ارسلان کامکار: صداوسیما فهم و شعور موسیقی ندارد
ارسلان کامکار گفت: «صداوسیما برای پر کردن برنامههایش از هر نوع موسیقی بیارزشی استفاده میکند. اصلاً به فکر این نیست که شعور موسیقایی و ذائقه مردم را بالا ببرد. البته آنها موسیقی ایرانی را درک نمیکنند.»
ارسلان کامکار راه پدرش حسن کامکار، استاد موسیقی ایرانی، را ادامه میدهد. کامکار عضو مایستر ارکستر سمفونیک تهران است. او سال 1368 موسیقی متن فیلم «مادر» علی حاتمی را ساخته است. این موسیقیدان، درباره وضعیت موسیقی سنتی و تجربه همکاری با علی حاتمی صحبت کرد که در ادامه مشروح آن را خواهید خواند:
*شرایط فعلی موسیقی ایران را چگونه ارزیابی میکنید؟
متاسفانه موسیقی در وضعیت بسیار بدی قرار دارد. بودجه مناسبی برای این حوزه در نظر گرفته نمیشود. صداوسیما برای پر کردن برنامههایش از هر نوع موسیقی بیارزشی استفاده میکند. اصلاً به فکر این نیست که شعور موسیقایی و ذائقه مردم را بالا ببرد. البته آنها موسیقی ایرانی را درک نمیکنند. از موسیقی و وضعیتی که امروز داریم ناامیدم. به جرات میگویم که مدتهاست برای دل خودم کار میکنم. باید سعی کنیم آثار فاخر بسازیم. به هر حال ما از حرکت نمیایستیم و در بدترین شرایط هم کار خودمان را انجام میدهیم.
*خیلیها معتقدند ذائقه مردم و خصوصاً جوانها نسبت به موسیقی سنتی تغییر کرده است. متاسفانه نگاه منفی به این نوع موسیقی در حال شکلگیری است. آیا اصلاً چنین نگرشی به وجود آمده است؟ اگر نظرتان مثبت است، برای تغییر و ایجاد نگاهی مثبت نسبت به این حوزه چه آثاری باید تولید شود؟
با نظر شما موافق هستم. در این مورد هم مردم که شنونده هستند و هم نوع موسیقیای که ما ارائه میدهیم دخیل است. آهنگسازها باید سعی کنند اثری بنویسند که دلپذیر باشد و تکنیک داشته باشد تا بتواند نظر مخاطب را جلب کند. از سوی دیگر متاسفانه ذائقه موسیقایی مردم به شدت نزول کرده است. پس میتوان نتیجه گرفت که همه به نوعی مقصر هستند.
موسیقی سنتی ایران و آموزش آن متاسفانه به درستی از تلویزیون تبلیغ نمیشود. من اکنون به عنوان یک آهنگساز نمیدانم که آیا پخش و تبلیغ موسیقی از تلویزیون یا رادیو حلال است یا حرام.
*آیا تفکیکی بین باارزش بودن و بیارزش بودن یک نوع موسیقی یا شاخه خاصی از آن قائل هستید؟
من به هیچ شاخهای از موسیقی توهین نمیکنم. در هر حوزهای موسیقی خوب و بد داریم. موسیقی سنتی هم همین است. همه کارهایی که ساخته میشود قطعاً خوب نیست، موسیقی بد هم داریم. اما شوربختانه موسیقی بد و مبتذل این روزها خیلی نزد مردم رواج دارد.
*گوش دادن به چه نوع موسیقیای حال شما را بهتر میکند؟
به موسیقی سنتی علاقه زیادی دارم. چون مدام با آن در ارتباط هستم. من و خانوادهام، هم به موسیقی فاخر آهنگسازهای جهان، هم به موسیقی سنتی خودمان و هم به موسیقی پاپ ایرانی توجه زیادی نشان میدهیم. متاسفانه 80 درصد آثار موسیقی پاپ قابل شنیدن نیست. اغلب کارهای رضا صادقی و محسن چاوشی را دوست دارم و گوش میدهم. مرتضی پاشایی هم در بین خوانندگان پاپ صدای خوبی داشت.
*سازوکار شکلگیری گروه «مانجین» چگونه بود و هنرجویان را بر چه اساسی انتخاب میکنید؟
اعضای کنسرت «مانجین» را از هنرجوهای برتر و پیشرفته در حوزه موسیقی انتخاب میکنیم. از زمستان پارسال تاکنون سه کنسرت را در تالار وحدت با ارکستر «مانجین» به روی صحنه بردهایم. اکنون نیز با این گروه در حال کار هستم. به زودی کنسرت جدیدی خواهیم داشت.
*در گروه «مانجین» تلفیقی از موسیقیهای ایرانی را شاهد بودهایم. آیا این سازو کار ادامه پیدا میکند، یا در کنسرتهای اخیر جنس دیگری از موسیقی ایرانی را خواهیم شنید؟
هدف از شکلگیری این گروه، تمرکز بر سازهای ایرانی بود. با تشکیل «مانجین» سعی داشتیم شیوه جدیدی از موسیقی ایرانی را مد نظر قرار دهیم و روی آن کار کنیم. فکر میکنم تا حدودی هم موفق بودیم. تمرکز قابل توجهی بر بحث سازهای زهی داشتیم و توانستیم توجه و تمرکز خود را روی ارکستر ایرانی بیشتر کنیم.
*در فیلم «مادر» با آقای علی حاتمی همکاری داشتید و ساخت موسیقی متن آن کار بر عهده شما بود. از حال و هوای فیلم «مادر» برایمان میگویید؟
آقای حاتمی با برادرم بیژن در پروژه جهانپهلوان تختی همکاری داشت. در همانجا به او گفته بود که فیلمی خواهد ساخت به نام «مادر». حاتمی از بیژن درخواست کرد تا یکی از کامکارها را معرفی کند. او هم مرا معرفی کرد. از آنجا که علی حاتمی یکی از کارگردانهای درجهیک کشورمان بود، بلافاصله و بیهیچ شرطی این کار را قبول کردم. یکی از حسنهای آقای حاتمی این بود که دست مرا در کار باز گذاشت که هر چیزی میخواهم بنویسم. فقط اشکال کار این بود که فیلم صامت بود؛ نه افکت داشت و نه کلام، و همین موضوع مقداری از تاثیر مرا روی کار کم کرد.