لایحه نظام جامع “جذب مشارکت عمومی و خصوصی” در راه شورای شهر تهران

رئیس کمیته بودجه شورای شهر از ارائه لایحه نظام جامع برای جذب مشارکت عمومی و خصوصی در شورا خبر داد.

مجید فراهانی در نشست سرمایه گذاری و مشارکت ذی نفعان در شهر هوشمند با اشاره به خودکفایی شهرداری ها در سالیان گذشته گفت: چندی است استفاده از مشارکت بخش خصوصی در عرصه هایی که شهرداری ورود پیدا نمی کند احساس می شود. شهرداری ها از سال 63 خودکفا شدند و بر اساس قانون به سمتی رفتند که چگونه منابع پایدار را برای شهر ها بدست بیاورند.

رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران با بیان اینکه اهمیت پاسخگویی برای اداره شهر از ضرورت های مدیریت شهری جدید است و استفاده از ppp (مشارکت بخش عمومی و خصوصی) به خصوص در پروژه های شهر هوشمند اهمیت زیادی دارد، خاطر نشان کرد: هر کجا در پروژه ها از مشارکت بخش خصوصی استفاده می کنیم با موفقیت بیشتری همراه خواهد بود چرا که در پروژه های شهر هوشمند کیفیت سرویس ها اهمیت زیادی دارد.

وی ادامه داد: تجربه نشان می‌دهد تضمینی برای کیفیت سرویس در پروژه های شهر هوشمند به خصوص اگر توسط شهرداری انجام شود، وجود ندارد. حداکثر اگر پروژه شکست بخورد مدیرانش تغییر پیدا می کنند اما اگر بخش خصوصی به این عرصه ورود پیدا کند، می داند که سودش را از دست می دهد و با هویت خودش بازی می کند.

عضو شورای شهر تهران تصریح کرد: احتمال شکست در پروژه‌های فناورانه به خصوص پروژه هایی که بدون تجربه قبلی انجام می شود، بالا است. برای پایین آمدن ریسک شکست پروژه ها، شهرداری باید به سمتی برود که همه پروژه های بخش هوشمند را واگذار کند و با مشارکت بخش خصوصی انجام بدهد.

فراهانی اظهار کرد: پروژه‌های هوشمندسازی نیاز به تحقیق و توسعه دارند و هزینه آن معمولا بالاست و خوب است که از شرکت های دانش بنیان و استارتاپی کارآفرینی برای کاهش هزینه ها استفاده شود.

رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران گفت: به دلیل اینکه دانش هر سه سال تغییر پیدا می‌کند و شهرداری تهران باید مرتب خود را با این دانش تطبیق بدهد لازم است تا از نیروی انسانی شرکت خصوصی استفاده شود و همان گونه که می دانیم بهره وری در بخش دولتی پایین است و به همان میزان کارایی در بخش خصوصی بیشتر است.

وی اضافه کرد: بنابراین ما به سمتی می رویم که پروژه های شهر هوشمند با مشارکت بخش خصوصی انجام شود چرا که کیفیت کار و سرعت انجام کار بالا می رود و هزینه ها کاهش می یابد بدین ترتیب از درآمدهای محدود شهری برای مسائل خدمات شهری استفاده کنیم و برای توسعه پروژه ها جلو برویم.

فراهانی با تاکید بر واگذاری امور به بخش خصوصی در پروژه‌های هوشمندسازی بیان کرد: برای جلوگیری از تورم شهرداری و واگذاری کارها لازم است این کار انجام شود تا بدین ترتیب هزینه های مربوط به بهره وری بالا برود و نهایتا اولویت بندی مناسب برای پروژه‌ها انجام شد.

این متخصص حوزه مدیریت پروژه خاطر نشان کرد: بخش خصوصی برای انجام پروژه های شهر هوشمند طبیعتا باید دانش و مهارت لازم و مدیریت مناسبی داشته باشد. مهم است تا برنامه ریزی برای پروژههای مشارکتی صورت بگیرد.

