واکنش‌های گسترده جهانی به گام دوم کاهش تعهدات ایران در برجام
گام دوم کاهش تعهدات ایران در برجام در زمینه افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم ـ پس از گذشت دو ماه از گام اول ـ با بازتاب‌های متفاوتی در جهان روبه رو شده است. تقریبا همه رسانه‌های معتبر منطقه و فرامنطقه‌ای و همچنین بسیاری از مقامات و تحلیلگران خارجی به این مسأله پرداخته اند.
به گزارش تابناک؛ تقریبا همه رسانه های معتبر منطقه و فرامنطقه ای و همچنین بسیاری از مقامات و تحلیلگران خارجی به این مسأله پرداخته اند.
واکنش های رسمی
«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در مصاحبه با این رسانه روس به پرسش هایی درباره اعلامیه امروز یکشنبه ایران در خصوص آغاز گام دوم کاهش تعهدات برجامی این کشور پاسخ داد.
این مقام روس گفت: «ما (روسیه) متوجه این اقدامات (ایران) و دلایلی که ایرانی‌ها را به سمت اتخاذ چنین اقداماتی هل داده است، هستیم و از ایران می‌خواهیم از اقدامات بیشتری که می‌تواند وضعیت توافق هسته‌ای را بیشتر از قبل پیچیده کند، بپرهیزد».
به گفته این مقام روس، تصمیم ایران برای افزایش سطح غنی سازی خود، «اقدامی غیرمنتظره نبود» و این کشور به روشی شفاف در حال پیش بردن اقدامات خود است.
اولیانوف اعلام کرد، ظرف چند روز آینده دقیقا مشخص خواهد شد که ایران سطح غنی سازی خود را تا چه حد افزایش داده و احتمال دارد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جلسه چهارشنبه هفته جاری خود در این باره گزارشی ارائه کند.
این نماینده روس افزود: «به هر تقدیر، هنوز برای تداوم تلاش‌های دیپلماتیک فرصت هست و این تلاش‌ها ادامه خواهند یافت».
فرانسه
دفتر ریاست جمهوری فرانسه در واکنش به گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران، افزایش سطح غنی سازی ایران را محکوم کرد.
آژانس بین المللی انرژی اتمی
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به گام دوم ایران در کاهش تعهدات برجامی این کشور واکنش نشان داد.
ساعاتی پس از نشست خبری سخنگوی دولت ایران با همراهی معاون سیاسی وزارت خارجه و سخنگوی سازمان انرژی اتمی درباره گام دوم کاهش تعهدات برجامی این کشور، یکی از سخنگویان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مصاحبه با رسانه‌ها گفت، آژانس از گام دوم اعلامی ایران اطلاع یافته است.
طبق گزارش رسانه‌هایی از قبیل «الشرق الاوسط»، یک سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در واکنش به آغاز گام دوم اعلامی ایران گفت: «آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از بیانیه امروز ایران مطلع است».
این سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنین اعلام کرد که بازرسان آژانس در ایران به زودی درباره گام دوم ایران به مقر این نهاد بین‌المللی در وین گزارش خواهند داد.
اسرائیل
«بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی از اولین کسانی است که به کنفرانس خبری گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران واکنش نشان داد.
به گزارش شبکه الجزیره، نتانیاهو اقدام ایران برای افزایش سطح غنی‌سازی را «گامی خیلی خطرناک» توصیف کرد و از سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان خواست تا تحریم‌های ایران خودکار بازگردد.
طبق این گزارش، نتانیاهو ادعا کرد، ایران تعهداتش در توافق هسته‌ای را نقض کرده و گفته که سطح غنی‌سازی اورانیوم را افزایش داده است. او بار دیگر ایران را به تلاش برای دستیابی به سلاح اتمی متهم کرد و گفت: ایران سطح غنی‌سازی را برای رسیدن به بمب اتم افزایش داده است.
کمیته روابط خارجی دومای روسیه
«کنستانتین کاساچیف»، رئیس کمیته روابط خارجی دومای روسیه در واکنش به گام دوم ایران در کاهش تعهداتش در برجام گفت: توپ در زمین آمریکاست و فقط واشنگتن می‌تواند برجام را نجات دهد.
