«غم نومه فریدون» از یک لالایی شروع شد
نویسنده و کارگردان پروژه چند رسانه ای «غم نومه فریدون» ضمن تشریح جزئیات این اثر شنیداری موسیقایی دلایل به تعویق افتادن اجرای صحنه ای پروژه را تشریح کرد.
پیمان قدیمی نویسنده و کارگردان پروژه «غم نومه فریدون» در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به جزئیات این پروژه نمایشی موسیقایی بیان کرد: من از سال ۸۶ درگیر مطالعه درباره ادبیات ایران بودم آن هم نه به دلیل اینکه شاعر یا نویسنده باشم بلکه در آن سن و سال تصور می‌کردم آگاهی و اشراف بر ادبیات می‌تواند زیربنای خوبی در کار تئاتر و فیلمسازی باشد. من در آن دوران بود که در حوزه های ادبیات کلاسیک، ادبیات دراماتیک و معاصر پژوهش هایی را انجام می دادم که هر یک از این پژوهش‌ها به نوبه خود خروجی‌هایی داشت که از آن جمله می توان به مجموعه شعر «دارآباد»، مجموعه غزل «در چهارراه فصول»، زیست پژوهی احمد شاملو، رمان «آوایی» یا مقالاتی که در کتاب «از ترانه و تندر» منتشر شد، اشاره کرد.
وی ادامه داد: در «غم نومه فریدون» با تکیه بر ادبیات کوچه، قصه ای روایت شده که حاصل نزاع بین دو تفکر در شعر و ادبیات است. ضمن اینکه وقتی شما با گونه اجتماعی ادبیات کلاسیک ایران مواجه می شوید درمی‌یابید که نزاع بین دو تفکر قرن‌های متمادی در ادبیات و تاریخ ایران نمود داشته است. تا جایی که در شعر اجتماعیِ حافظ می‌توان به وفور نشانه‌های نزاع بین این دو اندیشه را دریافت. چنین رویکردی در شعر معاصر ایران هم نمود دارد. من در «دارآباد» تلاش کردم این تقابل را در قالب غزل معاصر پیاده کنم اما این قالب نمی‌توانست به سادگی با حجم گسترده‌ای از مخاطبان ارتباط برقرار کند.
کارگردان پروژه «غم نومه فریدون» توضیح داد: در این پروژه تلاش کردیم برای ارتباط شفاهی و بی واسطه با مخاطب سراغ گونه ای از ادبیات محاوره بریم که در دهه های ۳۰ و ۴۰ در آثار احمد شاملو و فروغ فرخزاد نمود داشتند. من فکر می کردم ارتباط شفاهی با مخاطب به زبان عامیانه می تواند بهترین شیوه برای گام برداشتن در همان مسیر پژوهش‌هایم باشد. از این رو «غمنومه فریدون» وام دار کتاب کوچه احمد شاملو و ادبیات محاوره اوست. غمنومه در سال های ابتدایی برای من بیشتر شبیه به یک لالایی و قصه پیش از خواب در آن سال های سخت بود که برای خودم می‌خواندم و رفته رفته در حافظه‌ام سر و شکل می‌گرفت. تا اینکه در نهایت بعد از ۴ سال در سال ۹۰ وقتی احساس کردم قصه کامل و تمام شده است آن را روی کاغذ نوشتم .
قدیمی درباره نحوه همکاری خود با استاد حسین علیزاده در حوزه آهنگسازی اثر بیان کرد: سال ۹۱ کتاب «غمنومه فریدون» در پاریس چاپ شد و به این بهانه دو اجرای مونولوگ در دانشگاه هنر و نیز منزل احمد شاملو داشتم که تعدادی از دوستانم موسیقی آن را اجرا می‌کردند. یادم هست وقتی بخش‌هایی از این قصه را می‌نوشتم برخی آثار استاد علیزاده را گوش می‌دادم که از جمله آنها می توانم به «سلانه»، «آن و آن» و «زیر تیغ» اشاره کنم. زمانی که تصمیم گرفتم «غمنومه فریدون» را به صورت پادکست درآورم با علی بوستان تماس گرفتم تا از استاد علیزاده برای استفاده از قطعات شان اجازه بگیرم. سال ۹۱ ایشان را دیدم و ضمن روایت قصه از این هنرمند برای حضور در پروژه دعوت کردم، استاد علیزاده با مهربانی گفت: «حیف است روی این قصه موسیقی دیگری بگذاری و من می‌خواهم برای آن موسیقی بنویسم». بعد از آن نیما دهقانی و حبیب رضایی و بازیگران به این اثر پیوستند و این پروژه شروع شد.
