مسافران خارجی چگونه تست کرونا بدهند؟

سیامک سمیعی، مدیرکل آزمایشگاه مرجع وزارت بهداشت در گفت‌وگو با فارس در پاسخ به این پرسش که «با توجه به بازگشایی پرواز تهران -امارات مسافرانی که به آزمایشگاه‌ها مراجعه می‌کنند با مشکل مواجهند؛ به طوری که آزمایشگاه کاویان تست کرونا ندارد، آزمایشگاه ایران تست انجام نمی‌دهد و بیمارستان نیایش نیز پاسخگو نیست؛ این مسافران به کجا باید مراجعه کنند؟»، اظهار داشت: خطوط هوایی ماهان و امارات، هفته گذشته، بدون اطلاع دقیق از وجود آخرین فهرست آزمایشگاه‌های خصوصی دارای مجوز وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، اقدام به معرفی آزمایشگاه‌هایی در تهران و برخی شهرهای بزرگ کشور کردند که برخی از آنها از جمله دو آزمایشگاهی که نامشان ذکر شد، یا اساساً مجوز انجام آزمایش تخصصی تشخیص مولکولی کووید-19 را از آزمایشگا مرجع سلامت نداشتند و یا فاقد شرایط لازم بودند.

وی ادامه داد: تعیین معیارها و الزامات مسافران پروازهای خارجی در ارتباط با کووید-19 برای همه کشورها و خطوط هوایی از جمله ایران کاملا تازگی داشته ولی طی دو جلسه بحث و تبادل نظر و با همکاری نمایندگان دو شرکت فوق، فهرست آزمایشگاه‌های مجاز که از نظر معاونت‌های درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، ایران و شهید بهشتی در محدوده استان تهران وضعیتشان به شرایط ایده آل نزدیکتر بود، تعیین شد.

مدیرکل آزمایشگاه مرجع وزارت بهداشت افزود:همچنین معیارهایی که باید برای برای انجام آزمایش تشخیص مولکولی کووید-19 مسافران رعایت شوند، مشخص شد. هم اکنون در حال استعلام از سایر دانشگاه‌های علوم پزشکی در مورد آزمایشگاه‌های مجاز و دارای معیارهای لازم در سایر شهرهای مورد نظر این خطوط هوایی هستیم. آزمایشگاه‌هایی که برای انجام آزمایش مسافران پروازهای خارجی انتخاب می‌شوند ملزم به رعایت شرایط و الزاماتی بیشتر از آنچه برای انجام آزمایش تشخیصی انجام می‌دهند خواهند بود؛ ضمناً آزمایشگاه موظف است برای مسافران سالم شرایطی را ایجاد کند که شانس ابتلای آنها در مراجعه به آزمایشگاه یا بیمارستان به حداقل برسد.

سمیعی متذکر شد:‌ اصولا یافتن ناقلین کوروناویروس جدید از طریق انجام آزمایش تشخیص مولکولی برای افرادی که فاقد علائم بالینی هستند و به اصطلاح در گروه افراد بدون علامت قرار می‌گیرند، بسیار چالش برانگیز است؛ چون عدم وجود علائم بیماری در فردی که مورد آزمایش قرار می‌گیرد، شانس مشکوک شدن به نتیجه منفی کاذب آزمایشگاهی را از بین می‌برد. شناخت ناچیز از چرخه زندگی این ویروس و بیماری که ایجاد می‌کند و نیز تعداد کم ویروس در بسیاری از ناقلین بدون علامت، تشخیص ویروس را در این گروه دشوار می‌کند.

وی اضافه کرد: تا جایی که می‌دانیم شانس پیدا کرن ویروس یک یا دو روز قبل از آشکار شدن علائم بیماری و در دوره‌ای که علائم شدت می‌گیرند بیشتر است و زودتر یا دیرتر از این دوره، شانس اثبات وجود ویروس فقط با انجام یک آزمایش، به دلیل تعداد کم آن، ضعیف تر شده و حتی ممکن است نتیجه آزمایش بطور کاذب منفی شود. متاسفانه در حال حاضر هیچ روش دیگری نمی‌تواند این نقص یا محدودیت روش‌های تشخیص مولکولی را جبران کند.