وی خواستار مشورت های فوری بین المللی در زمینه خروج احتمالی ایران از برجام شد و گفت، در این زمینه مشورت های بین ایران و روسیه نیز ضروری است.
وی همچنین تأکید کرد: «توپ در زمین آمریکاست و فقط واشنگتن می‌تواند توافق هسته‌ای را نجات دهد..»
کاساچیف به خبرگزاری اینترفکس گفت: اقدامات ایران برای خروج احتمالی از برجام در حال اثبات است.
رسانه های منطقه ای
روزنامه العربی الجدید در گزارشی از کنفرانس مشترک خبری سخنگوی دولت، سخنگوی سازمان انرژی اتمی و عراقچی معاون وزارت امور خارجه نوشت؛ ایران اعلام کرد که مرحله دوم کاهش تعهد به توافق هسته‌ای را آغاز کرده و سقف غنی سازی ها از آنچه توافق شده بالا خواهد بود و سطح آن منوط به نیاز ایران است.
شبکه خبری العربیه نیز بخش‌هایی از نشست خبری را پوشش داد و نوشت: ایران اعلام کرد که وقت کافی برای راه حل دیپلماتیک داده است و اروپایی‌ها در پایبندی خود به توافق هسته‌ای شکست خوردند و تهران سطح غنی‌سازی اورانیوم خود را طبق این توافق افزایش می‌دهد.
روزنامه «الجمهوریه» لبنان نوشت: اعلام خبر عبور از مرز ۳.۶۷ درصد اورانیوم غنی شده از سوی ایران به مثابه شکست برای انگلیس، فرانسه و آلمان است.
الجمهوریه در مطلبی با تیتر «شدت مواضع ایران و افزایش سطح غنی سازی اورانیوم» افزود: اعلام این خبر از سوی ایران در حالی است که در پی خروج واشنگتن از توافق هسته‌ای و اعمال تحریم‌های جدید بر تهران، رویارویی بین آمریکا و ایران به میزان زیادی شدت گرفت.
به نوشته این روزنامه، اظهارات «امانوئل مکرون» رئیس جمهور فرانسه مبنی بر توافق با حسن روحانی همتای ایرانی خود در مورد بررسی شروط لازم برای ازسرگیری گفت‌وگو در خصوص توافق هسته‌ای در نیمه ماه جاری میلادی، بیانگر افزایش نگرانی غرب است.
الجمهوریه نوشت: خبری که امروز ایران اعلام کرد، برای انگلیس، فرانسه و آلمان که در امضای توافق هسته‌ای شرکت داشتند، به مثابه شکست است، حال آنکه این سه کشور از چند ماه پیش در تلاش برای متقاعد کردن ایران به ادامه پایبندی به توافق هسته‌ای بودند.
المیادین: ایران ضمن اعلام افزایش سطح غنی‌سازی هشدار داد اگر در مهلت بعدی به راه‌حلی با اروپا دست پیدا نکند، گام سوم را برخواهد داشت.
الجزیره: ایران اعلام کرد از این پس در غنی‌سازی اورانیوم به سطحی فراتر از سقف تعیین‌شده در برجام خواهد رفت.
خلیج تایمز هم در خبری با تیتر «تهدید ایران به غنی‌سازی بیشتر در روزهای آینده»، اجرایی شدن کاهش تعهدات برجامی ایران را پوشش داد.
رسانه های فرامنطقه ای
شبکه خبری روسیاالیوم با پوشش زنده نشست خبری سخنگوی دولت که با حضور سیدعباس عراقچی و بهروز کمالوندی برگزار شد، اعلام کرد که ایران در ساعات آینده به اقدامات فنی خود پایان می‌دهد و غنی‌سازی اورانیوم را تا بیش از ۳,۶۷ درصد آغاز می‌کند.
آسوشیتدپرس در گزارشی به این تصمیم پرداخت و چنین آورد: ایران اعلام کرد که غنی‌سازی اورانیوم از امروز از سطح ۳.۶۷ درصد فراتر می‌رود. این در حالی است که از دیروز فرانسه تلاش مضاعفی برای نجات برجام آغاز کرده است.
