اما و اگرها در آستانه دور ششم مذاکرات وین؛ بالاخره آمریکا در مسیر لغو تحریم ها گام بر می دارد یا خیر؟
روز پنجشنبه، وزارت خزانهداری آمریکا تحریم علیه برخی اشخاص و موسسات ایرانی را لغو کرد؛ علیرغم تأکید مقامهای آمریکایی در خصوص عدم ارتباط این اقدام با مذاکرات وین، برخی تحلیلگران این اقدام را در راستای تلاش آمریکا برای سرعت بخشیدن به مذاکرات دانستهاند؛ با این حال به نظر میرسد خوشبینیها دو هفته گذشته در حال کاهش است.
«بازتاب»، آرش صفار- وزارت خزانهداری ایالات متحده، روز پنجشنبه تحریم سه شخص و چندین شرکت ایرانی فعال در حوزه انرژی را لغو کرد.
به گزارش «وال استریت ژورنال»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به رسانهها اعلام کرده است که «مطلقا هیچ ارتباطی» میان این اقدام با و گفتگوهای وین وجود ندارد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا اعلام کرده است که «این اقدامات تعهد ما به برداشتن تحریمها در صورت تغییر وضعیت یا رفتار اشخاص تحت تحریم را نشان میدهد».
مقامهای دولت بایدن نیز اعلام کردهاند که خروج برخی اشخاص از لیست تحریمها، اقدامی معمول است؛ چرا که این افراد دیگر جایگاهی در نهادهای تحت تحریم ندارند.
علیرغم این تأکیدها، مقامهای آشنا با گفتگوهای وین بر این باور هستند که دولت بایدن با این اقدام در پی سرعت دادن به مذاکرات هستند.
این اقدام آمریکا در حالی انجام شده است که انتظار میرود مذاکرات وین به زودی از سر گرفته شود؛ برخی بر این باور هستند که دور ششم مذاکرات، دور نهایی خواهد بود؛ هر چند این گمانه در خصوص دور پنجم نیز وجود داشت.
بر خلاف خوشبینیها نسبت به دور آتی گفتگوهای وین، «لورا روزن»، روزنامهنگار و تحلیلگر سیاست خارجی آمریکا بر این باور است که بعید به نظر میرسد که ایران و ایالات متحده بتوانند در دور ششم مذاکرات بر اختلافات باقیمانده برای اجرای کامل برجام، فائق آیند.
به گفته یک مقام آمریکایی، خواستههای ایران در خصوص تحریمها غیرواقعگرایانه است و از سوی دیگر طرحها در خصوص توالی گامهای ایران و آمریکا، پیشرفت چندانی نداشته است.
«علی واعظ»، مدیر برنامه ایران در گروه بینالمللی بحران نیز بر این باور است که حل اختلافات باقیمانده در گرو انعطاف بیشتر از سوی ایران و آمریکا است و به نظر نمیرسد که در دور ششم گفتگوهای وین، توافق نهایی حاصل شود.د
«وندی شرمن» ضمن تأیید اینکه پیشرفتهای زیادی انجام شده است، بر این نکته تأکید کرده است که بر اساس تجربه او در سال 2015، تا زمانی که همه جزئیات مشخص نشود، نمیتوان مطمئن بود که آیا توافق حاصل میشود یا نه.
او به این موضوع اشاره کرده است که انتخابات ایران، گفتگوها را پیچیدهتر کرده است.
وزارت خارجه ایالات متحده، پیشتر تأکید کرده بود که مسئله انتخابات ایران سبب نخواهد شد که آمریکا برای حصول توافق از مواضع خود کوتاه بیاید.
از سوی دیگر، «کاظم غریب آبادی»، نماینده ایران در وین نیز با تأکید بر اهمیت لغو تحریمها به شکلی واقعی، در مورد میزان جدیت آمریکا برای لغو تحریمها و اجرای تعهدات بینالمللی خود، ابراز نااطمینانی کرده است.
با توجه به آنچه گفته شد، به نظر میرسد امیدها در خصوص حصول توافق نهایی در دور ششم مذاکرات، رو به کاهش است.
احتمالا مذاکرات به جایی رسیده است که حتی حل مسائل فنی هم در گرو تصمیمات سیاسی است؛ باید دید آیا تهران و واشنگتن اختیارات لازم برای نرمش را به هیئتها مذاکرهکننده خود دادهاند یا نه.