اعتبار و نفوذ عربستان در منطقه کاهش یافته است
«شیرین هانتر» معتقد است که ترور جمال خاشقجی اعتبار و نفوذ عربستان در منطقه را کاهش داده و توجیه رابطه غرب با این کشور را دشوار ساخته است.
در سالی که در پایان آن هستیم اتفاقات مهمی در نظام بین الملل و در قاره‌های مختلف رخ داده است. در گفتگو با پروفسور «شیرین هانتر» استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا به بررسی مهمترین تحولات و اتفاقات مهم نظام بین الملل در سال ۱۳۹۷ شمسی پرداخته ایم که در ادامه آمده است.
*در آستانه سال نو ایرانی هستیم. مهمترین اتفاقات خاورمیانه در طول یکسال اخیر چه بوده و چرا آنها را مهمترین اتفاقات سال می‌دانید؟ *در آستانه سال نو ایرانی هستیم. مهمترین اتفاقات خاورمیانه در طول یکسال اخیر چه بوده و چرا آنها را مهمترین اتفاقات سال می‌دانید؟
به نظر من، مهمترین رویداد در خاورمیانه، ترور جمال خاشقجی بود. این رویداد شخصیت واقعی رهبران سعودی، به ویژه محمد بن سلمان، را به تصویر کشید. اگر چه تا کنون اکثر بازیگران اصلی بین المللی، از جمله چین و روسیه، سیاست خود را نسبت به عربستان سعودی تغییر نداده اند، باید گفت که اعتبار و نفوذ ریاض در منطقه به شدت آسیب دیده است؛ در نتیجه، توانایی آن در شکل دادن به تحولات خاورمیانه نیز ضعیف شده است.
مهمتر از همه، متحدان غرب عربستان سعودی اکنون با معضل نادیده گرفتن ماهیت واقعی رژیم سعودی مواجه هستند، در نتیجه یا اعتبار خود را در رابطه با حقوق بشر از دست می‌دهند یا باید شروع به محدود کردن برخی از معاملات خود با ریاض، به ویژه در مورد فروش اسلحه کنند. تنظیم مجدد سیاست‌های غرب نسبت به پادشاهی می‌تواند پیام مهمی برای تعادل قدرت در خاورمیانه و در نتیجه نظم منطقه‌ای داشته باشد.
*مهمترین اتفاق در آمریکای شمالی چه بود؟ چرا آن را مهمترین اتفاق می‌دانید؟
شناسایی یک رویداد واحد به عنوان مهمترین رویداد در ایالات متحده امریکا دشوار است. با این وجود، تعطیلی بیش از حد طولانی دولت ترامپ و خصومت رو به رشد بین دموکراتها در مجلس نمایندگان و دولت ترامپ و به طور کلی جمهوری خواهان دو رویداد بزرگ بودند. این واقعیت منعکس کننده رشد قطبی شدن سیاست در آمریکا است.
*مهمترین اتفاقی که در آسیا افتاد چه بود؟ و از چه نظر اهمیت داشت؟
افزایش تنش‌ها بین ایالات متحده امریکا و چین در مورد تجارت و سایر مسائل، اگر از طریق مصالحه حل نشوند، تأثیر قابل توجهی بر شکل گیری چشم انداز امنیتی آینده آسیا، از جمله در جنوب و جنوب غرب آسیا خواهد داشت. بن بست مداوم در شبه جزیره کره، پس از شکست نشست ترامپ و کیم جونگ اون٬ منبع تنش بالقوه به ویژه در شمال شرقی آسیا است.
*مهمترین اتفاق روی داده در اروپا چه بود؟ چرا آن را مهمترین اتفاق می‌دانید؟
با توجه به آینده بلندمدت اروپا، بحران درون اتحادیه اروپا بسیار مهم است. در این مورد باید گفت که موضوع برگزیت و چگونگی حل آن بسیار مهم خواهد بود. اگر، با یک معجزه، بریتانیا تصمیم بگیرد در اتحادیه اروپا باقی بماند، آینده سازمان واضح‌تر خواهد شد. اما اگر انگلیس اتحادیه اروپا را ترک کند، در برخی از اعضای اتحادیه اروپا که دارای احساسات ضد اتحادیه اروپا قوی هستند، می‌تواند یک واکنش تغییر را آغاز کند.
*پیش بینی شما از قطبش (چند قطبی بودن نظام بین الملل) در آینده چیست؟ آیا وضعیت قطب بندی نظام بین الملل در آینده نزدیک دچار تغییر می‌شود؟
سوالاتی از وحدت، دو یا چند قطبی، اهمیت خود را به عنوان مفاهیم شاخص در روابط بین الملل از دست داده اند، همانطور که در حال حاضر هیچ درگیری ایدئولوژیک عمیقی میان بازیگران کلیدی وجود ندارد.
دوران ساخت امپراطوری، حداقل از طریق به دست آوردن قلمرو یا کنترل مستقیم دولتها، نیز به پایان رسیده است. در مناطق خاصی مانند آتلانتیک و پاسیفیک، دو قطبی نظامی هنوز وجود دارد؛ همچنین در اروپا بین روسیه و ایالات متحده و در آسیا بین آمریکا و چین حداقل در سطح نظامی و استراتژیک. آنچه به پایان نرسیده دوران جنگ سرد دو قطبی که کانون تحلیل در بسیاری از اثرات روابط بین الملل است می‌باشد.
در واقع، روابط بین دولتها به طور فزاینده ای به ترکیبی از همکاری ویژه و رقابت تبدیل می‌شود. بنابراین نیاز به تفکر تازه در روابط بین الملل جهت توضیح مفاهیم سیستمی در حال ظهور مانند جنگ سرد جدید، جهان پسا غربی یا چین به عنوان هژمون جدید وجود دارد و این مفاهیم برای توضیح بسیاری از روندهای در حال تحول در روابط بین المللی کافی نیست. در حال حاضر سیستم بین الملل دو قطبی در سطح استراتژیک و چند قطبی در سطح اقتصادی است.