وال استریت ژورنال نیز با بیان این که ایران اعلام کرد که سطح غنی‌سازی خود را از محدوده برجام فراتر خواهد برد، مدعی شد که این دومین نقض عامدانه این سند بین‌المللی محسوب می‌شود که خطر نابودی آن را به همراه دارد.
رویترز هم خبرگزاری مهم دیگری بود که این خبر را منتشر کرد و نوشت: ایران امروز در راستای کاهش تعهدات خود سطح غنی‌سازی اورانیومش را بالا برد و اعلام کرد که این توان را دارد تا هر مقدار که بخواهد اورانیوم را غنی‌سازی کند.
ایندیپندنت هم رسانه دیگری بود که در اخبار خود به کاهش تعهدات برجامی ایران پرداخت و با عنوان گام ایران برای تضعیف برجام به بیان جزئیات افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم پرداخت.
یورونیوز نیز با انتشار سخنان علی ربیعی سخنگوی دولت در این زمینه به بیان جزئیات برنامه ایران برای کاهش تعهدات برجامی و افزایش غنی‌سازی اورانیوم پرداخت.
بی بی سی هم در اخبار خود در خبری تحت عنوان افزایش غنی‌سازی اورانیوم ایران، به این تصمیم ایران اشاره کرد.
رادیو اروپای آزاد نیز در اخبار امروز، خبر اجرایی شدن گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران را منتشر کرد.
گاردین نیز در خبری به این موضوع پرداخت و نوشت: ایران برای بار دوم بخشی از تعهدات خود در برجام را زیر پای گذاشت.
دویچه وله هم در اخبار امروز خود در خبری به کاهش تعهدات برجامی ایران پرداخت و در این باره نوشت: ایران برنامه خود را برای اجرای کاهش تعهدات برجامی اعلام کرد.
اسکای نیوز هم خبری را به تصمیم ایران برای اجرای گام دوم کاهش تعهدات برجامی اختصاص داد و نوشت: ایران در تازه‌ترین اقدام خود محدودیت‌های غنی‌سازی اورانیوم را زیر پای گذاشت.
خبرگزاری فرانسه نیز خبر اجرایی شدن کاهش تعهدات برجامی ایران را مورد توجه قرار داد.
واشنگتن پست، نیویرک تایمز، تایمز آو اسرائیل و ژاپن تایمز و جروزالم پست نیز در اخبار امروز خود به افزایش سطح غنی‌سازی ایران پرداختند.
رسانه های آلمانی
اشپیگل: ایران «نقض اصل برجام» را اعلام کرد.
نشریه اشپیگل مدعی شد که اقدام ایران نقض اصل اساسی توافق هسته ای بوده و با این کار موجودیت برجام بیش از پیش به خطر می افتد.
طبق توافق هسته ای ۲۰۱۵ وین ایران مجاز است اورانیوم مورد نیاز خود را تا ۳.۶۷ درصد غنی سازی کند. با این حال ایران اعلام کرد که از امروز دیگر به این اصل پایبند نبوده و به هر میزان مورد نیاز خود به غنی سازی بیشتر اقدام خواهد کرد.
به نوشته اشپیگل، آینده توافق هسته ای ایران از سال گذشته و با خروج یکجانبه آمریکا از آن به مخاطره افتاده است.
در حالی که آلمان و اروپا بر مواضع خود و حمایت از برجام پافشاری می کنند، ایران طبق اعلام قبلی خود اقدام دیگری را در راستای کاهش تعهدات برجامی اش آغاز کرده است.
این در حالی است که پیشتر نیز تهران از عبور میزان اورانیوم غنی شده ۳.۶۷ درصدی اش از مرز ۳۰۰ کیلوگرم تعیین شده در برجام خبر داده بود.
بنابراین، ایران ماندن در برجام را به تأمین انتظارات اقتصادی اش از قبل این توافق منوط کرده و به ویژه خواهان خرید نفت خود از سوی اروپایی هاست. با این حال انتظارات ایران برآورده نشده و از این روی، این کشور اولتیماتوم دو ماهه ای را به اروپا برای انجام تعهداتشان داده است.
