تلاش برای تغییر تصویر ایران/گردشگری به کمک بیاید
کشورهای همسایه و بیگانه در حال کتمان حقیقت درباره منشأ ویروس کرونا هستند. آنها در خبرگزاری‌های رسمی خود به نوعی اطلاع رسانی می‌کنند که گویا ایران منشأ شیوع ویروس کرونا در جهان شده است آن طور که وقتی خبر از کشف بیمار ناقل ویروس می‌دهند روی ایرانی بودن آن فرد بیشتر تکیه دارند تا بیمار بودن او.
این خبرها و این نوع اطلاع رسانی‌ها تنها یک صورت دارد که آن هم تخریب چهره ایران در جهان است شاید اگر فردا روزی اعلام کردند که اصلاً چین در این ماجرا دخالتی ندارد و این ویروس از ایران منشأ گرفته نباید هیچ تعجبی کرد چرا که آنها با همدستی رسانه‌هایی که علیه ایران فعالیت می‌کنند تنها درصدد مقصر جلوه دادن ایران در هر موضوعی هستند.
به عنوان مثال بسته شدن مرزهای ترکیه با ایران و لغو پروازها از ایران به ترکیه در حالی انجام می‌شود که ترکیه به دلیل زیاده خواهی در خصوص سوریه و اشغال بخشی از خاک این کشور به بهانه مبارزه با تروریسم وارد نوعی تنش با ایران و روسیه شده است.
اکنون به نظر می‌رسد که مقامات ترکیه با بزرگنمایی در خصوص شیوع ویروس کرونا در ایران قصد انتقام‌گیری از تهران در خصوص سوریه را دارند چون در حالی که ایران روز یکشنبه چهارم اسفند میزبان مقامات رده بالای اروپایی بود ترکیه سفر یک هیأت از این کشور به تهران را به بهانه شیوع ویروس کرونا لغو کرد.
این تغییر چهره ایران در جهان بیشترین تأثیر را روی صنعت گردشگری می‌گذارد صنعتی که با یک خبر نیز دل گردشگران را خالی می‌کند.
اما در این حوزه ایران چقدر توانسته فعالیت کند؟ آیا می‌تواند این چهره را به واقعیت تبدیل کند؟ چقدر هزینه برای چنین اقدامی می‌شود و آیا راهکارها پاسخگو هستند؟ یکی از نهادهایی که موظف به تغییر چهره ایران بعد از مسائل و اتفاقات سال ۹۸ و به خصوص بعد از شیوع ویروس کروناست، وزارت میراث فرهنگی است که می‌بایست برای این کار اقدام کند. اما چقدر کارشناس و تیم خبری در این وزارت عریض و طویل از الان روی این موضوع فکر می‌کنند؟
وزارت میراث فرهنگی یک اداره کل در بخش معاونت گردشگری دارد که بخشی از این وظیفه را به آن محول کرده اند به نام دفتر بازاریابی و تبلیغات گردشگری. محمدابراهیم لاریجانی مدیرکل این دفتر در ایام اتفاقات سال ۹۸ که در پی آن تورهای گردشگری زیادی کنسل شده بود، برنامه‌ای را تدوین کرد به نام اقدام فوری تبلیغات اعتمادساز. او در این باره به مهر گفته بود: پس از اتفاقات اخیر و اغتشاشات آبان ماه و قطعی اینترنت برنامه‌ای نوشتیم تا تلاش کنیم که تصویر مثبتی از ایران پس از این اتفاقات منتشر شود. این برنامه شامل تبلیغات و تصویرسازی‌ها و همکاری دستگاه‌ها با یکدیگر بود. اما بعد از آن به اتفاقات دیگر برخورد کردیم. سپس رسماً جلسه‌ای برگزار کردیم و برنامه اقدام فوری تبلیغات اعتمادساز ایران را نوشتیم که در واقع با مشارکت و اخذ مشورت از فعالان بخش خصوصی تهیه شد.
برنامه‌ای که لاریجانی از آن نام می‌برد، شامل دو بخش است یکی اقدامات مدیریتی و دیگری اقدامات تبلیغاتی. در بخش اقدامات مدیریتی برای هفت وزارتخانه برنامه‌هایی نوشته شد. به عنوان مثال وزارت خارجه می‌بایست با مسئولان وزارت خارجه کشورهای هدف گردشگری مذاکره کند تا آنها ایران را از فهرست قرمز خود در بیاورند مانند ژاپن که این کار را انجام داد. یا اینکه برای رایزنان فرهنگی برنامه‌ای تدوین شد تا آنها بتوانند با آژانس داران و توراپراتورهای کشورهای دیگر مذاکره کرده و آنها را به ایران بیاورند. وزارت ارشاد نیز می‌بایست با خبرنگاران خارجی مقیم ایران صحبت کرده تا تور آشناسازی برای آنها برگزار شود. یا سازمان هواپیمایی که می‌بایست با برخی از ایرلاین‌ها مذاکره می‌کرد تا این ایرلاین‌های خارجی دوباره پروازهایشان را به ایران داشته باشند.
لاریجانی گفت: در بخش اقدامات تبلیغاتی می‌بایست هفته‌های فرهنگی و تور آشناسازی و نشست‌های رو در رو برگزار می‌کردیم که حدود ۱۳ مورد پروژه تبلیغاتی برای این موضوع تهیه شده بود. برای این پروژه‌ها تأمین اعتبار هم کردیم ولی به موضوع ویروس کرونا برخورد کردیم. این درحالی بود که همه برنامه‌های وزارت خانه‌های دیگر به آنها ابلاغ شده بود. ضمن اینکه این طرح در ستاد اطلاع رسانی و تبلیغات کشور نیز به ریاست وزیر کشور مصوب و ابلاغ شده بود و حمایت وزیر کشور را در پی داشت. این برنامه‌ها برای ۵ ماه از بهمن تا پایان خرداد ۹۹ تدوین و اعتبار لازم هم تأمین شده بود. حتی برای جشن سال نوی چینی حدود ۱۰ هزار چینی در تورهای گردشگری ایران ثبت نام کرده بودند که ویروس کرونا موجب کنسلی این تورها شد.
زمانی که دفتر بازاریابی و تبلیغات این برنامه را تدوین کرده بود با ۴ بحران رو به رو بودند اکنون به این بحران‌ها ویروس کرونا نیز افزوده شده است. حالا باید این برنامه تغییر کند. باید از الان روی کشورهایی کار شود که قصد دارند تا چهره ایران را تخریب کنند آن هم کشورهایی که صنعت گردشگری شأن را مدیون سفر ایرانی‌ها به آنجا هستند.
ضمن اینکه کمک‌های دانشگاهی و گروههای پژوهشی نیز نباید در تدوین این برنامه‌ها نادیده گرفته شود. می‌بایست بسیاری از گروههای دانشگاهی و پژوهشی راهکارهای خود را در این باره به وزارت میراث فرهنگی عرضه کنند. یکی از این بخش‌ها گروه پژوهشی گردشگری است که تحت نظارت پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور در حال فعالیت است اما آیا این گروه پژوهشی از هم اکنون در این زمینه فعال شده است؟
آیا اساتید دانشگاه و فعالان گردشگری شروع به رصد راهکارها کرده اند؟ آیا کسی به این فکر کرده که کشورها در مواجه با چنین بحران‌هایی چه اقداماتی می‌کنند؟ و یا برنامه‌های اداره کل تبلیغات و بازاریابی در این زمینه چقدر مؤثر خواهد بود؟
