کبد خود را دریابید

کبد، بافتی بزرگ در سمت راست شکم است که موجب سم‌زدایی از مواد شیمیایی شده و متابولیزه کردن داروها را نیز عهده‌دار است. این عضو حیاتی بدن، علاوه بر این‌ها دارای وظایف کوچک و بزرگ دیگری هم است. در این مطلب به خطراتی که کبد را تهدید می‌کنند و علائم و روش‌های پیشگیری از بیماری آن می‌پردازیم.

به گزارش بهداشت نیوز: بیماری کبد انواع مختلفی دارد که می‌توان با تنظیم و حفظ وزن در یک حالت ایده‌آل از این بیماری‌ها پیشگیری کرد.

برخی از انواع بیماری‌های رایج کبدی عبارت‌اند از:

— بیماری کبدی مرتبط با الکل؛ درنتیجه نوشیدن الکل

— بیماری کبد چرب غیرالکلی؛ چاقی و اضافه‌وزن زیاد می‌تواند منجر به تجمع چربی‌ها در کبد شود

— هپاتیت؛ مبتلا شدن به یک عفونت ویروسی که می‌تواند بر اثر نوشیدن زیاد و متوالی الکل رخ دهد

— هموکروماتوز: اختلالی ارثی در ژن که می‌تواند از والدین به فرزندان منتقل شود

— سیروز صفراوی اولیه: می‌تواند بر اثر مشکل در سیستم ایمنی بدن رخ دهد

لازم به ذکر است تمامی این بیماری‌ها در صورت درمان نشدن و عدم کنترل می‌توانند در نهایت به فیبروز و سپس به سیروز کبدی منجر شوند.

علائم بیماری کبد­

اغلب بیماری‌های کبدی در مراحل اولیه دارای علائم نیستند. بنابراین اگر فردی علائم بیماری کبد را در خود مشاهده کرد احتمالاً مدتی از آسیب و جراحت کبد وی می‌گذرد و به‌ احتمال‌ زیاد به مرحله سیروز کبدی رسیده است.

علائم سیروز شامل موارد زیر است و لازم است با دیدن این علائم در خود، به پزشک مراجعه کنید:

— احساس خستگی و ضعف تمام‌وقت

— از دست دادن اشتها (این فقدان اشتها می‌تواند منجر به کاهش وزن شود)

— از دست دادن میل جنسی

— زرد شدن پوست و تغییر رنگ چشم (یرقان یا زردی)

سایر علائم می‌تواند شامل خارش پوست و یا احساس ناخوشی و بیمار بودن باشد.

معنای فیبروز و سیروز کبدی چیست؟

فیبروز کبدی به حالتی گفته می‌شود که بافت سالم کبد دچار آسیب‌دیدگی شود و به همین علت، کبد قادر نباشد کار خود را به‌خوبی انجام دهد. فیبروز اولین مرحله از آسیب‌دیدگی کبد است که می‌تواند ناشی از همین بیماری‌های کبدی که در بالا اشاره شد باشد. اگر میزان بیشتری از بافت‌های کبد دچار آسیب شوند، سیروز کبدی رخ خواهد داد. به‌بیان‌دیگر آسیب‌دیدگی اولیه کبد که بخش کمتری از بافت‌های کبد را در برمی‌گیرد فیبروز، و ادامه این روند که باعث آسیب به بخش‌های بیشتری از بافت کبدی می‌شود را سیروز می‌نامند.

جالب است بدانید نتایج برخی تحقیقات که روی برخی حیوانات انجام‌ شده نشان می‌دهد بافت کبد در آن‌ها توانایی بازسازی و ترمیم دارد درحالی‌که هنگام آسیب دیدن بافت کبد در انسان، معمولاً این بافت به‌خودی‌خود ترمیم نخواهد شد. بنابراین با دارو و اِعمال برخی تغییرات در سبک زندگی می‌توان از وخیم‌تر شدن اوضاعِ فیبروز و تبدیل آن به سیروز کبدی جلوگیری و نسبت به درمان آن اقدام کرد.

برخی علائم فیبروز کبد مانند همان علائم سیروز است که در بالا ذکر شد. بنابراین علائم فیبروز را می‌توان به شکل زیر لیست کرد:

— کاهش اشتها

— دشواری در واضح فکر کردن

— تجمع مایعات در پاها و ناحیه شکم

— زردی یا یرقان

— حالت تهوع

— کاهش وزن بدون دلیل مشخص

— ضعف

چگونه از بیماری کبد جلوگیری کنیم؟

۳ عامل اصلی بیماری کبد عبارت‌اند از:

— چاقی

— نوعی عفونت ناشناخته هپاتیت

— مصرف زیاد الکل

بنابراین می‌توان خطر ابتلا به انواع بیماری‌های کبدی را با چند تغییر ساده در سبک زندگی خود کاهش داد:

۱- سعی کنید در طول زندگی وزن خود را در یک حالت ایده‌آل و سالم نگه‌دارید

۲- از نوشیدن الکل خودداری کنید

همچنین دو نوع واکسن برای جلوگیری از ابتلا به هپاتیت وجود دارد و به افرادی که در معرض خطر ابتلا به این بیماری دارند پیشنهاد می‌شود.

لازم به ذکر است که فقط افراد الکلی (افراد وابسته به مصرف الکل) در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های کبدی نیستند و هر فردی که از الکل استفاده کند در معرض این خطر وجود دارد.

درمان بیماری‌های کبدی

درمان کبد بستگی به نوع بیماری و عواملی که منجر به این بیماری شده‌اند دارد. برخی از مشکلات کبدی را می‌توان با تغییراتی در سبک زندگی مثل کاهش وزن و توقف مصرف الکل درمان کرد و یا حداقل جزئی از برنامه درمانی قرار داد. در برخی شرایط هم نیازمند درمان دارویی و یا جراحی است. آن دسته از بیماری‌های کبدی که موجب نارسایی کبد می‌شوند شاید نیاز به عمل پیوند کبد داشته باشند.