فروش ایران مال بازار گرمی است یا تلاش برای بازگرداندن اعتماد عمومی به بانک آینده؟

تازه ترین آگهی منتشر شده از سوی بانک آینده، حکایت از تصمیم این بانک برای فروش 100 درصد سهام شرکت توسعه بین‌الملل ایران‌مال از طریق مزایده دارد.

بازتاب– زهره علامی؛ رقمی که برای فروش ایران مال در نظر گرفته شده، 85 هزار میلیارد تومان است معادل 3.4 میلیارد دلار، رقمی که با یک بیستم بودجه کل کشور در سالجاری برابری می کند و سه برابر بودجه ای است که شهرداری تهران سالیانه برای مدیریت شهری پایتخت دریافت می کند.

اما آگهی فروش 100 درصدی سهام شرکت توسعه بین‌الملل ایران‌مال با رقم 85 هزار میلیارد تومان در شرایطی منتشر می شود که براساس صورت های مالی اعلامی بانک آینده که به تایید کارشناسان رسمی دادگستری رسیده و در تابستان امسال در کدال منتشر شده، ارزش تملیک این شرکت حدود 32 هزار میلیارد تومان تخمین زده شده و رقم فعلی درج شده برای مزایده، بیش از 2.5 برابر ارزشی است که دادگستری اعلام کرده است.

جدا از بالا بودن رقم اعلام شده از سوی بانک آینده برای مزایده شرکت ایران مال، موضوع دیگر مربوط به بدقولی این بانک برای عرضه اولیه سهام این شرکت در بورس است، آگهی بزرگترین مزایده تاریخ ایران در حالی به یکی از داغ ترین اخبار یکی دو روز اخیر تبدیل شده است که جلال رسول اف، مدیرعامل سابق بانک آینده(مالک پروژه بازار بزرگ ایران- ایران مال) در دی سال 97 از واگذاری سهام این پروژه در بهمن همان سال خبر داد اما این وعده اجرایی نشد تا اینکه دوباره اواخر تابستان سالجاری، محمد فطانت که جایگزین رسول اف در بانک آینده شده در اظهاراتی اعلام کرد که قرار است که سهام شرکت توسعه بین الملل ایران مال در بورس، عرضه اولیه داشته باشد.

حالا سه ماه از خبر واگذاری سهام شرکت ایران مال در بورس نگذشته که بانک آینده تصمیم خود را برای عرضه سهام این شرکت در بورس تغییر داده و به دنبال فروش 100 درصد سهامش به صورت نقدی و قسطی و به شکل مزایده است.

سوالی که اینجا مطرح می شود این است که چرا تصمیم چند ساله عرضه سهام شرکت در بورس باید در عرض سه ماه تغییر کند؟ آیا سیاست یا سیاست های خاصی پشت پرده آگهی مزایده این شرکت وجود دارد یا قصد اصلی سهامداران فقط فروش این شرکت است؟

کارشناسان اقتصادی نظرات متفاوتی درباره دلایل اعلام مزایده سهام شرکت ایران مال دارند، برخی معتقدند که بالا بودن میزان بدهی های علی انصاری، یکی از شرکای اصلی این شرکت موجب شده که او به فکر فروش ایران مال بیافتد تا از این طریق بدهی هایش را پرداخت کند.

البته سال گذشته بانک آینده در واکنش به اخبار رسانه ها درباره مالکیت ایران مال اعلام کرد: مالکیت این مجموعه طی فرآیند ادغام و تاسیس بانک آینده و انتقال دارایی‌ها و بدهی‌ها، به بانک آینده منتقل شده است.

بحث دیگر، مربوط به تشدید رکود اقتصادی حاکم بر کشور همگام با شیوع کروناست که صاحبان شرکت توسعه بین الملل ایران مال را برآن داشته تا با انتشار مزایده این شرکت آن هم با قیمت نجومی 85 هزار میلیارد تومان، مظنه قیمت ملک را در منطقه 22 تهران افزایش دهند و بازار گرمی کنند (واحدهای تجاری ایران مال فروشی نیست و فقط اجاره داده می شود)

موضوع دیگر این است که با انتشار خبر فروش پروژه ایران مال وابسته به بانک آینده، هم سهام این بانک تقویت می شود و هم شایعات گذشته درباره ورشکستگی آن کم رنگ تر می شود.

ناگفته نماند که در اواخر سال 97 خبری در رسانه ها منتشر شد مبنی بر ورشکستگی بانک آینده، موضوعی که تجمعات اعتراضی سپرده گذاران این بانک را در برخی شهرهای کشور به همراه داشت اما با تکذیب بانک مرکزی، این خبر تا حدودی تحت الشعاع قرار گرفت اما کاهش اعتماد عمومی برای سپرده گذاری در این بانک را به همراه داشت و حالا با انتشار آگهی مزایده نجومی پروژه ایران مال، این اعتماد از دست رفته تاحدودی باز می گردد.

به طور کلی به نظر می رسد بحث مزایده شرکت ایران مال، بیشتر جنبه تبلیغاتی و بازار گرمی داشته باشد و در نهایت به سرنوشت عرضه سهام شرکت در بورس دچار شود، این را از آن جهت می گوییم که با گذشت حدود دو سال از افتتاح این پروژه عظیم، هنوز هم بسیاری از بخش های آن به بهره برداری کامل نرسیده و علی رغم پیش بینی ها و به دلیل شرایط نامناسب اقتصادی، آنطور که باید و شاید رونق نگرفته است. با این حال باید تا سی ام آذر ماه، زمان انجام مزایده صبر کرد تا ابعاد اصلی انتشار آگهی فروش ایران مال مشخص شود.

با این تفاسیر باید منتظر ماند و دید در آینده نزدیک در مورد ایران مال و مالکانش چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ آیا مشتری دست به نقد برای این سرمایه گران قیمت پیدا خواهد شد یا این تحولات تنها در حد تلاشی برای افزایش کاذب دارایی ها باقی خواهد ماند؟