عبور نقدینگی پایان شهریور از ۲۰۰۰هزار میلیارد تومان؟
برآوردها از عملکرد اقتصاد ایران در ماههای گذشته نشان میدهد که همچنان روند رو به رشد نقدینگی ادامه دارد و این شاخص برای نخستینبار در شهریور امسال از مرز ۲۰۰۰ هزار میلیارد تومان گذشته است.
به گزارش اعتماد، هرچند این آمار در حالی اعلام شده که هنوز بانک مرکزی، رقم دقیق نقدینگی در شهریور امسال را ارایه نکرده و در واقع آمارهای رسمی از خرداد امسال به روز نشدهاند اما برآوردهای صورتگرفته حاکی از آن است که همچنان روند رو به رشد نقدینگی در روزهای منتهی به شهریور امسال ادامه داشته و در نهایت از مرز 2000 هزار میلیارد تومان گذشته است.
نقدینگی در بیان ساده حجم پول و شبهپولی است که در اقتصاد یک کشور جریان دارد. پول به معنی نقدینگی در اختیار مردم است که سپردههای کوتاهمدت موجود در بانکها را نیز شامل میشود و شبهپول، همان پول است که قدرت نقدشوندگی آن قدری پایینتر آمده و برای مثال در حسابهای بلندمدت بانکی سپردهگذاری شده است. در شرایطی که اقتصاد ایران در سالها و ماههای گذشته، با تورم بالای 40 درصد دست و پنجه نرم کرده، تداوم روند رو به رشد نقدینگی این خطر را به وجود میآورد که کاهش تورم دشوار خواهد شد و همین مساله باعث شده در ماههای گذشته بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی نسبت به روند رو به رشد نقدینگی در اقتصاد ایران هشدار بدهند.
گزارشهای جدید نشان میدهد: از ابتدای مرداد ماه، یعنی آغاز ریاست عبدالناصر همتی بر بانک مرکزی تا پایان خرداد ماه (بانک مرکزی تا این ماه آمار متغیرهای پولی را منتشر کرده است)، روزانه 1150 میلیارد تومان به نقدینگی کشور افزوده شده و از 1602 هزار و 250 میلیارد تومان به 1979 هزار و 910 میلیارد تومان رسیده است. در صورت تداوم این روند در تابستان امسال، اقتصاد ایران، تابستان امسال را با نقدینگی بیش از 2000 هزار میلیارد تومان پشت سر گذاشته است. آمارهای رسمی منتشرشده از سوی بانک مرکزی نشان میدهد که رقم کل نقدینگی اقتصاد ایران در تیرماه 97، 1600 هزار میلیارد تومان بوده که این عدد در پایان سال 97، به مرز 1900 هزار میلیارد تومان رسیده است. آخرین آمار منتشرشده از سوی بانک مرکزی نیز به خرداد امسال باز میگردد که در آن، رقم نهایی تورم حدودا 1980 هزار میلیارد تومان برآورد شده است.
در صورتی که روند رشد روزانه بیش از 1000 میلیارد تومانی تورم در تابستان امسال ادامه پیدا کند، در پایان شهریور عدد نقدینگی به مرز 2086 هزار میلیارد تومان خواهد رسید. در کشورهایی که وضعیت اقتصاد در آنها عادی است، دولت براساس سیاستهای کلان خود، حجم نقدینگی را مدیریت میکند. اگر کشور با رشد پایین اقتصادی مواجه باشد، دولت با اتخاذ سیاستهای انبساطی، میزان پولی که بازار تزریق میشود را بالا میبرد و به این ترتیب رشد و رونق اقتصادی سرعت خواهد گرفت. در کشورهایی که تورم بالاست نیز، دولت با سیاستهای انقباضی، نقدینگی وارد شده به اقتصاد را کاهش میدهد و از این طریق روند افزایشی قیمتها را کنترل میکند. در ایران اما تصمیمگیری در این زمینه متفاوت است زیرا اقتصاد ایران از سویی با تورم بالای 40 درصد مواجه است و از سوی دیگر رشد اقتصادی نیز منفی شده و نیاز به بهبود دارد، از این رو تصمیمگیری در دوران رکود تورمی دشوار میشود و به نظر میرسد دلیل تداوم روند رو به رشد نقدینگی در ماههای گذشته نیز، همین پیچیدگی بوده است.