همه علیه 5 درصد؛ هیچ برای 95 درصد/به تخلفات خودروسازان چه کسی نظارت می کند؟
عملکرد درست دستگاه های نظارتی در برخورد با مفاسد و تخلفات در بازار خودرو حایز اهمیت است ولی آیا این برخودروها شامل تمامی بازار می شود؟
این روزها اخبار بسیاری در خصوص برخورد قضائی با واردکنندگان خودرو به گوش می رسد. واردکنندگانی که طی دو سال اخیر با تغییر مقررات یکباره و یکسویه و برخوردهای گاها هدفمند از سوی برخی از دستگاه ها، زیان های بسیاری را متحمل شدند. اولین اقدام تنبیهی واردکنندگان خودرو به سال 1395 برمی گردد که طی بخشنامه ای نمایندگان غیررسمی واردکننده خودرو از چرخه فعالیت حذف شدند. با بسته شدن سامانه ثبت سفارش خودرو در اوایل تابستان 1396، شوک دیگری بر بازار واردکنندگان خودرو وارد شد. تنش ها در بازار خودروهای وارداتی در سال 1396 ادامه داشت تا اینکه در اوایل زمستان همان سال سامانه ثبت سفارش با افزایش چشم گیر تعرفه واردات بازگشایی شد. این انتهای کار نبود.
در سال 1397 بعد از آنکه بسیاری از شرکت های واردکننده اقدام به ثبت سفارش و پیش فروش خودرو نموده بودند به یکباره واردات خودرو ممنوع شد. اتفاقی که لطمات سنگینی را نه تنها بر چرخه فعالیت اقتصادی واردکنندگان وارد کرد بلکه بازار خودرو را دچار تنش شدید نمود. از اینجا به بعد بود که به علت عدم توان واردکنندگان به تعهدات خود، شاهد برخورد قضائی با برخی از مدیران واردکننده بودیم.
تمامی این فرازونشیب ها در حالی معطوف به واردکنندگان خودرو بوده که این طیف از فعالان اقتصادی تنها 5 درصد از بازار را تشکیل می دهند. 5 درصدی که با ورود خودروهای با کیفیت و ایمنی تلاش شان کمک به صنعت خودرو و ایجاد رقابت پذیری و کمک به ارائه خدمات بهتر به مردم بوده است. اما متاسفانه با بدترین و بی رحمانه ترین برخوردهای قانونی و آیین نامه ای مواجه شدند.
در اینجا یک سوال مهم مطرح می شود که آیا تمامی تخلفات و مفاسد در همین 5 درصد بازار صورت گرفته است و 95 درصد بقیه بازار که غالبا به طور انحصاری در اختیار ایران خودرو و سایپا است، بدون تخلف و فساد می باشند؟ آیا 95 درصدی که از بیشترین امکانات و منابع دولتی استفاده کرده اند، بدون انحراف بوده اند و 5 درصدی بازار که تماما با توان مالی شخصی مبادرت به تجارت نموده اند، مختلف می باشند؟آیا دستگاه های نظارتی تاکنون هیچ گزارش تخلف و فسادی از دو خودروساز بزرگ کشور ندیده اند؟ آیا دستگاه های نظارتی که بعضا در این دو شرکت نماینده مستقر دارند، تاکنون با هیچ تخلفی مواجه نشده اند؟ آیا عملکرد این دو خودروساز مبرا از تخلفات و مفاسد عمدی و غیرعمدی بوده است؟ امثال این سوالات بسیار است که انتظار می رود دستگاه های نظارتی که همواره صادقانه منصفانه و هوشمندانه عمل کرده اند به آن پاسخ دهند.
تنها یک بررسی آشکار و سطحی ساده از انتصابات در دو خودروساز بزرگ نشان می دهد که چندان هم عملکرد دو خودروساز مبرا از تخلف نبوده است. به طور مثال انتصاب یک سخنگوی امنیتی در یک خودروسازی خود اتفاق عجیب و قریبی در صنعت خودروسازی است که اگر همانند آن در بخش واردکنندگان رخ می داد، با برخورد شدید دستگاه های نظارتی مواجه می شد. آیا دستگاه های نظارتی از این دست موضوعات بی اطلاع هستند؟
