اولین عمل پیوند پَر پرندگان در البرز

مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز گفت: عمل پیوند پَر توسط یک تیم دامپزشکی در یکی از کلینیک‌های دامپزشکی استان البرز و بر روی دو پرنده اهلی، با موفقیت انجام شد.

فردین حکیمی با اعلام این خبر گفت: امروزه زنده‌گیری و تجارت غیرقانونی حیات وحش بویژه پرندگان شکاری با هدف خرید و فروش آنها به شهروندان و نگهداری این پرندگان با ارزش، به عنوان یکی از تهدیدات جدی برای بقاء نسل آنها بوده و متأسفانه به رسم باور غلط و بعضاً اهداف سودجویانه، افراد به خود اجازه می‌دهند حیوانات حیات وحش را از زیستگاه خود جدا و با دریافت مبالغ گزاف در اختیار سوداگران حیات وحش قرار دهند تا این گونه‌ها را در شرایط اسارت، قفس، منازل مسکونی و مراکز تجاری و در معرض عموم نگهداری کنند.

حکیمی افزود: متأسفانه این گونه‌ها پس از مدتی حضور در اسارت به دلیل ضعف عضلانی، توانایی پرواز را از دست می‌دهند و یا در اثر نگهداری در شرایط نامناسب و تغذیه نادرست، تلف می‌شوند و از سویی دیگر نیز عده‌ای از شکارچیان با در دست گرفتن اسلحه و حضور در طبیعت، به هیچ جنبنده‌ای رحم نمی‌کنند و هر پرنده‌ای که پرواز کند مورد اصابت تیر این افراد قرار می‌گیرد.

وی گفت: خوشبختانه در استان البرز میزان همکاری و مشارکت مردمی در خصوص حفاظت از حیات وحش در سطح بالایی قرار دارد و در صورت مشاهده هر گونه از حیوانات حیات وحش آسیب دیده یا مصدوم، موضوع از طریق تماس تلفنی یا حضوری به اطلاع همکاران می‌رسد و بلافاصله اقدامات درمانی نیز آغاز می‌گردد.

وی ادامه داد: معضلی که ما در موضوع حیات وحش با آن مواجه هستیم عدم امکان رهاسازی و درمان پرندگانی ( بویژه شکاری) بوده که از ناحیه پر دچار آسیب می‌شوند و در اکثر مواقع نیز امکان ترمیم و درمان آنها جهت بازگشت مجدد به طبیعت میسر نمی‌شود.

حکیمی خاطرنشان کرد: با خبر خوشی که اخیراً در خصوص عمل پیوند پَر در یکی از کلینیک‌های دامپزشکی استان به گوش رسید، این امیدواری را در ما ایجاد کرد تا در آینده بتوانیم این تکنیک را در پرندگان حیات وحش به خصوص پرندگان شکاری آسیب دیده با موفقیت به مرحله اجرایی درآوریم.

سعید یزدانی‌نیا، دامپزشک فعال در حوزه حیات وحش که مجری این تکنیک و معرف ایده پیوند پَر است، در این خصوص اظهار کرد: حیات وحش به ویژه پرندگان همواره در معرض انواع مخاطرات طبیعی و انسانی همچون تخریب زیستگاه‌ها، خشکسالی، شکار غیر مجاز و نامتعارف، تله گذاری، قاچاق و تجارت غیر قانونی از سوی افراد سودجو مواجه هستند.

وی ادامه داد: یکی از بزرگترین معضلات مربوط به تیمار و بازپروری پرندگان، آسیب دیدگی در پرها به ویژه شاه‌پرها است، چرا که در این صورت امکان رهاسازی و بازگرداندن پرندگان به طبیعت تا زمان رویش مجدد پرها وجود نخواهد داشت.

به گزارش ایسنا، یزدانی نیا عنوان کرد: طبق تجربه شخصی و آمار ثبت شده از پرندگان وحشی آسیب دیده که طی دو سال اخیر از طرف اداره کل حفاظت محیط زیست استان خوزستان و استان البرز ارجاع داده شده است، در بیشتر از 60 درصد مواقع، این پرندگان و به خصوص پرندگان شکاری با آسیب‌ها و نقایص پر همراه بوده و همین امر روند بازپروری و رهاسازی این پرندگان را شدیداً به تعویق انداخته و یا اینکه در بعضی موارد غیر ممکن می‌سازد.

وی افزود: از جمله علل رایج آسیب به پرهای پرندگان حیات وحش، برخورد پرندگان با تاسیسات شهری و روستایی مانند برخورد با سیم‌های برق، تله گذاری توسط قاچاقچیان، بریدن و قیچی کردن پرها توسط متخلفین با هدف نگهداری آنها در اسارت، حمل و نقل غیر اصولی از محل زنده گیری و ضبط پرندگان تا مراکز درمانی و بازپروری و دیگر عوامل آسیب زننده است.

