آسیب های جبران ناپذیر شعارهای عوامفریبانه

طرح شعارها و وعده های عوامفریبانه از سوی برخی نامزدهای ریاست جمهوری در آستانه انتخابات، ضمن به خطر انداختن سلامت رقابت های انتخاباتی، آسیب هایی جدی برای جامعه به همراه دارد؛ آسیب هایی چون بی اعتمادی عمومی، ناامیدی و از میان رفتن سرمایه اجتماعی که ترمیم آن هزینه های بسیاری را بر کشور تحمیل می کند.

انتخابات مهمترین و اصلی ترین عرصه کنشگری سیاسی مردم در نظام های مردم سالار است. در چنین نظام هایی شهروندان از طریق سازوکارهای دموکراتیک در انتخابات شرکت می کنند و اختیار اداره امور کشور را برای دوره ای محدود به نامزدی می سپارند که برنامه ها و ایده های بهتر و کارآمدتری برای ساماندهی امور کشور ارایه داده است؛ بخش مهمی از این ایده ها و برنامه ها در جریان رقابت های انتخاباتی به اطلاع مردم رسانده می شود.
تبلیغات، به عنوان یکی از مهمترین مراحل مهم در روند برگزاری انتخابات، به خاطر ظرفیت های بالا در افزایش یا ریزش آرای نامزدها، همواره در معرض آسیب های بسیاری قرار دارد. از این رو این مهم همواره مورد توجه و اهتمام قانونگذاران جمهوری اسلامی ایران بوده است و قوانین و اصول تبلیغات انتخاباتی و خط قرمزهای آن به تفصیل در قانون انتخابات کشور بیان شده است.
به رغم اینکه طرح ایده ها و برنامه های مشخص برای اداره بهینه کشور و بهره گیری از ظرفیت های موجود برای تامین بیشینه منافع ملی و اقناع مردم به کارایی این برنامه ها، بهترین و سالم ترین شیوه رقابت های انتخاباتی است، اما در برخی موارد برخی نامزدها به خاطر عدم برخورداری از ایده و برنامه مشخص و حساب شده برای اداره کشور، ساده ترین شیوه جذب آرا در میان مردم یعنی طرح شعارهای عوامفریبانه را بر می گزینند.
این نامزدها با نیاز سنجی درست در جامعه، مهمترین نقاط آسیب مردم را که اغلب اقتصادی است شناسایی کرده و با طرح شعارهای امیدوارکننده در آن حوزه ها اقشار ضعیف جامعه را به خود جذب می کنند. به عنوان نمونه برخی نامزدهای انتخاباتی با آگاهی نسبت به مشکلات معیشتی مردم در روزهای گذشته وعده هایی چون پرداخت پول در قالب هایی چون یارانه، کارانه و غیره را مطرح کرده اند.
این در حالی است که از دید بسیاری از ناظران و کارشناسان پرداخت یارانه به مردم توجیه اقتصادی ندارد و می توان پول های اختصاص داده شده به پرداخت یارانه نقدی را صرف توسعه زیرساخت های اقتصادی کرد که عواید حاصل از آن به صورت پایدار و در بلند مدت به نفع جامعه و اقتصاد ملی خواهد بود.
برخی نامزدها همچنین در روزهای گذشته با علم به مشکلات عمده مردم در حوزه بیکاری، وعده های عجیبی چون ایجاد پنج یا شش میلیون شغل ظرف چهار سال آینده را مطرح می کنند. در حالی نامزدهای ریاست جمهوری از ایجاد این تعداد شغل سخن می گویند که به گفته کارشناسان این وعده ها با ظرفیت های اقتصادی کشور همخوانی ندارد.
شعارهایی چون چند برابر کردن درآمدهای کشور هم در زمره این وعده های عوامفریبانه می گنجد. یکی از نامزدها به تازگی از 2.5 برابر کردن درآمدهای کشور سخن گفته این در حالی است که به گفته یکی از کارشناسان اقتصادی برای 2.5 برابر کردن درآمد کشور به رشد 26 درصدی نیاز داریم در حالی که سالها است در حسرت رسیدن به رشد 8 درصدی هستیم.
پرهیز از طرح شعارهای غیرواقعی عوامفریبانه و غیر قابل اجرا یکی از مهمترین اصول رقابت های سالم انتخاباتی است که نامزدهای ریاست جمهوری بر اساس قوانین انتخاباتی و توصیه بزرگان نظام ملزم به رعایت آن هستند؛ اصولی که زیر پا گذاشتن آن آسیب هایی جدی برای جامعه به همراه دارد.
شاید وعده های اینچنینی که با واقعیت های اقتصادی کشور همخوانی ندارد و بعضا در چارچوب منافع و مصالح اقتصادی کشور نیستند بتواند تعداد محدودی از اقشار ضعیف جامعه را به خود جلب کند، اما تاثیر طرح این وعده ها به زمان انتخابات محدود نخواهد ماند و تا مدت ها جامعه ار از خود متاثر خواهد کرد.
شعارهای عوامفریبانه که اغلب مصرف انتخاباتی دارند، حتی در صورت به پیروزی رسیدن نامزدی که آنها را مطرح کرده است، اجرایی نخواهد شد چرا که از اساس بر مبنای منطق و با توجه به مقدورات و محذورات کشور مطرح نشده اند و قابلیت عملیاتی شدن ندارند. اجرایی نشدن این وعده ها موجب گسترش ناامیدی و یاس در جامعه خواهد شد و با ایجاد بی اعتمادی میان قشرهای مختلف جامعه، سرمایه اجتماعی را خدشه دار خواهد کرد. این شعارها همچنین با ایجاد مطالبات و انتظارات غیرواقعی در سطح جامعه، کار دولت پیروز را در اداره امور جامعه سخت تر خواهد کرد.
این درحالی است که نامزدهای ریاست جمهوری باید با در نظر گرفتن امکانات واقعی کشور ، شعارهایی را طرح کنند که خارج از چارچوب برنامه های بلند مدت اقتصادی نباشد و به جای آن توسعه زیرساخت ها را هدف قرار دهد. به حتم ایجاد شغل و توسعه زیرساخت های اقتصادی آن هم در روندی بلندمدت و عقلایی بیش از پرداخت مستقیم یارانه و کارانه می تواند موجبات آسایش و رفاه جامعه را فراهم آورد.
ضمن اینکه به گفته یکی از مسوولان نظام پول پخش کردن بین مردم سیاست یک سیاستمدار صادق نیست. در مقابل این سیاست صداقت و راستی یک سیاستمدار مطرح است که باید به مردم مشکلات را بگوید و به دنبال راهکار باشد وگرنه مردم صدقه نمی‌خواهند بلکه مردم و جوانان به دنبال فرصت کارآفرینی و تولید هستند.