ربوده شدن کشتی توسط نیروهای ایران، بروز حوادث امنیتی پیدرپی برای کشتیها در منطقه خلیج فارس و دریای عمان را کاملا مشکوک دانست و نسبت به هر گونه فضاسازی کاذب برای اهداف خاص سیاسی هشدار داد.
او گفت نیروهای دریایی ایران آمادگی کمک و امدادرسانی به کشتیهای عبوری در منطقه، در صورت نیاز آنها را دارند.
به نظر میرسد پس از موج اتهامها و تهدیدها علیه ایران پس از حمله کشتی اسرائیلی، دور جدی رویدادها در آبهای منطقه بالقوه میتواند فشار و فضاسازی علیه ایران را تشدید کند و زمینهساز اقدام علیه ایران شود.
از سوی دیگر، این فضاسازی تلاشها برای مدیریت تنشها و حلوفصل اختلافات منطقهای میان تهران و برخی از کشورهای منطقه، به ویژه عربستان را با مشکل جدی روبهرو خواهد کرد.
نکته جالب سکوت مقامهای کشورهای عرب خلیج فارس نسبت به رویدادها و مواضع اخیر است؛ این سکوت، دو گمانه را تقویت کرده است: نخست منافعی که این کشورها از امنیتیشدن هر چه بیشتر ایران کسب میکنند و دوم، نگرانی از پیامدهای اقدامات احتمالی اتهامزنندگان و واکنش ایران به آن.
به هر حال احتمالا تصور اینکه میتوان بدون پیامدهای جدی از رویدادهای اخیر گذشت، چندان نزدیک به واقعیت به نظر نمیرسد.