گسل مشا هر روز زمین لرزه تولید می کند/ گسل های اصلی حوالی تهران

دکتر محمد مختاری در گفتگو با مهر اظهار کرد: زمین لرزه به بزرگای ۵.۱ که در نوزدهم اردیبهشت ماه در دماوند اتفاق افتاد و در استان‌های مجاور نیز احساس شد، خوشبختانه منجر به خسارات جانی و مالی قابل توجهی نشد ولی باعث ایجاد نگرانی در جامعه و در نتیجه خروج مردم از منازل خویش شد.

وی با بیان اینکه محل چشمه این زمین لرزه گسل مشا است، بیان کرد: گسل مشا از گسل‌های فعالی است که تقریباً همه روزه در مقیاس‌های کوچک زمین لرزه تولید کرده و این لرزش‌ها هر چند که خفیف هستند ولی در دستگاه‌های لرزه نگاری به ثبت می رسند.

گسل‌های اصلی حوالی تهران

عضو هیئت علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی ومهندسی زلزله ادامه داد: از گسل‌های اصلی و پرخطر با طول بلند در حوالی تهران می‌توان به گسل مشا، گسل کهریزک، شمال تهران، شهرری، کرج، ملارد و…. اشاره کرد. این گسل‌ها به دلیل داشتن طول بلند براساس رابطه موجود می‌توانند زمین لرزه‌ای با بزرگای زیاد ایجاد کنند حرکت آنها می‌تواند به منطقه وسیعی آسیب بزند.

رئیس کارگروه سونامی شمال غرب اقیانوس هند وابسته به یونسکو با تاکید بر اینکه ایران در منطقه لرزه خیزی واقع شده بیان کرد: فعال شدن گسل‌ها پدیده‌ای ناگریز است به این معنا که زمین فعال و در حال حرکت است و مشخصاً ایران هر سال به مقدار حدود ۳ سانتی متر بطرف شمال در حال حرکت است که این امر دلیل اصلی وجود زمین لرزه در فلات ایران است.

کمبود شدید دستگاه لرزه نگاری نداریم

عضو هیئت علمی پژوهشگاه زلزله تاکید کرد: ایران کشور زلزله خیزی است به همین دلیل دستگاه‌های لرزه نگاری زیادی در جای جای کشور نصب شده که فعال شدن گسل‌ها رصد شوند.

وی با تاکید بر اینکه کمبود شدید دستگاه لرزه نگاری در کشور نداریم، بیان کرد: دستگاه‌های لرزه نگاری زیادی در همه جای کشور نصب شده؛ اما باید یادآور شوم که هر چه تعداد دستگاه‌ها زیادتر باشد دقت رصد زمین لرزه‌ها نیز بیشتر می‌شود.

مختاری تاکید کرد: در برخی نقاط دنیا و کشورهای زلزله خیز برای بررسی گسل‌های فعال با اهمیت بالا، این مناطق را با نصب دستگاه‌های زلزله سنج مورد فرابینی قرار می‌دهند که البته فرایند وقت گیر و پرهزینه ای است.

بررسی دقیق زمین لرزه‌ها با راهکارهای تخصصی

وی تاکید کرد: برای بررسی دقیق یک زمین لرزه باید همه جوانب آن توسط یک مرکز تخصصی زلزله شناسی به صورت جدی پیگیری شده و مورد مطالعه کارشناسانه قرار بگیرد این امر تاحدود زیادی به انجام می‌رسد ولی متاسفانه این مراکز توان پاسخگویی به سوالات مردم را نداشته اندچون ساده و روان و تقاضا محور نبوده است.

به گفته مختاری، کوچک‌ترین قدمی که می‌توان در این راستا برداشت این است که سوالات مردم در زمینه زلزله را جمع آوری، کلاسه بندی کرده و جواب‌ها را مردم-تقاضا محور تهیه کرد. این موضوع باید مکان محور نیز باشد. در حال حاضر اطلاعات زیاد ولی غیر منسجم در مراکز و آرشیوها موجود است که باید مطالب بصورت مکان محور کلاسه بندی (متذکر میشوم بر اساس نقشه‌های جامع موجود) و به صورت بسیار ساده و سریع الانتقال در اختیار مردم قرار گیرد و همچنانکه گفته شده در مجاورت محل وقوع زمین لرزه و نه بطور نقشه‌های جامع کشوری.

وی تاکید کرد: این ممکن است از تشنج و نگرانی مردم جلوگیری کند و فقط گفتن جمله باید با زلزله ساخت و زندگی کرد مشکلی را حل نمی‌کند و باید راهکاری مطرح کرد تا شاید نتیجه بهتری گرفته شود.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با تاکید بر اینکه هجوم مردم به خیابان‌ها در زمان وقوع زمین لرزه رویه‌ای اشتباه است، بیان کرد: دلیل این اقدام همچنانکه گفته شده نا مفهوم بودن پاسخ‌های ارایه شده و نبود آموزش صحیح می‌تواند باشد. انتقال دانش زلزله شناسی متخصصین به مردمی که اطلاعات زلزله شناسی ندارند با زبان ساده و فارغ از مفاهیم و اصطلاحات تخصصی، می‌تواند به درک بهتر زمین لرزه و در نتیجه اقدام بهتر و معقول در مواجهه با زمین لرزه بینجامد.