چالشهای پیش روی دامپزشکی حیات وحش در ایران
یک متخصص جراحی دامپزشکی میگوید که ما در ایران رشته تخصصی دامپزشکی حیات وحش نداریم. چرا که بازار کار محدودی دارد و از اینرو کسانی که میخواهند در زمینه حیات وحش طبابت کنند یا باید به صورت تجربی در این زمینه آموزش دیده یا در خارج از کشور دورههای تخصصی حیات وحش را گذرانده باشند.
به گزارش ایسنا، از حدود یک ماه گذشته تاکنون که یوزپلنگهای در اسارت پارک پردیسان با حواشی زیادی به سمنان منتقل شدند، موضوعات و چالشهای متفاوتی درباره دامپزشکی حیات وحش مطرح شده است. عدهای بر این باورند که در ایران دامپزشک حیات وحش نداریم و برخی تاکید دارند که دامپزشکهای عمومی یا انواع متخصصان دامهای کوچک نمیتوانند حیات وحش را معاینه یا وضعیت سلامت آنها را بررسی کنند اما پرسش اصلی اینجاست که این ادعاها چه قدر درست است؟
رشتهای به نام حیات وحش در ایران وجود ندارد
دکتر امید مرادی – متخصص جراحی دامپزشکی – در گفت و گو با ایسنا ضمن اشاره به اینکه در ایران رشته تخصصی دامپزشکی حیات وحش نداریم، اظهار میکند: در کشور ما افرادی که مدرک دکترای عمومی دامپزشکی را میگیرند، در رشتههای مختلفی میتوانند دورههای تخصصی را بگذرانند اما به طور کلی سررشتهای به نام حیات وحش یا بیماریهای حیات وحش در ایران نداریم.
او در ادامه با بیان اینکه در خارج از کشور دورههای تخصصی برای دامپزشکی حیات وحش وجود دارد و دامپزشکان میتوانند با شرکت در این دورههای تخصصی در زمینه خاصی از حیات وحش مانند مقیدسازی یا بیهوشی و… آموزش ببینند، تصریح میکند: کسانی که میخواهند در زمینه حیات وحش طبابت کنند یا باید به صورت تجربی در این زمینه آموزش دیده باشند یا باید در خارج از کشور دورههای تخصصی حیات وحش را گذرانده باشند.
این متخصص جراحی دامپزشکی در پاسخ به این پرسش ایسنا که آیا نبود دورههای تخصصی حیات وحش در ایران به نوعی ضعف در دامپزشکی کشور تلقی نمیشود، توضیح میدهد: شاید این موضوع مشکلاتی را ایجاد کند اما باید این را در نظر گرفت که در کشور ما مسئولیت حیات وحش با یک سازمان دولتی به نام سازمان حفاظت محیط زیست است بنابراین اگر فردی در رشته دامپزشکی عمومی فارغالتحصیل شود و بعد تخصص حیات وحش را بگیرد بازار کار گستردهای نخواهد داشت. در واقع اگر رشته تخصصی حیات وحش در کشور ما وجود داشته باشد تناسبی بین عرضه و تقاضا برقرار نیست.
مرادی ادامه میدهد: نیازهای سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان دستگاه مسئول حیات وحش کشور به دامپزشک متخصص حیات وحش محدود است بنابراین اگر رشتههای تخصصی حیات وحش در کشور تدریس و سالانه افرادی زیادی در این حوزه فارغالتحصیل شوند، بیماری نخواهند داشت و به تبع بازار کاری وجود ندارد. به همین دلیل در ایران این رشته به صورت جداگانه تدریس نمیشود.
این دامپزشک در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا دامپزشکان عمومی یا متخصصان دامهای کوچک میتوانند اقدام به معاینه حیات وحش کنند، میگوید: برای پاسخ به این پرسش باید عوامل مختلفی را در نظر گرفت. برای مثال اگر حیات وحشی تصادف کرده و پایش آسیب دیده باشد میتوان آن را نزد یک متخصص جراحی در دامهای کوچک برد چرا که اصول جراحی ارتوپدی در حیوانات مختلف از جمله گربهسانان شبیه یکدیگر است مگر آنکه آن حیوان استثنایی داشته باشد.
او در ادامه تصریح میکند: دامپزشکان نیز مانند پزشکان تخصصهای مختلفی دارند و یک دامپزشک نمیتواند درباره وضعیت سلامت یک حیوان از تمام جنبهها نظر دهد. این موضوع در مورد حیات وحش نیز صدق میکند چراکه حیات وحش طیف گستردهای دارند و یک نفر نمیتواند به تنهایی تمام معاینات و بررسیهای لازم برای انواع حیات وحش را انجام دهد.
به گفته مرادی، بعضی از موارد در زمینه تشخیص بیماریهای حیات وحش تخصصی است و ممکن است که متخصصان دامهای کوچک نتوانند به آنها پی ببرند. در تمام دنیا به دلیل کم بودن متخصصان حیات وحش تعدادی از متخصصان دامپزشکی با توجه به مواردی که با آن مواجه میشوند تبادل اطلاعات و اقدام به مطالعه و بررسیهای بیشتر میکنند و پس از آن برای موردی مشخص اقدامات لازم را انجام میدهند.