واکنش تند اردوغان به اعتراض مکرون به استخراج گاز در شرق دریای مدیترانه: چه میگویی؟
خبرگزاری آناتولی گفت که “رجیب طیب اردوغان” رئیس جمهوری ترکیه یکشنبه شب «امانوئل مکرون» همتای فرانسوی اش را به خاطر اعتراض به آنکارا در خصوص عملیات استخراج گاز در شرق دریای مدیترانه آماج حملات شدید قرار داد.
به گزارش خبرگزاری آناتولی ترکیه، اردوغان که در جلسه انجمن عمومی شورای صادرکنندگان ترکیهای در استانبول سخن میگفت، خطاب به مکرون افزود: شما چه میگویی؟ و اصلاً فرانسه در قبرس چه کاره است؟ ما در این منطقه ساحل داریم و به همراه یونان و انگلیس کشورهای ضامن در قبرس هستیم، اما شما کی هستید؟ آیا در قبرس ماهیتی دارید؟
اشاره اردوغان به قرارداد سال ۱۹۶۰ است که برای تضمین حق حاکمیت دولت تازه تأسیس قبرس، سه کشور انگلیس، ترکیه و یونان با امضای یک موافقتنامه حق حاکمیت دولت نوپای قبرس را امضا کردند.
رئیس جمهوری ترکیه با انتقاد از مکرون، از همتای فرانسوی اش خواست تا اگر از طرف شرکت نفتی “توتال” سخن میگوید، وضعیت وکالت خود را ارائه کند.
اردوغان خطاب به مکرون افزود: گویا شما ریاست جمهوری فرانسه را رها کردید و به شغل وکالت روی آوردید، اما وقتی اردوغان سخنی میگوید، سخن از یک کشور ضامن در قبرس است.
وی افزود: ترکیه مانند یونان و انگلیس در قبرس به عنوان کشور ضامن است، اما شما به چه عنوان این سخنان را میگوئید؟ ما سنگینی بار مسئولیت هایمان را به درستی درک میکنیم، اما شما این را درک نمیکنید.
اردوغان با اشاره به اینکه ” ترکیه در مرحله بسیار حساسی به سر میبرد” افزود: تمام بار مسئولیت کارها بر دوش داریم تا این مرحله را با پیروزی به پایان برسانیم، و این مسئولیت ما در برابر کشور و مردم ترکیه است.
سخنان رئیس جمهوری ترکیه دو روز پس از آن بیان میشود که مکرون روز جمعه پس از نشست سران اتحادیه اروپا در مالت، فعالیتهای ترکیه در قبرس را غیرقانونی خوانده و از آنکارا خواسته بود که این اقدامات در منطقه اقتصادی ویژه را متوقف کند.
مکرون گفته بود: اتحادیه اروپا هرگز در این مورد عقب نشینی نخواهد کرد.
پیش از این نیز اردوغان به خاطر دیدار مکرون با رهبران حزب دمکراتیک سوریه که دولت آنکارا آن را به عنوان یک گروهک تروریست میداند، از رئیس جمهوری فرانسه بشدت انتقاد کرده بود.
جزیره قبرس که سومین جزیره بزرگ در دریای مدیترانه به شمار میاید، تا سال ۱۹۶۰ تحت حاکمیت انگلیس قرار داشت. در این سال قبرس که ساکنین آن به طور عمده یونانی و ترک تبار بودند با مشارکت خود حکومت قبرس را اعلام موجودیت کردند.
نمایندگان جمعیت ترک تبارهای قبرس که به طور عمده در شمال این جزیره ساکن بودند، در سال ۱۹۶۳ میلادی بر سر اجرای توافق نامه یاد شده دچار اختلاف با سایر نمایندگان شدند و در پی این موضوع ضمن اعلام خروج از توافق دولت قبرس، از ترکیه درخواست اعزام نیرو برای محافظت از ترک تبارها را دادند. این موضوع موجب شد تا اختلافات تشدید شده و سازمان ملل یک سال بعد یعنی در سال ۱۹۶۴ با اعزام نیروهای پاسدار صلح مانع تشدید بیشتر درگیریها شود. مأموریت این نیروها تا کنون در این جزیره تمدید شده است.
اختلاف یونان با ترکیه نیز به طور عمده متمرکز بر این جزیره و منابع وابسته به آن در حوزه دریایی مدیترانه است.
گفته شده حوزه شرقی دریای مدیترانه یکی از منابع مهم گاز به شمار میرود که به علت اینکه کشورهای حاشیه این دریا از جمله ترکیه و یونان بشدت از نظر منابع انرژی در مضیقه هستند، طبیعی به نظر میرسد که برای دسترسی به این منابع همچنان دچار اختلاف باشند.