نویسنده و کارگردان «غمنومه فریدون» درباره مراحل تولید این قصه شنیداری گفت: گفتارهای متن اردیبهشت سال ۹۲ ضبط شد و آن را تحویل استاد علیزاده دادیم اما به دلیل سفرها و اجراهایی که ایشان داشتند ضبط موسیقی به تعویق افتاد. ولی در نهایت مراحل ضبط موسیقی اثر نیز سال ۹۴ به انجام رسید. سپس صبا علیزاده و بامداد افشار به عنوان طراح صدا به پروژه پیوستند که صبا علیزاده علاوه بر این دستیار آهنگساز هم بود. پس از ضبط موسیقی، بخش هایی از گفتارها دوباره ضبط شد تا لحن آنها با موسیقی همخوانی داشته باشد. بعد هم در قالب یک نشست خصوصی کار را برای عوامل آن پخش کردیم. البته پیش از این قرار بود «غمنومه فریدون» در قالب نمایشی با عنوان «فریدون» روی صحنه برود و همزمان با اجرای صحنه‌ای آن اثر شنیداری نیز منتشر شود.
پیمان قدیمی درباره تعویق زمان اجرای صحنه ای این اثر گفت: از آنجا که حوزه نمایش با حوزه شنیداری تفاوت داشت و نیازمند متنی مجزا و مبتنی بود که «غمنومه فریدون» را پوشش دهد، تمرینات آن یک سال به طول انجامید. اما در نهایت به دلیل تقارن با انتخابات گروه تصمیم گرفت اجرای صحنه‌ای «غمنومه فریدون» را به زمانی دیگر موکول کند.
«غمنومه فریدون» روایتی محاوره ای و موزون به سبک و سیاق قصه‌های کوچه، از یک آبادی است که در آن خندیدن ممنوع می‌شود. در پی این رویداد فریدون، جوان خنده‌روی آبادی به دلیل عشق اش به لبخندهای معشوقه خود «هیچا» به اعتراض می‌ایستد و این آغاز یک ماجراست. این پروژه که آخرین ایفای نقش زنده‌یاد مرتضی احمدی نیز در این اثر بوده است، پیش تر بنا بود همزمان با انتشار نسخه شنیداری «غمنومه فریدون» فاز اجرای صحنه‌ای آن نیز آغاز شود اما بنا به تصمیم گروه تهیه و تولید پروژه، ابتدا فاز شنیداری آن منتشر و اجرای نمایش «فریدون» به زمان دیگری موکول شد که متعاقبا اعلام خواهد شد. ضمن اینکه فاز شنیداری «غمنومه فریدون» در قالب نسخه خاص و محدود در ۲ هزار تیراژ پیش فروش می شود و سپس نسخه گسترده آن همزمان با جشن امضای اثر در اختیار علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت.
نسخه محدود و خاص «غمنومه فریدون» با کارگردانی گفتارهای نیما دهقانی و طراحی گرافیک فرهاد فزونی شامل موارد ویژه و متعددی همچون لوح فشرده اثر شنیداری، لوح فشرده موسیقی‌های مستقل اثر، دی وی دی مستند پروژه و همچنین کتاب مصور، تابلوهای تایپوگرافی و تصویرسازی اثر خواهد بود که در بسته‌بندی نفیس به همراه شناسنامه شماره‌دار اثر (از شماره ۱ تا ۲ هزار) که به امضای مولفان رسیده و به خریداران تا نیمه دوم تیرماه سال جاری در جشن امضا ارائه خواهد شد.
صبا علیزاده دستیار آهنگساز و پوریا اخواص، داریوش کاظمی، علیرضا برنجیان اجراگران آوازهای «غمنومه فریدون» هستند. از میان نوازندگان این پروژه هم می‌توان به رضا عسگرزاده سازهای بادی، کوبه‌ای و اجرای الکترونیک سازهای زهی، سیامک جهانگیری نوازنده نی، صبا علیزاده نوازنده کمانچه، رادمان توکلی نوازنده تار، مهرداد ناصحی نوازنده قیچک، سحر ابراهیم نوازنده قانون، علی رحیمی نوازنده تمکب و حسین علیزاده نوازنده تار، سه‌تار و شورانگیز اشاره کرد. همخوانی این اثر روایی، موسیقایی نیز بر عهده مهرداد ناصحی، شهرام رکوعی، راحله برزگری، سحر محمدی، آساره شکارچی، عامر شادمان، روشنک کی‌منش و سمیرا محسنی بوده است.
از عوامل «غمنومه فریدون» که نشر آن بر عهده موسسه فرهنگی هنری «تار و پود» و پخش آن بر عهده «نشر و پخش جوان» بوده می‌توان به حیبب رضایی مشاور هنری، نورالدین حیدری‌ماهر مدیر تولید، علی بوستان مدیر اجرایی، گروه فکر و خلاقیت آرتی‌مان مجری طرح، بامداد افشار و صبا علیزاده طراح صدا، فرهاد فزونی طراح گرافیک، عظیم مرکباتچی تصویرگر، مانی لطفی‌زاده عکاس، علیرضا وحدی مستندساز، نیوشا مزیدآبادی مدیر روابط عمومی، آریان امیرخان تبلیغات مجازی و مروارید خردمند دستیار کارگردان اشاره کرد.
