نخست وزیر پاکستان سلب صلاحیت شد/ پایان حکومت نواز شریف

دادگاه عالی پاکستان امروز (جمعه) و بعد از حدود یک سال و نیم از آغاز روند رسیدگی قضایی به اتهام های فساد مالی ادعا شده علیه نخست وزیر این کشور و فرزندانش(پرونده اسناد پاناما)، سرانجام با صدور حکم نهایی، رای به ‘سلب صلاحیت ‘نواز شریف’ داد.

اکنون که دادگاه عالی نواز شریف را سلب صلاحیت کرده، وی چاره ای جز کناره گیری ندارد و کابینه وی نیز منحل خواهد شد و نخست وزیر جدید باید دوباره از حزب حاکم (یکی از اعضای مجلس ملی) معرفی شود و کابینه جدید تشکیل دهد.
روز گذشته چودری نثار علی خان وزیر کشور پاکستان که مدتی است اختلاف هایی با حزب حاکم و شخص نخست وزیر پیدا کرده، در یک کنفرانس مطبوعاتی، ضمن اعلام اینکه به محض صدور رای دادگاه، صرف نظر از اینکه این رای له یا علیه نواز شریف باشد، از سمت خود استعفا خواهد داد، به نواز شریف هم توصیه کرده بود که رای دادگاه هرچه بود، به آن احترام بگذارد و آن را بپذیرد.
وی در توصیه های خود خطاب به نواز شریف افزود: ‘ابرهای سیاه بالا سر ما هستند. کشور در معرض تهدید جدی قرار دارد. ما از همه طرف محاصره شده ایم. این موضوع را فقط من می دانم و چند نفر دیگر که در قدرت هستند. شما نباید تنها به فکر حمایت و محافظت از خود باشید. باید به فکر تمام کشور باشید، چه برنده رای داده باشید و چه بازنده.’
از سخنان روز وزیر کشور پاکستان هم اینگونه برمی آمد که خبرهای خوشی برای نخست وزیر پاکستان و اعضای خانواده وی از سمت دادگاه عالی در راه نیست.
نواز شریف امروز و قبل از صدور رای نهایی دادگاه، نشستی غیررسمی با اعضای کابینه و اعضای ارشد حزبش داشت و این آخرین جلسه وی با اعضای کابنیه در قامت نخست وزیر پاکستان بود. در این جلسه، اطرافیان نواز شریف اعلام کردند که رای دادگاه هرچه که باشد، از او حمایت خواهند کرد و او را در ادامه مسیر فعالیت های حزب مسلم لیگ نواز، تنها نخواهند گذاشت.
نواز شریف پیش از این نیز نواز شریف در سال های گذشته دو بار به نخست وزیر پاکستان رسید. وی در دوره های قبلی نخست وزیر خود (از سال 1990 تا 1993 و از سال 1997 تا 1999) نیز نتوانست دوره قانونی پنج سال نخست وزیری را تکمیل کند اما همچنان درصحنه سیاست باقی ماند و برای کسب بالاترین کرسی قدرت سیاسی کشورش برای سومین بار تلاش کرد.
با رای امروز دادگاه عالی پاکستان، نواز شریف یک بار دیگر از ادامه مسیر نخست وزیری و تکمیل دوره پنج ساله این پست عالی، ناکام ماند.
در طول تاریخ سیاسی پاکستان از زمان استقلال این کشور در سال 1947 تا کنون، هیچ یک از نخست وزیران پاکستان نتوانسته اند دوره پنج ساله قانونی را تکمیل کنند تمام آنها بنا به دلایل مختلف از جمله کودتای نظامی و یا متهم شدن به فساد مالی، در نیمه راه، ناچار به ترک کرسی نخست وزیری شده اند.

