دانش‌آموزان در مدارس چیزی یاد نمی‌گیرند
مدیر کل دفتر آموزش‌های کاردانش وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه اکنون کارآفرینی در آموزش و پرورش به عنوان یک رویکرد مدنظر است و کمک می کند بتوانیم در آینده خروجی‌های بهتری داشته باشیم تاکید کرد: عوامل مختلفی در این امر دخیل است. بسیاری دانش‌آموزان ما خلاقیت دارند ولی محدودیت‌هایی برای شکوفایی آن وجود دارد که حاکم شدن غول کنکور بر برنامه درسی از جمله آنهاست.
مصطفی آذرکیش در برنامه تلویزیونی پرسشگر که با موضوع چالش‌های آموزش کارآفرینی در نظام‌های آموزشی به روی آنتن رفت با بیان اینکه یکی از چالش‌های جدی ما فرهنگ کار و کارآفرینی است گفت: تا زمانی که نتوانیم به درستی دانش و آگاهی لازم را برای کارآفرینی منتقل کنیم نتیجه آن می‌شود که در تعریف کارآفرینی عمدتا بسیاری افراد آن را برابر با ایجاد یک کسب و کار می دانند زیرا بیکاری موضوع روز است و تمرکز به سمت و سوی ایجاد یک شغل است.
وی افزود: ارزش آفرینی و نوآوری در کارآفرینی بسیار مهم است. فرهنگ کار و کارآفرینی را باید توسعه دهیم. اسناد تکلیفی و تحولی بسیاری در این زمینه داریم و مطمئنا توسعه کار و کارآفرینی وظیفه یک دستگاه نیست و به تعامل و همراهی بین سازمانی نیاز دارد.
مدیر کل دفتر آموزش‌های کاردانش وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه کمبود قوانین حمایتی در حوزه کارآفرینی از جمله عوامل عدم رشد مقوله کارآفرینی در کشور است گفت: قوانین تکلیفی وجود دارد ولی به قوانین حمایتی نیاز داریم که هم بخش دانش آموزی و هم سایر سنین و دوره‌ها را دربر می‌گیرد.
آذرکیش با اشاره به کمبود یک نهاد سیاست گذار بالاسری در حوزه کارآفرینی در کشور گفت: باید نهادی باشد که حوزه کارآفرینی را سامان دهد و تنظیم کند. دستگاه‌های مختلف ممکن است متفاوت عمل کنند. نظام جامع آموزش و تربیت فنی و حرفه‌ای سال گذشته در مجلس تصویب شد و اکنون آیین نامه آن در دولت در دست تدوین است.
وی افزود: اکنون کارآفرینی در آموزش و پرورش نیز به عنوان یک رویکرد مدنظر است و کمک می کند بتوانیم در آینده خروجی‌های بهتری داشته باشیم.عوامل مختلفی در این امر دخیل است. بسیاری دانش آموزان ما خلاقیت دارند ولی محدودیت‌هایی برای شکوفایی آن وجود دارد که حاکم شدن غول کنکور بر برنامه درسی از جمله آنهاست.
مدیر کل دفتر آموزش‌های کاردانش وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه فرصت کارآفرینانه، محیط کارآفرینانه و فرد کارآفرین از ویژگی‌های هنرستان‌های ماست ادامه داد: اولین دستگاهی که مجموعه کارآفرینی را وارد نظام آموزشی کرده وزارت آموزش و پرورش است. اما آیا این آموزش‌ها کافی است؟ اگر همه دستگاه ها و نهادها وارد شوند می توانیم توجه ویژه‌ای را به این امر معطوف کنیم.
آذرکیش افزود: سندتحول بنیادین به دغدغه‌های پیش رو پاسخ داده است و اجرای آن استلزاماتی نیاز دارد. در آموزش و پرورش رویکرد کارآفرینی وجود دارد. نیاز به هماهنگی بین دستگاهی داریم تا دانش‌آموزان از پیش دبستانی تا دبیرستان در یک فرایند آموزشی مشخص قرار بگیرند.
مدیرکل دفتر آموزش‌های کاردانش وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه مدرسه محیط پایه و اصلی یادگیری است اما یادگیری به مدرسه منحصر نمی شود اظهار کرد: خانواده و جامعه نیز در یادگیری موثرند. با نبود یک فهم و درک مشترک از کارآفرینی مواجهیم.
وی افزود: کشورهای موفق در دنیا دانش‌آموزان خود را در طول تحصیل در فرایندهای کارآفرینی قرار می دهند ولی در نهایت ۵ درصد افراد در جهان به عنوان کارآفرینان موفق شناخته می شوند و ۱۵ درصد به کسب و کاری که خودشان ایجاد کرده اند، وارد می‌شوند.
آذرکیش با تاکید بر لزوم وجود یک نهاد بالاسری سیاست گذار در امر کارآفرینی و حذف سایر موانع توسعه کارآفرینی گفت: چالش‌های دیگری چون تبلیغات صداو سیما درباره کنکور نیز وجود دارد که باید به آنها نیز توجه کرد.
رحیم سرهنگی، مدیر کل دفتر توسعه کارآفرینی وزارت کار نیز درباره کارآفرینی گفت: منظور ما نوآفرینی است. توسعه نوآفرینی و کارآفرینی ریشه حل مشکلات است در کشورهایی چون کره، کل اقتصاد شان توسط ۲۰ شرکت مشهور می چرخد. مسئله ما هم نوآفرینی است نه هر نوع اشتغالی.
