پس لرزههای توهین ترامپ به مردم افغانستان
از روز دوشنبه که کنفرانس خبری مشترک دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا و عمران خان، نخستوزیر پاکستان در واشنگتن برگزار شد تا کنون؛ مردم، مقامات افغان و حتی طالبان بشدت خشمگین هستند و نمیدانند چگونه اینهمه خشم درونی را فریاد بزنند؛ دلیل این خشم هم این است که راهکار رئیس جمهوری امریکا برای پایان دادن به جنگ ۱۸ ساله افغانستان «کشته شدن ۱۰ میلیون افغان و با خاک یکسان شدن کشور افغانستان» است. این در حالی است که طالبان دیروز در واکنش به اظهارات ترامپ برای نخستین بار اعلام کرد، راهکار بحران افغانستان نظامی نیست بلکه مذاکره است.
به گزارش بازتاب به نقل از ایران، سخنان ترامپ مبنی بر اینکه اگر بخواهد میتواند ظرف یک هفته به جنگ افغانستان پایان دهد اما نمیخواهد 10 میلیون افغان کشته شوند و کشورشان از روی نقشه جغرافیایی حذف شود، آنقدر برای مردم، مقامات افغانستان و طالبان ناراحتکننده و در عین حال عجیب بود که ارگ ریاست جمهوری افغانستان با صدور بیانیهای از کاخ سفید خواست در این باره توضیح دهد و مقامات ارشد افغان از رئیس جمهوری گرفته تا رئیس مجلس سنا و نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری و همچنین رسانههای افغان به آن واکنش نشان دادند.
محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان روز سهشنبه با زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان در ارگ ریاست جمهوری دیدار و درباره اظهارات جنجالی ترامپ با او گفتوگو کرد اما جزئیات این گفتوگو رسانهای نشد.
مذاکره؛ راهکار پیشنهادی طالبان
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان هم با انتشار اطلاعیهای اظهارات ترامپ را غیرمسئولانه خواند و تنها راه حل مشکلات افغانستان را، مذاکرات صلح دانست. در این اطلاعیه خطاب به ترامپ آمده است: این آرمان را چنگیز، بریتانیا و شوروی سابق نیز به گور بردند و برعکس امپراطوریهایشان از نقشه زمین محو شد، اما ملت افغانستان هنوز هم سربلند و زنده است و باز هم سربلند و زنده خواهد بود. در این اطلاعیه همچنین آمده است: امریکاییها در ۱۸ سال گذشته نیز از کشتار افغانها دریغ نکردند.
به گزارش سایت روزنامه افغانستانی هشت صبح، فضلهادی مسلم یار، رئیس سنای افغانستان نیز به ترامپ هشدار داد اگر با مردم افغانستان دربیفتد، ایالات متحده به پنج تکه کوچک تقسیم میشود. وی با اشاره به شکست بریتانیا و شوروی سابق در افغانستان به ترامپ نصیحت کرد، به چند هواپیما و امکانات نظامی دلش را خوش نکند. زیرا با اینهمه ادعا، هماکنون در افغانستان زمینگیر شده است.
این مقام افغان گفت: اظهارات اخیر ترامپ نشان میدهد که شک مردم افغانستان در روند صلحی که امریکا آغاز کرده بجا بوده و دولت ترامپ تحت عنوان روند صلح، در پی توطئه علیه مردم افغانستان است.
بهگزارش خبرگزاری بخدی افغانستان، حامد کرزای، رئیس جمهوری سابق افغانستان هم اظهارات ترامپ را «توهین بزرگ به مردم افغانستان» دانست و آن را محکوم کرد. او گفت: این اظهارات آقای ترامپ بازتاب مکنونات درونی رهبری امریکا در قبال مردم و کشور ما بوده و نشان میدهد که اینان برای زندگی و کرامت انسانی هیچ احترامی قائل نیستند.
سیاستمدار عوام زده
روزنامه هشت صبح افغانستان هم در تحلیلی با تیتر «سیاستمدار عوام زده» آورد: اظهارات ترامپ در مورد افغانستان در نشست خبری با نخستوزیر پاکستان، نشان میدهد که نگرانی از رویکارآمدن سیاستمداران دستراستی و پوپولیست و به خطر افتادن نظم لیبرالی حاکم بر روابط بینالملل خیلی بجا است. ترامپ به گونهای در مورد افغانستان سخن میگوید که گویی یک دولت خصم است و ایالات متحده با آن در جنگ است. او وقتی سخن میگفت، اصلاً این موضوع را در نظر نگرفت که امریکا حضور مستشاری و حمایتی در افغانستان دارد و بار جنگ را نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان بر دوش میکشند. این نیروها و مجموع دولت افغانستان خودشان را متحد امریکا میدانند و اسناد رسمی هم میان دو کشور در زمان باراک اوباما و جورج بوش امضا شده است. مبنای حقوقی حضور مستشاری و کمکی نظامیان امریکایی در افغانستان همان اسناد است. جالب است که آقای ترامپ هنوز دقیق درک نکرده است که افغانستان متحد واشنگتن است، نه یک دولت خصم.
در ادامه تحلیل هشت صبح آمده است: سیاستمداران عوامزدهای مثل ترامپ نهادها را به هیچ میگیرند و تصور میکنند که عقل کل هستند. آنان رسانهها را هم دشمن میدانند و آرمانشان رهبری جامعه از موضع اقتدارگرایی است. این موضوع را فوکویاما در کتابش به وضوح تشریح کرده است. ترامپ تنها در مورد افغانستان این طور صحبت نمیکند. او کره جنوبی، ناتو، اروپا و حتی عربستان را گاهگاهی با ادبیات خیلی ناشیانه مخاطب قرار داده است. ترامپ بارها گفته است، امریکا هزینه دفاع از کره جنوبی و ژاپن را میپردازد و مصارف ناتو هم بر دوش امریکا است. این نوع اظهارنظر مصداق در خطر بودن نظم لیبرالی حاکم بر جهان است.
پیام ناشیانه ترامپ
سایت دویچه وله آلمان هم در گزارشی نوشت: ترامپ افغانها را عصبانی کرد. او با بیان این مطلب که میتواند در یک هفته به جنگ افغانستان پایان دهد اما 10 میلیون نفر کشته میشوند و این کشور محو میشود؛ میخواست به پاکستان و دیگر بازیگران منطقهای این پیام را بدهد که اگرچه امریکا از دیگر کشورها برای حل بحران افغانستان کمک میطلبد اما این درخواست کمک نباید اینگونه تفسیر شود که امریکا ضعیف و ناتوان است. معلوم نیست عمران خان و دیگر بازیگران منطقهای این پیام را آنطور که ترامپ دلش میخواسته دریافت کرده باشند اما آنچه واضح است این است که در افغانستان همه حتی طالبان بشدت سخنان ترامپ را محکوم کردند.
فائض محمد زالند، سخنگوی دانشگاه کابل به دویچه وله گفت: صحبت کردن درباره امکان ریختن بمبهای بیشتر بر سر مردم و کشتن میلیونها نفر را به هیچ وجه نمیتوان خوب تفسیر کرد. افغانستان شاید فقیر و جنگ زده باشد اما هیچ ابرقدرتی نمیتواند آن را از روی زمین محو کند.