** زندگی سیاسی ‘محمد نواز شریف’
‘میان‌ محمد نواز شریف’ نخست وزیر پاکستان و رهبر دومین حزب سیاسی بزرگ این کشور در 25 دسامبر سال 1949 در شهر لاهور مرکز ایالت پنجاب پاکستان به دنیا آمد.
وی که از سال 2013 سومین دوره نخست وزیری خود را تجربه می کرد، دوازدهمین نخست وزیر تاریخ سیاسی پاکستان از زمان استقلال این کشور در سال 1947 بود.
محمد نواز شریف در دوره قبلی نخست وزیر خود (از سال 1990 تا 1993 و از سال 1997 تا 1999) نیز نتوانست دوره قانونی پنج سال نخست وزیری را تکمیل کند اما همچنان درصحنه سیاست باقی ماند و برای کسب بالاترین کرسی قدرت سیاسی کشورش برای سومین بار تلاش کرد.
نواز شریف پس از تکمیل تحصیلات ابتدایی و دبیرستان در لاهور، وارد دانشگاه پنجاب پاکستان شد و در رشته حقوق با اخذ مدرک لیسانس فارغ التحصیل شد.
وی در اواخر دهه 1970 وارد عرصه سیاسی پاکستان شدو در سال 1981 توسط دولت نظامی وقت پاکستان، به عنوان وزیر دارایی ایالت پنجاب انتخاب شد.
نواز شریف در ادامه حیات سیاسی خود، در سال 1985 به عنوان سروزیر ایالت پنجاب انتخاب و تا سال 1988 در این سمت باقی ماند.
وی در سال 1990 با تشکیل ائتلافی از محافظه کاران، توانست در انتخابات پیروز شود و برای اولین بار به سمت نخست وزیر پاکستان دست یابد.
نواز شریف نتوانست نخستین دوره نخست وزیری اش را بطور کامل به پایان برساند و با مطرح شدن اتهام هایی نظیر تقلب در انتخابات و استفاده از میلیون ها روپیه برای تغییر دادن نتیجه انتخابات به نفع خود، متهم به فساد مالی شد و از سوی غلام اسحاق خان رئیس جمهوری وقت پاکستان برکنار شد.
وی با رهبری حزب مسلم لیگ نواز، بار دیگر در انتخابات سال 1997 شرکت کرد و توانست با کسب پیروزی قابل توجه در این دور از رقابت ها، احزاب رقیب را از میدان رقابت خارج کند و برای دومین بار نخست وزیر این کشور شود.
در آن دوره که ژنرال پرویز مشرف فرمانده ارتش پاکستان بود و مثل همیشه، ارتش از قدرت بالایی در پاکستان برخوردار بود، نواز شریف تلاش کرد با برکنار کردن ژنرال مشرف، کسی خودش او را برای فرماندهی ارتش برگزیده بود، قدرت سیاسی خود را به رخ بکشد اما این اتفاق رخ نداد و در عوض، این ژنرال مشرف بود که با انجام کودتای نظامی، در 12 اکتبر سال 1999 نواز شریف را از قدرت برکنار و وی را به عربستان تبعید کرد و خود قدرت سیاسی کشور را نیز بدست گرفت.
نواز شریف پس از هشت سال اقامت در عربستان و جلب حمایت های حکومت پادشاهی ریاض، در نهایت در نوامبر سال 2007 به پاکستان بازگشت.
حزب تحت رهبری وی در انتخابات سال 2013 به پیروزی رسید و نواز شریف برای سومین بار بر کرسی نخست وزیر پاکستان تکیه زد.
تا سال 2015 ، به رغم مخالفت ها و سنگ اندازی های احزاب مخالف از جمله حزب تحریک انصاف به رهبری عمران خان در مسیر حرکت دولت نواز شریف و متهم کردن وی به تقلب در انتخابات سال 2013، همه چیز تقریبا خوب پیش می رفت تا اینکه در سال 2015 یک موسسه پانامایی به نام ‘موساک فونسکا’ بیش از 11 میلیون اوراق و اسناد را در خصوص بیش از 214 هزار شرکت و شخصیت های شناخته شده جهان از جمله سه نفر از فرزندان نواز شریف به نام های ‘مریم نواز، حسین نواز و حسن نواز’ افشا کرد که حکایت از دست داشتن این افراد در پولشویی، تخلفات مالیاتی و تاسیس شرکت های مالی پنهانی در خارج از کشور داشت.
با وجود اینکه نام نواز شریف نخست وزیر پاکستان در اسناد افشا شده از سوی این موسسه پانامایی نیست اما مخالفان سیاسی وی مدعی هستند که خانواده نخست وزیر و حتی شخص نواز شریف دارایی غیرقانونی انباشته کرده و تخلفات غیرقابل انکاری در زمینه پولشویی انجام داده است.
افشای این اسناد، پای نواز شریف و فرزندانش را به دادگاه کشاند و سرانجام پس از روند طولانی رسیدگی قضایی به این پرونده فساد مالی، دادگاه عالی پاکستان امروز مصادف با ششم مرداد ماه سال 1396(28 ژوئیه 2017) رای نهایی خود را صادر و حکم به سلب صلاحیت نواز شریف داد و بدین ترتیب پرونده سومین دوره نخست وزیر نواز شریف نیز نیمه کاره مختومه شد.