بیلد نوشت: ایران «از امروز» دیگر به محدودیت برجام پایبند نمی ماند.
پرتیراژترین روزنامه آلمان در گزارشی به تأثیرات تصمیم برجامی ایران در مناقشات با آمریکا پرداخت و مدعی شد که این اقدام می تواند تنش ها را افزایش دهد.
بر این اساس ایران دیگر حاضر نیست به محدودیت در غنی سازی اورانیوم که در توافق هسته ای سال ۲۰۱۵ به آن ملزم شده، عمل کند.
بیلد افزود: پیش از این آیت الله خامنه ای رهبر عالی ایران تهدید کرده بود در صورت بدعهدی اروپایی ها، ایران برخلاف برجام، غنی سازی اورانیوم را از سرخواهد گرفت.
به گفته رهبر ایران این اقدام به معنی این نیست که این کشور به دنبال ساخت بمب هسته ای است چرا که تهران نیازی به آن ندارد و گذشته از این چنین کاری خلاف اصول اسلامی است.
هندلزبلات: ایران اورانیوم خود را بیش از میزان تعیین شده غنی می‌کند.
نشریه آلمانی هندلزبلات نیز در این باره نوشت: ایران تصمیم خود در مورد توافق هسته ای را اعلام کرد. یک سخنگوی دولت ایران گفت این کشور از امروز بنا بر نیاز خود به غنی سازی اورانیوم بیش از میزان تعیین شده در توافق هسته ای می‌پردازد.
بر این اساس ایران تأکید کرده که دیگر به میزان تعیین شده در برجام برای غنی سازی اورانیوم پایبند نمی ماند و از امروز این میزان را به بیش از ۳.۶۷ درصد تعیین شده در این توافق می‌رساند.
اشترن: ایران مرزهای غنی سازی را درنوردید.
این نشریه آلمانی نوشت: چهار سال پیش جامعه جهانی به خاطر دستیابی به توافقی موفق با ایران، جشن گرفت. اما از زمان خروج یکجانبه آمریکا از این توافق در سال ۲۰۱۸ دیگر از آن امیدواری خبری نیست.
به نوشته اشترن همان طور که انتظار می‌رفت، ایران اعلام کرد که دیگر به مرزهای تعیین شده برای غنی سازی اورانیوم در توافق هسته ای وین پایبند نمی ماند.
«علی ربیعی» سخنگوی دولت ایران یادآور شد این کشور بنا به نیاز خود به هر میزان، غنی سازی می‌کند.
دی ولت: ایران دیگر خود را مقید به برجام نمی‌داند. در همین حال این نشریه، با اشاره به عدم تقید ایران به توافق هسته ای از امروز، به بررسی پیامدهای آن در منطقه پرداخت.
بر این اساس رژیم صهیونیستی به عنوان یکی از مخالفان اصلی توافق هسته ای پیشتر خواهان فشار بیشتر آمریکا علیه ایران و تشدید تحریم‌های ضدایرانی شده است.
در این گزارش همچنین به ادعای این رژیم مبنی بر دستیابی به اسناد محرمانه فعالیت هسته ای ایران اشاره شد. دی ولت تاکید کرد که باید در روزهای آینده منتظر واکنش آمریکا و هم‌پیمانان منطقه‌ایش به اقدام ایران ماند.
هویته: ایران غنی سازی اورانیوم بیشتر را دستور کار قرار داد.
تارنمای خبری هویته نیز در صفحه نخست خود به تصمیم برجامی ایران پرداخت و از آغاز غنی سازی اورانیوم در این کشور بیش از میزان تعیین شده در توافق هسته ای خبر داد.
در این گزارش به سخنان مقامات ایرانی در مورد غنی سازی اورانیوم بیش از ۳.۶۷ درصد از امروز اشاره شده و آمده است: ایران اوایل ماه می اعلام کرده بود، از هفتم جولای (امروز) قصد دارد از مرز تعیین شده برجام عبور کند؛ بنابراین، علت این اقدام، خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های جدید از سوی دولت «دونالد ترامپ» علیه جمهوری اسلامی بوده است.