حلقه مفقوده مطالعه و برنامه ریزی در پروژه های هوشمندسازی

محافظه کاری برخی مدیران؛ یکی از عوامل شکست پروژههای هوشمندسازی

فراهانی در ادامه این نشست عنوان کرد: متاسفانه به شکل تاریخی آسیب جدی وجود دارد چرا که پروژه ها بدون مطالعه و برنامه ریزی لازم انجام می شود. ما 99درصد کار می کنیم ولی 1 درصد برنامه ریزی داریم. از این سو باید مطالعات و برنامه ریزی لازم در پروژه های هوشمندسازی که ریسک فعالیت بالایی دارد داشته باشیم.

عضو شورای شهر تهران خاطر نشان کرد: تجربه بسیاری از پروژه های شکست خورده در شهرداری و خارج از شهرداری نشان می دهد که برنامه ریزی و مطالعه درست انجام نشده است. شهرداری تهران با نوعی محافظه کاری سعی می کند برای اینکه تعهدات بیشتری را به دوش شهرداری نیندازند از خیر برخی پروژه‌ها بگذرد.

به گزارش ایسنا، وی تصریح کرد: به عنوان نماینده شورای شهر تهران در کمیسیون ماده 38 شهرداری تهران دارم که وظیفه این کمیسیون بررسی اختلافات میان پیمانکاران و شهرداری در حوزه های مختلف است. تعداد زیادی از پروژه ها که به دلیل مشارکت بخش خصوصی با اختلاف جدی مواجه شده چالش های مشخصی دارد و ما شاهد آن هستیم که متاسفانه مسئله سرمایه گذاری در مدیریت شهری از گذشته تا کنون مشکلاتی داشته است.

رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران با اشاره به دلایل شکست پروژه ها در حوزه مدیریت شهری خاطر نشان کرد: اگر چه همه ما ضرورت استفاده از سرمایه های بخش خصوصی را احساس می کنیم ولی آمارها نشان می دهد در این حوزه چندان موفق نبوده ایم.

وی ادامه داد: شاید یکی از دلایل آن محافظه کاری برخی مدیران باشد. گاه مدیران برجسته شهرداری به دلیل غلبه نگاه های بازرسی، نظارتی و… تشویق می شوند که کاری انجام ندهند یعنی افراد احساس می کنند به خاطر کار انجام داده و به خاطر جذب سرمایه توبیخ می شوند ولی اگر کاری انجام ندهند برای آن ها مشکلاتی ایجاد نمی شود.

عضو شورای شهر تهران افزود: متاسفانه علی رغم وجود برخی اختیارات اما لازم در مناطق و سازمانهای شهرداری برای جذب سرمایه گذاری اختیاراتی داده شود. جالب است بدانید امروز در مناطق 22 گانه شهرداری حداکثر اختیاری که برای جذب سرمایه گذار وجود دارد 4 میلیارد آورده بخش خصوصی و 10 میلیارد آورده شهرداریست، این نشان می دهد اختیارات لازم و همچنین انگیزه لازم در مدیران برای جذب سرمایه گذار وجود ندارد.

وی گفت: مدیری که 20 درصد عملکرد دارد با مدیری که 80 درصد عملکرد دارد عملا تفاوتی در مزایا و… نخواهد اشت. یعنی اصطلاحا پاداش عملکرد به مدیرانمان به خاطر کار انجام شده نمی دهیم.

دلایل تاریخی مدیریت برای عدم جذب سرمایه گذار در مدیریت شهری

این عضو شورای شهر تهران با بیان دیگر دلایل عدم جذب سرمایه در پروژه های هوشمندسازی گفت: رویکرد غیر اقتصادی غالب یکی دیگر از مسائل است. مدیریت شهرداری تهران مدیریت هزینه است. یعنی مدیران منتظر هستند تا بیشترین تخصیص در بودجه داده شود و آن بودجه خرج شود؛ یعنی تعهدی به ایجاد درآمد و مشارکت با بخش خصوصی از گذشته دور تا کنون نبوده است.