وی افزود: کشورهایی که بتوانند نو آفرینی در پی بگیرند که فضای صنعت آن کشور را تغییر دهد، همان عامل توسعه است. فرد نوآفرین طور دیگری فکر می کند و محصولی ارائه می کند که خواهان دارد و بازار خود را دارد.
مدیر کل دفتر توسعه کارآفرینی وزارت کار با بیان اینکه کسب و کارهای فعلی در کشور ما چندان نوآور و نوآفرین نیستند به گونه‌ای که بتوانند وارد بازار جهانی شوند، مشکلات پیش روی توسعه کارآفرینی را برشمرد و گفت: در آموزش و پرورش بچه‌ها چه چیزی فرا می‌گیرند؟ واقعا دانش آموزها چیزی یاد نمی گیرند. شکل کتاب درسی تغییر کرده ولی محتوا قدیمی است. دانش آموزان جامعه پذیر نشده اند. محتوای آموزش به درد بازار کار نمی خورد. بویژه در رشته‌های نظری این امر محسوس تر است. توانمندی همدلی و هوش هیجانی بچه‌ها کمتر از گذشته است.
وی افزود: کنکور مانند یک آهن ربا است که همه به سمت آن جذب می‌شوند و نتیجه آن همین نظام آموزشی فعلی است که از کارآمدی های لازم برخوردار نیست.
مدیرکل دفتر توسعه کارآفرینی وزارت کار با اشاره به کتاب درسی «کارآفرینی» گفت: مسئله ما در توسعه کارآفرینی این نیست که دانش آموز بلد باشد یک مدل کسب و کار بنویسد؛ بلکه کارآفرین کسی است که توانمندی های نرم دارد. میداند چگونه یک ایده را بسازد و ارائه کند. در آموزش و پرورش روی هیچ کدام از این موارد به طور کامل کار نکرده‌ایم.
سرهنگی ادامه داد: اقتصاد ما نفتی است و وقتی دولت نفت می‌فروشد پول دست دولت است و نقش پدرخوانده دارد و به همین دلیل هیچ گاه بخش خصوصی شکل نگرفته است تا در پی آن کارآفرینی هم جان بگیرد.
وی با بیان اینکه آنچه نظام آموزشی نیاز دارد و کارآفرین باید داشته باشد این است که تفکر پیوندی داشته باشد، پرسشگر و مشاهده‌گر و آزمایشگر باشد و شبکه سازی بداند اظهار کرد: تفکر تحلیل و منطق در نظام آموزشی وجود دارد اما منجر به نوآوری نمی‌شود. اینکه واحدهای تجزیه شده را به شکل جدیدی ترکیب کنی و محصول تازه‌ای بسازی، مهم است.
به گزارش ایسنا، مجید تهرانیان، مدیرکل سابق فنی و حرفه‌ای تهران با بیان اینکه در نظام آموزشی ما در دو سه دهه اخیر گرفتار «بی کارآفرینی» بوده‌ایم گفت: اما اخیرا زمینه سازی فرهنگی خوبی ایجاد شده است.
وی افزود: علیرغم اینکه باید نگاه‌های خلاقانه‌ای وجود داشته باشد و دانش آموزان خلاقی تربیت شوند اما نباید فراموش کرد که قرار نیست همه کارآفرین باشند و بخشی باید مهارت کسب و کارها را بیاموزند. آموزش عمومی و همگانی کسب و کار و آموزش خاص کارآفرینانه باید توامان صورت گیرد.
مدیرکل سابق فنی و حرفه ای تهران و مدیرکل سابق مدارس غیردولتی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه برخلاف برخی اظهارات که آموزش در مدارس به درد آینده نمی‌خورد گفت: نمی توان اینگونه قضاوت کرد. آموزش‌های ریاضیات و حساب و کتاب کردن و بسیاری موارد دیگر به درد آینده می‌خورند اما در موضوع نوآفرینی نیاز به کار بیشتری وجود دارد.
تهرانیان ادامه داد: مدرک گرایی در جامعه یکی از موانع توسعه کارآفرینی است. عدم توجه به بخش خصوصی دیگر عامل محدود کننده است. همه چیز دولتی است و بخش خصوصی ضعیف است. وقتی بخش خصوصی تضعیف شود نوآفرینی چندان جایگاهی پیدا نمی کند.
وی افزود: بخش خصوصی با این نگاه‌های بدبینانه نمی تواند توسعه یابد و به یک اقدام فرهنگی گسترده نیاز دارد. چنددهه است درباره اهمیت بخش خصوصی سخن می گوییم اما از مشکلات این امر کاسته نمی شود. از دیگر سو باید نگاه های کمی در جامعه به نگاه های کیفی تغییر کند. جریان آمارگیری های کمی و شاخص‌های کمی باعث شده مبنای بودجه ریزی هم همین باشد و به شاخص های کیفی توجه نشود.
مدیرکل سابق فنی و حرفه ای تهران به جزیره‌ای عمل کردن دستگاه‌ها در امور مختلف اشاره کرد و گفت: طرح ایران مهارت به طور مشترک بین دو وزارتخانه کار و آموزش و پرورش در حال اجراست و بخوبی پیش می رود و از نمونه‌های خوب هم افزایی بین دستگاهی است.
تهرانیان افزود: در چند سال اخیر در بعد محتوا ترکیب کتب درسی به سمت آموزش استلزامات کارآفرینی رفته اما هنوز همه معلمان روش تدریس آن را فرانگرفته‌اند. از سوی دیگر حجم کتب درسی بالاست و معلمان فرصت تدریس خلاق را در همه کلاس‌های درس ندارند.
