نظر دکترین اقتصاد درباره گرانی بنزین و پرداخت یارانه: نیازمند بازنگری/ مردم عصبانی‌اند، نمی‌گویم/ فاقد بنیه کارشناسی/ حتماً تورم‌زا است

گروه اقتصادی بازتاب: گرانی بنزین اتفاق مهم، جنجالی و تأثیرگذاری است که این روزها با اعتراضات مختلف مردم روبرو شده است. بسیاری از کارشناسان این افزایش قیمت را اجتناب‌ناپذیر می‌دانستند و بسیاری نیز سازوکار افزایش، سهمیه‌بندی اعمال‌شده و پرداخت یارانه را شیوه غلطی پنداشته و در نقد آن برآمده‎اند. بازتاب در ادامه نظر تعدادی از دکترین اقتصادی را جویا شده است …

سیاست افزایش قیمت بنزین نیازمند بازنگری در پرداخت‌های نقدی است

دکتر مهدی تقوی، تحلیلگر مسائل اقتصادی و استاد دانشگاه علامه طباطبایی می‌گوید: اقتصاد کشور نیازمند بازنگری در سیاست افزایش قیمت اخیر بنزین است. مهم‌ترین بخش آن‌هم، تصمیمات پولی اتخاذشده یعنی افزایش یارانه‌های نقدی است که منجر به تورم خواهد شد. تا زمانی که در مورد بخش‌هایی از سیاست اجراشده اخیر، تغییری صورت نگیرد، امکان اصلاحات دیگر اقتصادی کم و تأثیرگذاری این اصلاحات سخت‌تر خواهد شد.

نقدهای چالشی نسبت به گرانی بنزین را به دلیل عصبانی نشدن بیشتر مردم نمی‌گویم

دکتر محمد خوش‌چهره، اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران می‌گوید: در مقطع کنونی باوجود انتقاداتی که دارم و خود عصبانی هستم ولی بحث نقدهای چالشی در حوزه اقتصاد را که ممکن است به شفافیت بیشتر اشکالات تصمیم افزایش قیمت بنزین منجر شود، در مقطع کنونی لازم نمی‌دانم چون بسیاری از این نقدها ممکن است به دلیل تغییر واقعیت‌ها باعث عصبانیت بیشتر مردم شود که در شرایط فعلی لازم نیست.

این استاد دانشگاه با تأکید بر اینکه در راستای منافع ملی و کمک به اصلاح نظام و فرآیند تصمیم‌گیری قطعاً باید به این مسائل پرداخته شود، افزود: برای خودم و دلسوزانی که نقدهای عالمانه می‌کنند و حتی صاحب‌نظرانی که با ملاحظات سیاسی نقد می‌کنند، توصیه می‌کنم از نقدهایی که به آرامش روح و روان مردم آسیب می‌زند خودداری کنند چراکه قطعاً فرصت نقد در زمان مقتضی وجود خواهد داشت.

افزایش قیمت بنزین فاقد بنیه کارشناسی است

دکتر فرشاد مؤمنی، دیگر استاد دانشگاه علامه طباطبایی نیز می‌گوید: همیشه وقتی متوجه شدیم که نظام قاعده گذاری اقتصاد کشور در معرض تصمیم‌های نادرست و شکننده‌گی‌آور است از آن‌ها دو تقاضا داشته‌ایم؛ نخست آنکه قبل از ابلاغ تصمیم‌ها بستری فراهم شود تا از دیدگاه‌های کارشناسی کشور به نحو بهتری بهره‌برداری شود. بارها با شواهد نشان دادیم که صرف‌نظر از حسن نیت یا غیر حسن نیت نظام تصمیم‌گیری که ما اصل را بر حسن نیت می‌گذاریم، ماجرا این است که تصمیم‌گیری‌ها به‌صورت فاجعه‌آمیزی فاقد بنیه کارشناسی است و واقعاً تأسف‌بار است درحالی‌که یکی از افتخارات نظام جمهوری اسلامی این است که در تاریخ معاصر بیشترین سرمایه‌گذاری را جهت تربیت کارشناس داشته است اما در تصمیم‌گیری‌های اساسی بنیه کارشناسی به‌غایت ناکارآمد و سطحی است.

افزایش قیمت بنزین مطمئناً روی قیمت سایر کالاها هم اثرگذار خواهد بود

دکتر آلبرت بغزیان، استاد دانشگاه تهران نیز معتقد است سایر کالاها و خدمات نیز به دنبال افزایش قیمت بنزین گران خواهند شد.

او می‌گوید: «یک سری از افراد هنوز نمی‌دانند که این اتفاق روی بخش آنان چه تأثیری خواهد داشت؛ مثلاً یک موبایل فروش، اقدام به پنهان کردن اجناس خود می‌کند درحالی‌که باید پرسید افزایش قیمت بنزین مگر چقدر روی یک گوشی ۱۰ میلیون تومانی اثرگذار خواهد بود؟ او هم می‌خواهد ۲۰ درصد افزایش قیمت دهد درحالی‌که این درست نیست. به‌ویژه اینکه هم‌زمان‌شده با افزایش یا نوسان قیمت ارز و او فکر می‌کند که حتماً قیمت بنزین ممکن است روی قیمت ارز هم اثر بگذارد! درحالی‌که این یک اتفاق کاملاً تصادفی است که هم‌زمان رخ‌داده است.

این است که او فعلاً حس می‌کند ممکن است افزایش قیمت بنزین به او هم اصابت کند پس از مدتی آرام می‌شود و می‌بیند که اتفاقی برای آن بخش نیفتاده و بنابراین، قیمت را کاهش هم می‌دهد. این تبعات دائماً باید پایش شود. اینکه یک هفته است هیچ اتفاقی نیفتاده، دلیل نمی‌شود که اتفاق دیگری نیفتد. ممکن است فعلاً بازار سکوت کرده باشد تا فرصتی که به دست آمد این کار را انجام دهد.»

دکتر بغزیان در پاسخ به این سؤال که «آیا واقعاً پرش ۲۰۰ درصدی برای بنزین آزاد، الآن کار مناسبی بود؟» می‌گوید: به نظر من نه! می‌توانست به‌تدریج طی سال‌های قبل، ۱۰ درصد و ۲۰ درصد افزایش یابد، مانند بقیه کالاها. در این صورت این پیچیدگی اوضاع هم ایجاد نمی‌شد. من با تدریجی بودن آن موافق بودم. ولی باید زیرساخت‌ها آماده می‌بود تا مردم از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند و هزینه رفت‌وآمدشان کم شود.

انتهای پیام/#