بررسی چالش‌های توسعه تجارت الکترونیک ایران در رویداد نیم دایره
اولین نشست تخصصی از سری رویدادهای نیم دایره با محوریت بررسی وضعیت تجارت الکترونیک ایران، چهارشنبه بیستم آذر ماه به همت روزنامه دنیای اقتصاد در مرکز همایش‌های بین‌المللی «رایزن» برگزار شد.
در این رویداد که به موضوع تجارت الکترونیکی و چالش‌های آن اختصاص داشت، جمعی از فعالان این عرصه مانند مدیران دیجی‌کالا، معاون شرکت تجارت الکترونیکی ارتباطات فردا، مدیر سابق بامیلو (و بنیان‌گذار استارت‌آپ پادرو)، مدیر استارت‌آپ مدیسه و سخنگوی اتحادیه کسب‌وکارهای اینترنتی در کنار رئیس سازمان فناوری اطلاعات در آن به سخنرانی، بحث و تبادل‌نظر پرداختند. این رویداد میزبان فعالان استارت‌آپی، مدیران شرکت‌های تکنولوژی، نمایندگان مجلس و اصحاب رسانه بود.
در ابتدای این مراسم سروش فولادچی مدیر مرکز همایش‌های دنیای‌اقتصاد با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر رشد و نفوذ تکنولوژی و توسعه ارتباطات مبتنی بر اینترنت در حوزه‌های مختلف، اقتصاد دیجیتال را به بخشی مهمی از اقتصاد کلان تبدیل کرده است گفت: مجموعه دنیای‌اقتصاد از آغاز فعالیت رسانه ای خود در کنار توجه به اقتصاد کلان، تمرکز ویژه‌ای روی بحث اقتصاد دیجیتال داشته است که ایجاد صفحات بازار دیجیتال در روزنامه دنیای‌اقتصاد گواه همین موضوع است.»
فولادچی افزود: این گروه رسانه‌ای در سلسله رویدادهای نیم‌دایره تلاش می‌کند تا میزبان مهم‌ترین فعالان عرصه اقتصاد دیجیتال باشد و در قدم اول موضوع «تجارت الکترونیکی» را مدنظر قرار داده است. به همین منظور از دیجی‌کالا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران این عرصه دعوت کردیم تا در این رویداد حضور داشته و گزارشی از عملکرد شش ماهه خود را ارائه کنند.
معاون توسعه و نوآوری شرکت تجارت الکترونیکی ارتباط فردا نیز در ادامه این رویداد با ارائه آمارها و گزارش‌های مستند، به بررسی روندهای تجارت الکترونیکی در دنیا و بررسی چالش‌ها و چشم‌انداز بازارهای آنلاین در ایران پرداخت. نیما نامداری در ابتدا با بررسی روند تغییر جایگاه شرکت‌های تکنولوژی در فهرست برترین شرکت‌های دنیا در طول سال‌های گذشته تاکید کرد تجارت الکترونیک به بازار مهم و سودآوری تبدیل شده است. تا جایی که فهرست ۱۰ شرکت برتر دنیا که در سال‌های گذشته اغلب در اختیار شرکت‌های بزرگ نفتی بود، تغییر کرده و شاهد حضور شرکت‌های بزرگ تکنولوژی در این فهرست هستیم.
نامداری با بررسی تغییرات ایجاد شده در زنجیره تامین و عرضه محصولات، به رونق فعالیت (Market Places) در سال‌های اخیر اشاره کرد و افزود: براساس آمارها پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۰ بازارگاه‌ها ۴۰ درصد از بازار خرده‌فروشی آنلاین دنیا را به خودشان اختصاص بدهند. به این ترتیب است که اتحادیه اروپا با ۹/ ۶۰۱ میلیارد دلار، باارزش‌ترین بازار تجارت الکترونیک دنیا در سال ۲۰۱۷ را در اختیار داشته است. اندازه بازار تجارت الکترونیک آمریکا و چین در این سال تقریبا برابر بوده، اما رشد خرده‌فروشی آنلاین در چین بسیار بیشتر بوده است.
امیر ناظمی رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران در ادامه این رویداد گفت: تعریف ما از تجارت الکترونیک بسته به روند تغییرات این صنعت، متغیر است. زمانی که تجارت الکترونیک در ایران مربوط به تراکنش‌های مالی بوده، ما آن را با تراکنش‌های شاپرک می‌سنجیدیم. اما متغیرها و عوامل رشد تجارت الکترونیک در طول زمان تغییر کرده و مبنای فعلی ما خرده‌فروشی از طریق درگاه‌های بانکی است. با روند رشد تکنولوژی، احتمالا در سال‌های آینده باید تعریف‌مان را بر اساس رشد تکنولوژی‌هایی مانند NFC و کیف پول‌های الکترونیکی، تغییر دهیم.
در ادامه سعید محمدی مدیرعامل دیجی‌کالا نیز آمارهایی در این زمینه ارائه کرد و گفت: در طول دو سال گذشته ۲۰۰ میلیون دلار سرمایه در حوزه خرده‌فروشی آنلاین ایران جذب شده است که ۱۰۰ میلیون دلار آن به دیجی‌کالا اختصاص داشته است. این درحالی است که به عقیده من باید بین یک تا ۲ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در بازار خرده‌فروشی ایران انجام می‌شده است. از طرفی ساختار اقتصادی ایران هم مشکل بزرگ دیگری است. کسب‌وکارهای اینترنتی تنها در اقتصاد سالم، بازار شفاف و بدون قاچاق می‌توانند رشد کنند.
حامد رضایی مدیرعامل مدیسه نیز مهم‌ترین عامل را اقتصاد تورمی دانست و گفت: مشکل اقتصاد تورمی ما بسیار جدی‌تر از عواملی مانند شفافیت است. برای رشد کسب‌وکارهای اینترنتی نیاز به اقتصاد رقابتی و کاهش نرخ تورم داریم. این درحالی است که دسترسی به کالا هم عامل مهم دیگری است که در ایران به مشکلی جدی تبدیل شده. در واقع فاصله میان عرضه و تقاضا باعث شده است که ساختار اقتصادی پویایی نداشته باشیم.