فراهانی اظهار کرد: یکی از دلایلی که مدیران تصدی گرایانه رفتار می کنند و کار را واگذار نمی کنند این بوده که هر چقدر جایگاه مدیریتی، نیروی انسانی و… بیشتری داشته باشید قدرت بیشتری خواهند داشت. بنابراین احساس می کنند با واگذاری کار به بخش خصوصی نیروی انسانی، تعهدات و درآمد ها کاهش می یابد و مدیر نگران می شود که جایگاه و قدرت گذشته را نداشته باشد.

این متخصص حوزه مدیریت پروژه افزود: همچنان نظام جامعی برای جذب مشارکت عمومی و خصوصی نداشته ایم اما خوشبختانه پیش نویس این لایحه تهیه شده و امیدوارم برای تصویب هر چه زودتر به شورای شهر تهران بیاید تا بتواند سرمایه گذاری بخش خصوصی را تضمین کند.

عضو شورای شهر تهران گفت: پروژه های هوشمندسازی به توافق ذینفعان مختلف در شهرداری نیاز دارد. سازمان فاوا شهرداری برای اجرای پروژه باید با همه معاونت ها کار کند و هماهنگ با دستگاه های مختلف باشد.

سیاهچاله روزمرگی در مدیریت شهری

رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی با اشاره به دیگر موانع سرمایه گذاری برای رسیدن به شهر هوشمند گفت: ما دچار سیاهچاله روزمرگی هستیم. حجم کثیری از کارهای غیر مهم اما ضروری روی دوش مدیران است. کارهایی که اگر انجام نشود ایجاد مشکل می کند اما مدیر دچار روزمرگی می شود و افراد را از نگاه سیستماتیک و برنامه ریزی دور می کند.

فراهانی اضافه کرد: کارتابل مدیران مملو از دستورات است و هنگامی که مدیر سر کار خود می رود با تعداد زیادی از ملاقات کنندگان مواجه خواهد شد.

وی با بیان دیگر مشکلات و چالش های موجود خاطر نشان کرد: وقتی فردی پروژه هوشمندسازی را دنبال می کند فکر می کنند فرد حتما منفعتی دارد که پیگیری برخی موارد است اما متاسفانه تصور نمی شود که ضرورت شهر را در نظر می گیرد بنابراین نگاه بدبینانه نسبت به انجام و پیگیری این پروژه ها انجام می شود.

فراهانی با تاکید بر مشکلات مختلف طی سال های اخیر اذعان کرد: در حوزه بخش خصوصی مشکلاتی داریم. نگرانی و بی اعتمادی در بخش خصوصی وجود دارد چرا که عمدتا پولشان به درستی داده نشده و همچنین نگاه نابربرای میان شهرداری و بخش خصوصی وجود دارد.

وی تاکید کرد: چرا که تصور می شود شهرداری کارفرما و بخش خصوصی پیمانکار است حتی در پروژههای بخش خصوصی این امر دیده می شود. ضرورت دارد این نگاه اصلاح شود و به نگاه شریک- شریک تغییر کند.

عضو شورای شهر تهران تصریح کرد: برخی از راهکارها این است که اولا شهر هوشمند باید یک نگاه فرابخشی داشته باشد. پیشنهاد می کنم تا شهردار تهران قائم مقام هوشمند سازی داشته باشد. فردی که با توجه به پروژههای فرا سازمانی اهمیت ویژه ای به هوشمندسازی بدهد و مسائل را به راحتی دنبال کند و این پروژه ی اساسی را فراتر از معاونت ها دنبال کند.

فراهانی در پایان گفت: علاقه وافری وجود دارد تا بسیاری از پروژه ها توسط شهرداری انجام شود و در بودجه امسال اجازه ندادیم که در این قبیل پروژهها که امکان حضور بخش خصوصی وجود دارد شهرداری کاری را انجام بدهد.