دخالت‌های شبکه بانکی با عملیات بازار باز کانالیزه می‌شود
علی اسلامی بیدگلی در گفت‌وگو باایلنا درباره تاثیر آغاز عملیاتی بازار باز اظهار داشت: عملیات بازار باز را باید از چند جنبه مورد بررسی قرار داد. بخش مهم این است که با شروع به کار عملیات بازار باز کشف نرخ‌ها بهتر انجام می‌شود.
وی افزود: اما آن چیزی که امروز به عنوان عملیات بازار باز در اقتصاد ایران تعریف شده با آن موضوعی که در متون کتاب‌ها به عنوان عملیات بازار باز می‌خوانیم، تفاوت معناداری دارد. با عملیات بازار باز در ایران دخالت‌های شبکه بانکی کانالیزه می‌شود بنابراین این بازار تفاوت معناداری با تعاریف جهانی دارد. از این رو باید انتظارات تعدیل شود و نباید انتظار همان اثرگذاری را داشته باشیم.
عضو شورای عالی بورس ادامه داد: عملیات بازار باز به نقدشوندگی بیشتر اوراق درآمد ثابت منجر می‌شود که به کشف قیمت‌ها و تعیین نرخ‌ها کمک کند.
اسلامی با بیان اینکه مهمترین اثر عملیات بازار باز در جمع‌آوری نقدینگی از طریق انتشار اوراق است، گفت: نباید تنها از عملیات بازار باز انتظار کاهش رشد نقدینگی را داشت اما این عملیات می‌تواند به کنترل رشد نقدینگی کمک کند.
وی در پاسخ به این سوال که عده‌ای بر این باورند که میزان انتشار 80 هزار میلیارد تومان اوراق با 2000 هزار میلیارد تومان تناسبی ندارد که بتواند در کنترل نقدینگی اثرگذار باشد، گفت: این موضوع درست است و رقم اوراق آنچنان بالا نیست که بتواند در این زمینه اثرگذار باشد اما مسئله این است که باید میزان افزایش حجم نقدینگی را دید و نه کل حجم نقدینگی که البته 80 هزار میلیارد تومان اوراق حتی نسبت به درصد افزایش نرخ نقدینگی هم عدد کمی است.
عضو شورای عالی بورس با تاکید بر اینکه دولت باید برای کاهش نرخ رشد نقدینگی راهی پیدا کند، اظهار داشت: نرخ نقدینگی با اصلاح مشکل سه‌گانه اقتصاد ایران یعنی نرخ بهره، نرخ ارز و یارانه‌های انرژی مهار می‌شود و اگر این سه نرخ کنترل نشود، نمی‌تواند انتظار اصلاح را داشت.
وی افزود: حال اینکه عملیات بازار باز یکی از ابتدایی‌ترین ابزارهای دولت برای مهار رشد نرخ نقدینگی است. موضوع مهم این است که در نهایت مقصد این نقدینگی‌ها کجاست. بازار سرمایه اگر این فرصت را داشته باشد که شرکت‌های جدیدی را وارد مجموعه کند و افزایش سرمایه به این شرکت‌ها برسد، می‌تواند محل خوبی برای جمع‌آوری نقدینگی باشد، در غیر این صورت خود بازار سرمایه هم ممکن است دچار پدیده حباب شود.
اسلامی با تاکید بر اینکه دولت نه در ایران و نه در هیچ کجای دنیا امکان جذب و هدایت نقدینگی را ندارد، گفت: اگر هدایت نقدینگی از سوی دولت انجام شود منجر به رانت و متورم شدن بخش نامولد خواهد شد و نهادهای پولی و بازار سرمایه هدایت نقدینگی را باید بر عهده داشته باشند.
وی همچنین درباره آغاز به کار اوراق گام از امروز اظهار داشت: هنوز بسیاری از موضوعات اوراق گام نهایی نشده است. دو مسیر برای اوراق گام پیش‌بینی شده است؛ اول اینکه انتشار این اوراق در شبکه پولی و تسویه آن در بازار سرمایه باشد. مسیر دوم این است که هم انتشار و هم تسویه آن از کانال بازار سرمایه انجام گیرد.
عضو شورای عالی بورس با بیان اینکه مجموعه این تصمیمات و اقدامات منجر به افزایش تنوع ابزارها در بازار سرمایه می‌شود که به رونق این بازار کمک می‌کند، گفت: مسئله کلیدی این است که محیط اقتصادی کشور تا چه حد سالم و مولد است و سرمایه‌گذاران را به سرمایه‌گذاری در این بازار هدایت می‌کند. به طور قطع اگر مجموعه اقتصاد نتواند این اقدامات را انجام دهد با چالش مواجه خواهیم شد.
اسلامی با اشاره به پیش‌بینی بازار سرمایه تا پایان سال اظهار داشت: در اقتصاد ایران پیش‌بینی کردن کار پیچیده‌ای است چراکه بخش‌های عمده‌ای از سیاستگذاری‌ها و تعیین نرخ‌ها با دولت است و با یک مجوز برای کاهش یا افزایش نرخ بهره می‌توان سرنوشت سایر بازارها را نیز تغییر داد.
وی افزود: بازار سرمایه به دلایلی امکان رشد دارد که مهمترین آن خارج از بازار است؛ از آنجایی که نقدینگی در حال تولید است و هیچ بازار آلترناتیوی هم وجود ندارد که سرمایه‌گذاران پول خود را به آن بازار هدایت و از کاهش ارزش پول جلوگیری کنند، بنابراین همچنان بازار سرمایه جذاب است.
عضو شورای عالی بورس تاکید کرد: موتور محرک دیگری که برای بازار سرمایه وجود دارد بحث جو روانی بازار است و از آنجایی که این بازار به طور مرتب در حال رشد است، افرادی که هنوز به بازار ورود نکرده‌اند احساس باخت می‌کنند و این باعث می‌شود ورود نقدینگی به این بازار افزایش یابد.
اسلامی تاکید کرد: از آنجایی که بازار سرمایه رشد بسیار زیادی کرده این نگرانی هر لحظه وجود دارد که با شروع به کار یکی از بازارهای آلترناتیو و رشد آن، بازار سرمایه با چالش خروج نقدینگی مواجه شود.
