شناسایی آلزایمر بدون علامت با آزمایش خون
نتایج یک مطالعه نشان میدهد، آزمایش خون آمیلوئید میتواند تعداد اسکن PET را به نصف کاهش دهد، اسکن PET نوعی آزمایش تصویربرداری است که به فرد کمک میکند، عملکرد بافتها و اندامهای خود را مشخص کند. در اسکن PET برای نشان دادن این فعالیت از داروی رادیواکتیو (ردیاب) استفاده میشود. این اسکن گاهی اوقات میتواند بیماری را قبل از اینکه در سایر آزمایشهای تصویربرداری نشان داده شود، تشخیص دهد.
به گزارش مد پیج تودی، نتایج یک مطالعه گروهی در انگلیس نشان داد، آزمایش خون برای غربالگری آمیلوئید بتا میتواند نیاز به اسکن PET را در آزمایشهای تحقیقاتی آلزایمر بدون علامت کاهش دهد.
دکتر جاناتان شات، از دانشگاه کالج لندن در انگلیس گفت: برای یافتن ۱۰۰ سالمند عاری از زوال عقل با آمیلوئید PET مثبت، از جمعیتی با شیوع مثبت آمیلوئید PET مشابه در گروه مطالعه بدون غربالگری پلاسما، لازم است ۵۴۳ اسکن PET انجام شود. با استفاده از روش طیفسنجی جرمی آمیلوئید بتای پلاسما، لازم است ۶۲۳ نفر آزمایش خون بدهند و از این تعداد، ۲۴۳ نفر اقدام به اسکن میکنند.
دکتر آشوینی کشاوان، از دانشگاه کالج لندن گفت: «برای شناسایی آلزایمر قبل از علائم، آزمایشهای استاندارد طلایی موجود کنونی اسکن PET آمیلوئید و پونکسیون کمر (یک روش نمونهبرداری از سی. اس. اف یا مایع مغزی-نخاعی از ستون فقرات کمری جهت بررسی) هستند که یا گران هستند یا بیشتر تهاجمی هستند.»
کشاوان گفت: «نتایج تحقیق ما نشان میدهد که میتوان از آزمایش خون برای غربالگری در آزمایشهای آینده در افراد بدون علامت استفاده کرد و تعداد اسکن PET موردنیاز را تا حدود نصف کاهش داد. این میتواند به استفاده از آزمایشی ارزانتر و سریعتر تبدیل شود.»
این تحقیق سه نوع اندازهگیری را باهم مقایسه کرد که شامل اندازهگیری کروماتوگرافی مایع، طیفسنجی جرمی آمیلوئید بتا پلاسما و اندازهگیری آرایه تکمولکولی (Simoa) آمیلوئید بتا پلاسما و tau ۱۸۱ فسفریله (phospho-tau۱۸۱) در افراد عاری از زوال عقل بود تا مشخص کند که چگونه اسکن PET آمیلوئید ۱۸ اف-فلور بتا پیر (F-florbetapir) قشر مثبت را پیشبینی میکند. (فلور بتا پیر یک ترکیب دارویی رادیوتراپی با اسکن PET حاوی رادیونوکلئید فلورین -۱۸ است که برای استفاده در ایالاتمتحده در سال ۲۰۱۲ بهعنوان یک ابزار تشخیصی برای بیماری آلزایمر مورد تایید قرار گرفت.
کشاوان گفت: «ما دریافتیم که در زمینه شناسایی اسکن PET آمیلوئید مثبت در افرادی که ازنظر شناخت، طبیعی هستند، آمیلوئید بتا اندازهگیری شده توسط طیفسنجی جرمی عملکرد بهتری نسبت به آمیلوئید بتا یا فسفو تاو ۱۸۱ دارد که با استفاده از این روشهای ایمنی سنجی خاص سیموآ در پلاسما اندازهگیری میشود.»
وی افزود: کارایی یکی از جنبههای مهم است، اما در هنگام استفاده از آزمون برای غربالگری، ملاحظات دیگری نیز وجود دارد، مانند اینکه چقدر موجب افزایش تعداد در اندازهگیری میشود.
محققان ۴۴۱ فرد سالمند عاری از زوال عقل را با میانگین سنی ۷۱ سال بررسی کردند. حدود نیمی از آنان (۵۱ درصد) زن و ۱۸.۶ درصد آمیلوئید PET مثبت بودند. حاملهای آپولیپوپروتئین (E APOE۴) ۲۲ درصد از گروه PET منفی آمیلوئید و ۵۷ درصد از گروه PET مثبت آمیلوئید را تشکیل میدهند. (آپولیپوپروتئین E پروتئینی است که در متابولیسم چربیها در بدن پستانداران نقش دارد؛ زیرگروهی است که در بیماری آلزایمر و بیماریهای قلبی عروقی نقش دارد.)
نتایج نشان داد، آزمایشهای پلاسمای طیفسنجی جرمی بهطور قابلتوجهی بهتر از هر اندازهگیری دیگر انجامشده است.
شات و همکاران گفتند: در محدوده نظری شیوع مثبت آمیلوئید PET از ۱۰ درصد تا ۵۰ درصد، میزان طیفسنجی جرمی آمیلوئید بتا ۱-۴۲ / ۱-۴۰ بهطور مداوم تعداد افرادی را که اقدام به اسکن میکنند را باصرفه جویی بیشتر در هزینه که در شیوع پایینتری رخ میدهد، کاهش خواهد داد.
به گزارش ایسنا، آنان خاطرنشان کردند که این مطالعه محدودیتهای متعددی داشت. شرکتکنندگان فقط سفیدپوست و انگلیسی بودند و یافتهها ممکن است در مورد جمعیتهای متنوع قومی کاربرد نداشته باشد. همه افراد در این مطالعه در یک سال متولدشدهاند، که ممکن است بر ظرفیت پیشبینی مدلهایی که شامل سن، جنس و وضعیت حامل APOE۴ هستند، تاثیر داشته باشد. آزمایش مایع مغزی نخاعی (CSF) در دسترس نبود.
محققان تاکید کردند که استفاده از CSF بهعنوان مقایسه کننده بهجای PET میتواند باعث صرفهجویی در هزینه آزمایش خون شود.