پمپئو و بولتون میخواهند ایران را وادار به خروج از برجام کنند/ بولتون به دنبال پیاده کردن طرح بوش علیه عراق، روی ایران است؟
تد رگنسیا در الجزیره نوشت: در حالی که دیپلمات ارشد دولت ترامپ به تازگی به تور خاورمیانهای خود با هدف مبارزه با نفوذ ایران پایان داده و مشاور امنیت ملی او، بولتون صراحتا خواهان بررسی گزینههای نظامی برای حمله به ایران شده، کارشناسان به این نتیجه رسیدهاند که ترامپ تلاش دارد ایران را وارد فاز یک درگیری نظامی کند که قابل تسری به کل خاورمیانه است.
الجزیره ادامه داد: یک تحلیلگر مقیم واشنگتن معتقد است که سیاست دولت آمریکا در قبال ایران، اکنون زیر نظر مخالفان تندرو در این کشور مانند بولتون و پمپئو است که هر دو پیشتر خواهان تغییر نظام ایران شده بودند. این تحلیلگر که عضو شورای ملی ایرانی-آمریکاییان و حامی تعامل دیپلماتیک با ایران است میگوید: «حتی اگر ترامپ خواهان ورود به درگیریهای نظامی بیشتری در خاورمیانه نباشد، پمپئو و بولتون آمریکا را به آن سمت سوق میدهند». وی میافزاید: «پمپئو از حالا مدعی است که اگر سایر کشورها به جبهه آمریکا علیه ایران نپیوندند، درگیری نظامی اجتنابناپذیر خواهد بود».
به نوشته انتخاب،یک وکیل حقوق بشر و فعال صلح ایرانی-آمریکایی هم معتقد است به علت چالشهایی که ترامپ در آمریکا با آنها مواجه است، ممکن است علاقه مند باشد به منظور انحراف افکار عمومی یک جنگ در خارج راه بیندازد. به همین علت هر روز شاهد طرح اتهام جدیدی علیه ایران در دولت آمریکا هستیم. شهشهانی این راهبرد را به شرایط حمله به عراق در سال ۲۰۰۳ بسیار شبیه میداند. در روزهای اخیر شاهد علائم بیشتری از سیاست فشار حداکثری بر ایران بودیم.
روز سهشنبه وزارت خزانهداری آمریکا، تحریمهای جدیدی علیه دو گروه وابسته به ایران وضع کرد. یک خط هوایی وابسته به ایران یعنی ماهان ایر نیز هدف تحریمها قرار گرفت. استیون منوچین، وزیر خزانهداری آمریکا، ایران را متهم کرد که از این نهادها برای صدور ناآرامی و تروریسم در منطقه استفاده میکند.
آلمان نیز به دنبال آمریکا، ماهان ایر را در لیست تحریمهای خود قرار داد. مقامات وزارت راه ایران میگویند، هواپیمایی ملی ایران، ایران ایر نیز پیشتر از سوی آلمان تحریم شده بود. پمپئو قبلاً ایران را تهدید کرده بود که اگر از موشکهای ماهوارهبر که فناوری مشابهی با موشکهای بالستیک دارند برای پرتاب ماهواره استفاده کند، فشارهای دیپلماتیک و اقتصادی بیشتری علیه ایران وضع خواهد شد. فرانسه نیز مدعی است اگر ایران درباره برنامههای موشکی خود تجدیدنظر نکند مورد تحریم این کشور قرار خواهد گرفت. همچنین آمریکا به دنبال برگزاری یک نشست ضدایرانی در لهستان است که از نظر ایران، اقدامی خصمانه تلقی میشود. این نگرانی وجود دارد که در نتیجه اقدامات تحریکآمیز آمریکا و متحدانش، ایران از توافق هستهای با غرب خارج شود. دیاکو حسینی، تحلیلگر مقیم تهران به الجزیره گفته که این اقدامات بیوقت آمریکا، برجام را به خطر میاندازد. او به اروپا نصیحت میکند که با ایستادگی در برابر فشارهای آمریکا، به برجام پایبند بماند. تاکنون ایران گفته که به برجام متعهد خواهد بود.