یزدانی نیا ادامه داد: به جز برخی بیماری‌های متابولیک و عفونی، غالب پرندگان آسیب دیده حیات وحش به ویژه پرندگان شکاری که توسط سازمان حفاظت محیط زیست و فعالین محیط زیست به مراکز دامپزشکی ارجاع داده می‌شوند با مشکلاتی از قبیل انواع شکستگی‌ها، زخم‌ها، تروما و اصابت گلوله همراه بوده که البته در اکثر موارد تخریب و آسیب شدید پرها نیز تواماً با مشکلات فوق مشاهده می‌شود.

این دامپزشک خاطرنشان کرد: اگر چه صدمات ذکر شده بسته به نوع و میزان آسیب وارد شده، با روش‌های جراحی و مراقبت‌های ویژه قابل جبران هستند اما تا زمانی که سلامت کامل پرنده و به خصوص سلامت پرها توسط دامپزشک معالج تایید نگردد امکان رهاسازی و بازگشت به طبیعت برای پرنده وجود نخواهد داشت؛ حتی اگر مدت زمان نقاهت پرنده بیمار برای رفع عارضه اولیه ( مثلاً اصابت گلوله یا شکستگی استخوان ) به طور کامل سپری شود، تا زمان رویش دوباره پرهای جدید نمی‌توان پرنده را رهاسازی کرد.

وی افزود: به عبارت دیگر عامل محدود کننده زمان برای رهاسازی این موارد، رویش مجدد و رشد کافی پرهای جایگزین است که عموما حدود ۱۲ ماه به طول می انجامد.

یزدانی نیا خاطرنشان کرد: بازپروری و نگهداری طولانی مدت پرندگان در شرایط اسارت با هدف رویش مجدد پرها نیز موجب بروز مشکلات جدی دیگری هستند که در برخی موارد منجر به از دست دادن دائمی توانایی پرندگان وحشی برای بازگشت به طبیعت می‌شود.

یزدانی نیا افزود: عمل پیوند پر در پرندگان راه حلی نوین با هدف رفع مشکلات ناشی از نگهداری طولانی مدت در شرایط اسارت است که اخیراً توسط برخی محققین طب حیات وحش در کشورهایی همچون انگلستان و استرالیا با موفقیت انجام شده است.

وی اضافه کرد: در حال حاضر روش رایجی که برای تیمار پرندگان با مشکلات و نقایص پر اتخاذ می‌شود، ارجاع آنها به مراکز بازپروری به منظور نگهداری طولانی مدت تا زمان رویش و رشد مجدد پرهاست در صورتی که با استفاده صحیح و اصولی از تکنیک پیوند پر می‌توان از تمام مضرات نگهداری طولانی مدت پرندگان در شرایط اسارت جلوگیری کرد و در صورتی که پرنده معاینات فیزیکی، بالینی، تست شکار و تست پرواز را با موفقیت پشت سر بگذراند، می‌توان آن را ظرف مدت چند روز دوباره به طبیعت بازگرداند.

وی خاطرنشان کرد: خوشبختانه برای نخستین بار در استان البرز عمل پیوند پر در پرندگان با سه تکنیک مختلف، مشابه پیوند در ارگان‌های بیولوژیک بدن شامل؛ Autograft ، Allograft و Xenograft با موفقیت انجام شد. در این عمل از یک طوطی خاکستری آفریقایی و دو کبوتر برای انجام تکنیک‌های نام برده شده استفاده شد. علاوه بر عمل پیوند، تست‌های بیومکانیکی پَر و همینطور تست پرواز برای پرنده‌های پیوند داده شده نیز صورت گرفت و نتایج رضایت بخش آن آشکار گردید.

یزدانی نیا ابراز امیدواری کرد: با کمک‌ها و حمایت ‎ های اداره کل محیط زیست استان البرز، دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست کشور و همینطور همیاری صمیمانه دکتر امیررضا ایمانی و کلینیک دامپزشکی آیرانا و با توجه به تجارب موفقیت آمیز پیشین و آزمایشات بیومکانیکی که طی هفته گذشته بر روی پرهای چندین گونه از پرندگان شکاری صورت گرفته است، در روزهای آتی عمل پیوند پَر در تعدادی از پرندگان شکاری آسیب دیده، انجام خواهد شد و امید آن می‌رود با تکمیل این فرآیند بتوان کمک شایانی به حفاظت و بقاء نسل پرندگان و حیات وحش کشور کرد.