شخصیت افراد را از روی ” عکس پروفایل” میتوان شناخت؟
در سراسر دنیا فضای مجازی، “هویت مجازی” کاربران آن است به طوری که ویژگیهای صاحب هر صفحه میتواند بیانگر نوع شخصیت صاحب آن باشد. در این میان نوع عکس “پروفایل”، یکی از نکات قابل توجهی است که میتواند شخصیت کاربر را معرفی میکند، با این وجود یک روانشناس فرهنگی، شخصیتشناسی پروفایل در جامعه ایرانی را بسیار پیچیده میداند و میگوید: برخی افراد میلیاردها تومان هزینه میکنند تا خودشان را متفاوت از آنچه هستند نشان دهند، جامعه ایرانی جامعه عجیب و غریب و چند لایهای است.
مهدی اسماعیل تبار در گفتوگو با ایسنا، با بیان اینکه پروفایل هر شخص بخشی از هویت مجازی اوست، تاکید میکند: پیش از این موضوع باید توجه کرد که انسان عصر سایبر نسبت به گذشته بسیار متفاوت شده است، چراکه بخشی از آنچه در دنیای درون افراد اتفاق میافتد در عملکرد دنیای مجازی آنها بروز میکند.
وی از مسائلی که این روزها در فضای مجازی رایج شده را روانشناسی افراد بر اساس عکس “پروفایل” دانسته و میافزاید: سوالی که مطرح میشود این است که آیا افراد در فضای مجازی شخصیت واقعیشان هستند یا آنچه دوست دارند باشند را برای دیگران ترسیم میکنند؟ زندگی مردمان ایرانی از واقعیت به سمت سایبر حرکت کرده است.
اسماعیل تبار با اشاره به اینکه واکنش ایرانیان در عصر سایبر نسبت به عکسهای پروفایلی بسیار زیاد شده است اظهار میکند: کاربران فضای مجازی برای پروفایل خود تصاویری با موضوعات مختلف انتخاب میکنند، برخی افراد برای پروفایل خود عکسهای لاکچری، برخی عکسهای کودکیشان، برخی دلنوشته، برخی با رویکرد فلسفی، برخی با شوخی و طنز و برخی دیگر با تصاویر منظره و طبیعت درون خود را بروز میدهند، اما در جامعه ایرانی باید برای شخصیتشناسی پروفایلی ویژگیهای خاصی در نظر گرفت، زیرا ما افرادی هستیم که طی ۲۰ سال گذشته کتاب را تنها برای دوران امتحانات میخواندیم و برخی والدین از روی چشم و هم چشمی برای کودکانشان تلفن همراه تهیه میکنند، به عبارت دیگر جامعه ما هیچ اطلاعی از فضای مجازی و نحوه آن ندارند.
وی میافزاید: کاربرانی که بر روی پروفایل خود عکس نوشتههای فلسفی یا دلنوشتههای عاشقانه میگذارند، حتی حاضر نیستند، کتابی بخوانند. ایرانیهای واقعی را باید در اتاقهای مشاوره روانشناسی دید و شناخت؛ زمانی که والدین از ۸۰ درصد مسائل زندگی فرزندانشان بیاطلاع هستند و دانشآموز ۱۴ سالهای هفت پیج اینستاگرام دارد، ما باید درباره کدام یک از پروفایل صفحههای او شخصیتشناسی کنیم؟.
به گفته این روانشناس فرهنگی، انسان عصر سایبر بسیار پیچیده است، در موتورهای جستجوی اینترنت و فضای وب بزرگترین ویژگی پیچیدگی و نامحدود بودن این فضا است، به همین دلیل ممکن است تصاویری که در دنیای واقعی از اشخاص میبینیم با دنیای مجازی آنها متفاوت باشد، لذا نمیتوان بر روی حباب و سراب روانشناسی کرد.
وی ادامه میدهد: شخصیتشناسی پروفایل در جامعه ایرانی بسیار پیچیده است، برخی افراد میلیاردها تومان هزینه میکنند تا خودشان را متفاوت از آنچه هستند نشان دهند؛ جامعه ایرانی، جامعه عجیب و غریب چند لایهای است. انسانهای مختلف داستانهایشان نیز با هم تفاوت دارد که به تبع پروفایل آنها نیز بر اساس اتفاقاتی که درون ذهن افراد رخ میدهد انتخاب میشود، لذا به هیچ وجه نمیتوان براساس عکس پروفایل افراد شخصیتشناسی کرد.
نویسنده کتاب “روانشناسی موبایل” با بیان اینکه فضای مجازی در ایران واقعی نیست، میافزاید: فعل و انفعالات و رفتارهای جامعه ایرانی از فضای مجازی تاسی گرفته است. در ایران حوزه اینترنت و فضای مجازی رها شده و هیچ قانونی در این حوزه نوشته نشده است. در مورد فضای مجازی ملاحظات باید تغییر کند، هیچکس درباره سرقتهای احساسی قانون نمینویسد درحالی که سختترین نوع دزدی، سرقت امنیت روانی و احساسات افراد است.
اسماعیل تبار در ادامه میگوید: آیا نباید یک برنامه تلویزیونی ساخته شود که موضوع اصلی آن فرهنگ زندگی در فضای سایبری باشد؟ هیچکس دلش برای فرهنگ کاربردی کاربران ایرانی در موبایلهای هوشمند نمیسوزد و از آنجایی که موبایل هوشمند کاربر هوشمند میطلبد، همین مسئله باعث شده جامعه ایرانی آسیب ببیند.