مدیرکل آزمایشگاه مرجع وزارت بهداشت تصریح کرد: به همین علت انجام آزمایش با سایر اقدامات از جمله غربالگری علامتی مسافران (مثل تب و سرفه)، در مبادی ورودی و خروجی و تکمیل فرم اطلاعات سلامت شامل سابقه هر گونه تماس با بیماران یا بیماران احتمالی و از این قبیل همراه می‌شود.

سمیعی ابراز داشت: سازمان جهانی بهداشت در مورد انجام آزمایش قبل از مسافرت و یا بلافاصله پس از ورود به مقصد و همچنین نحوه تفسیر نتایج آن، به دلیل احتمال مشاهده نتایج مثبت و منفی کاذب در درصدی از مسافران، هشدار داده است. این احتمال ضمن اینکه همیشه تابعی از شیوع بیماری در مقصد مسافر است، با کیفیت نتایج آزمایشگاهی نیز رابطه دارد. اطلاعات کشورها و خطوط هوایی از اثربخشی و کارایی انجام آزمایش در مبدا یا مقصد مسافران، و یا هر دو، به تدریج افزایش پیدا می‌کند و لازم است همه موارد تناقض بین نتایج آزمایشگاهی ثبت و ریشه یابی شود تا از چنین اقدامات پرهزینه‌ای بهترین نتیجه حاصل شود.

وی درباره اینکه «آیا لیست آزمایشگاه تغییر کرده است؟»،گفت: تعداد آزمایشگاه‌های خصوصی در فهرست مراکز دارای مجوز انجام آزمایش تخصصی تشخیص مولکولی کووید-19 ، بر حسب نتایج ارزیابی فنی آزمایشگاه‌ها و معرفی آنها از طرف دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور به آزمایشگاه مرجع سلامت، به طور هفتگی در حال افزایش است. این آزمایشگاه‌ها علاوه بر کسب تائیدیه دانشگاه باید صلاحیتشان برای انجام آزمایش تشخیص مولکولی کووید-19 بوسیله انستیتو پاستور ایران تائید شود.

مدیرکل آزمایشگاه مرجع وزارت بهداشت افزود: همان طور که در پاسخ به سوال قبلی ذکر شد هر سه دانشگاه علوم پزشکی استان تهران، در پاسخ به استعلام فوری آزمایشگاه مرجع سلامت، هر یک فهرست اولیه‌ای از آزمایشگاه‌های حوزه نظارتی خود را که شرایط بهتری برای انجام آزمایش مسافران دارند اعلام کرده اند. این فهرست فعلاً در مجموع شامل 12 آزمایشگاه است.

سمیعی ادامه داد: نام و اطلاعات تماس این آزمایشگاه‌ها به خطوط هوایی ماهان و امارات ابلاغ شده است و انتخاب و معرفی آزمایشگاه‌ها در سایر شهرها متعاقبا انجام خواهد شد. هر یک از خطوط هوایی مختار است، با در نظر گرفتن شرایط و معیارهای کشور مقصد و مسافران خود، از بین آزمایشگاه‌ها تعدادی را انتخاب کرده و به مسافران خود اعلام کند.

وی یادآور شد: ضمنا بزودی فهرست آزمایشگاه‌های مجاز که صلاحیت انجام آزمایش تشخیص مولکولی کووید-19 برای مسافران پروازهای خارجی را دارند از طرف معاونت بهداشت وزارت متبوع به سازمان هواپیمایی کشوری اعلام خواهد شد تا سایر خطوط هواپیمایی هم در صورت نیاز از آن بهره برداری کنند.