اگر پمپئو و بولتون موفق شوند ایران را به خروج از برجام وادار کنند، آمریکا مسیر مشابهی با جنگ علیه عراق در پیش خواهد گرفت. نشریه فارین پالیسی نیز اخیرا مدعی شده جنگ با ایران بسیار محتمل شده است. در یادداشت این نشریه آمده که ترکیب تیم سیاست خارجه ترامپ همراه با مشکلات داخلی که ترامپ با آنها درگیر است، زمینه را برای ورود آمریکا به جنگ با ایران مهیا کرده است.
اما ایرانیها نیز صبوری زیادی در مقابله با مواضع اخیر آمریکا به خرج نمیدهند. جواد ظریف میگوید صدور تسلیحات آمریکایی به منطقه، خاور میانه را به انبار باروت تبدیل کرده است. هفته گذشته فرمانده نیروی هوایی ارتش ایران نیز اعلام کرد که نیروهایش بی صبرانه منتظر رویارویی با اسراییل برای مضمحل کردن این رژیم هستند. اخیرا ایران یک رزمایش در بیابانهای اطراف اصفهان ترتیب داد و طی آن امیر حیدری فرمانده نیروی زمینی ارتش اعلام کرد که دشمن بهتر است پیش از حمله به ایران، به عواقبش بیندیشد. او گفت: «آنها میتوانند جنگ را آغاز کنند اما بیتردید پایان جنگ با آنها نخواهد بود». سردار باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران نیز اعلام کرده که به منظور حفاظت از منافع ملی ایران، ممکن است تاکتیک دفاعی ایران به تهاجمی تبدیل شود.
یک دانشجو و تحلیلگر ایرانی دانشگاه مطالعات خلیج (فارس) در قطر، معتقد است پیشبینی ناپذیری ترامپ به معنای این است که وقوع هر چیزی ممکن است. او معتقد است که ترامپ خودش تمایلی به جنگ ندارد چراکه افکار عمومی آمریکا خواهان این جنگ نیستند. اطرافیان ترامپ مانند بولتون و پمپئو تمایل بیشتری برای جنگ دارند اما از اعتبار کافی برای جلب حمایت بینالمللی برخوردار نیستند. حقیریان میافزاید تحت حکومت ترامپ، هر اتفاقی ممکن است. امکان دارد که ترامپ به مذاکره با ایران نیز روی بیاورد.
اما تحلیلگر مقیم واشنگتن معتقد است گفتمان خصمانه ترامپ در شرایط فقدان کانال ارتباطی برای رفع سوء تفاهم میان دو کشور، احتمال محاسبه نادرست و درگیری را بالا میبرد. او معتقد است در جبهههای مختلفی امکان بروز درگیری وجود دارد از نبرد در سوریه گرفته تا برخورد در تنگه هرمز یا اقدامات تلافیجویانه ایران ضد عملیاتهای تروریستی در خاک ایران. هماکنون اخبار چندین حمله اسراییل به مواضع ایران در سوریه شنیده شده که میتواند به مداخله آمریکا در این درگیریها بینجامد. سردار حسین سلامی نیز در پاسخ گفته که هدف نیروهای مسلح ایران، محو اسراییل از روی نقشه سیاسی جهان است. او در تلویزیون دولتی ایران گفت: «ما اعلام میکنیم که اگر اسراییل هر اقدامی برای جنگ با ایران به راه بیندازد، به نابودی خودش و آزادسازی فلسطین منتهی خواهد شد. آنها حتی یک قبرستان در فلسطین برای دفن کردن کشته هایشان نخواهند داشت».
وکیل حقوق بشر و فعال صلح ایرانی-آمریکایی از مخالفان دولت آمریکا در کنگره و افکار عمومی این کشور میخواهد که نسبت به مخاطرات راه انداختن جنگ علیه ایران توسط ترامپ هوشیار باشند. او میگوید: «مردم آمریکا به دیده تردید به سیاست خارجی دولت ترامپ مینگرند. خوشبختانه مردم بیدار شدهاند و آگاهند که باید برابر هر تلاشی برای آغاز جنگ ایستادگی کنند».