خرید بالگرد اطفای حریق مطالبه سازمان محیط زیست

معاون یگان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه امکان استفاده بالگرد برای مهار آتش سوزی در ۱۴ استان کشور وجود دارد، بر ضرورت خرید بالگردهای ویژه اطفای حریق تاکید کرد و گفت: بالگردهای موجود در کشور مخزن آب با ظرفیت ۳۰۰۰ لیتر دارد و این مقدار نیاز محیط زیست کشور را پاسخگو نیست.

منوچهر فلاحی در گفت‌و گو با ایسنا، با تاکید بر اینکه هنگام وقوع آتش سوزی مهمترین مسئله برای ما هلیبورد(انتقال) سریع نیروها به محل به منظور مهار و اطفای حریق است، اظهار کرد: این موضوع احتیاج به بالگرد دارد. از این لحاظ در حال حاضر در شرایط به نسبت مساعدی هستیم. سال گذشته توانستیم در مهار آتش‌سوزی‌ها از بالگرد استفاده کنیم. امسال نیز رایزنی با وزارت دفاع برای استفاده از بالگردها انجام شده است و در ۱۴ استان از جمله کردستان، کرمانشاه، ایلام، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، خوزستان، همدان، زنجان و لرستان – که احتمال آتش‌سوزی در آن‌ها زیاد است- از بالگرد بهره برده می‌شود.

وی افزود: بیشتر حریق‌های ما در مناطق کوهستانی است. در این مناطق اگر بتوانیم آتش را در همان مرحله اول مهار کنیم در مقابله با آتش‌سوزی منابع موفق عمل کرده‌ایم اما اگر آتش گسترش پیدا کند کافیست که وارد یک دره شود در این صورت اطفای آن به آسانی امکان پذیر نیست.

مخزن آبی بالگرد تنها ۳۰۰۰ لیتر ظرفیت دارد
معاون یگان حفاظت محیط زیست در مورد کارآیی بالگردها برای اطفای حریق، با بیان اینکه در صورت وقوع آتش‌سوزی هماهنگی‌های لازم برای استفاده از بالگردها به‌سرعت انجام می‌شود، گفت: این بالگردها یک مخزن آبی با ظرفیت ۳۰۰۰ لیتر دارند ودر ارتفاعات بالا پرواز می‌کنند. مناطق کوهستانی قدرت مانور را از آن‌ها می‌گیرد و بر اثر دود ناشی از حریق، خلبان دید کافی ندارد. این شرایط باعث می شود تا تخلیه این میزان آب ناچیز تاثیر چندانی در اطفای حریق نداشته باشد. مگر اینکه شرایط جوی به شکلی باشد که دود متصاعد شده از آتش مانع دید خلبان نشود و شرایط منطقه به‌گونه‌ای باشد که خلبان بتواند مخزن را دقیقا در کانون آتش تخلیه کند در غیر اینصورت آب تخلیه شده در ارتفاعات بالا پودر می‌شود و به پایین می‌آید بنابراین تاثیر چندانی در اطفای حریق ندارد.

فلاحی در پاسخ به این پرسش که چه تعداد بالگرد در اختیار اداره کل منابع طبیعی و سازمان حفاظت محیط زیست کشور قرار دارد، گفت: منابع طبیعی و محیط زیست بالگرد اختصاصی ندارند. در ۱۴ استان نقاطی را در نظر گرفته‌ایم که در صورت نیاز با ستاد مدیریت بحران استان‌ها هماهنگی می‌شود و بالگرد به منظور هلیبورد نیرو و آب به مناطق آتش‌سوزی مورد استفاده قرار می‌گیرد البته ممکن است در یک استان در طول سال اصلا احتیاجی به بالگرد نباشد و در استان دیگر در طول یک سال چند بار نیاز به استفاده از بالگرد باشد.

وی در پاسخ به این سئوال که آیا نیاز می‌بینید منابع طبیعی و محیط زیست کشور به منظور تسریع در استفاده از بالگرد و کاهش خسارت‌های احتمالی، بالگرد اختصاصی داشته باشد، اظهار کرد: در حالت ایده‌آل اگر بالگرد مختص منابع طبیعی و مناطق حفاظت شده داشتیم اتفاق خوبی خواهد بود چون در شرایط حاضر هماهنگی‌ برای اعزام بالگرد زمانبر است.

فلاحی در عین حال اظهارکرد: اگرچه از بین رفتن یک عرصه طبیعی خسارت مالی بسیار بالایی دارد اما نمی‌توان تجهیزی مثل بالگرد را در یک جا برای مدتی بلااستفاده گذاشت چون ممکن است یک فروند بالگرد در طول سال اصلا مورد استفاده قرار نگیرد. با توجه به شرایط موجود اختصاص بالگرد از سوی وزارت دفاع و اعزام آن در صورت نیاز اتفاق بسیار مثبتی است که گاه بسیار اثرگذار است. در شرایط حاضر مشکل ما نوع بالگرد است چون بالگرد با ظرفیت ۳۰۰۰ لیتر نیاز ما را پاسخ نمی‌دهد.

ضرورت خرید بالگرد با ظرفیت ۳۰ هزار لیتر برای اطفای حریق
به گفته فلاحی، در کشورهای پیشرفته مثل آمریکا و کانادا که امکانات بالا و صنعت هوایی بسیار خوبی دارند آتش سوزی‌هایی اتفاق می‌افتد که اطفای آن یک هفته تا ۱۰ روز طول می‌کشد بنابراین آنچه اهمیت دارد این است که اساسا از وقوع حریق حتی المقدور جلوگیری شود البته در کشورهای پیشرفته بالگردهایی وجود دارد که دارای مخازنی با ظرفیت ۲۰ هزار یا ۳۰ هزار لیتر آب هستند. در کشور ما چنین تجهیزی وجود ندارد و ظرفیت جعبه یا مخزن آب بالگردهای موجود در ایران ۳۰۰۰ لیتر است.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا تا به حال برای خرید این تجهیزات هوایی به منظور اطفای حریق در کشور برنامه‌ریزی شده است یا نه؟ گفت: تحریم‌ها مانع خرید چنین تجهیزاتی برای کشور می‌شد اما در حال حاضر که با برجام شرایط در حال بهتر شدن است شاید بتوان رایزنی‌ها را برای خرید چنین تجهیزات مدرنی آغاز کرد. خرید این تجهیزات هزینه بالایی دارد ولی خرید حداقل پنج فروند هواپیمای مجهز به مخزن آب با ظرفیت بالا می‌تواند عرصه‌های طبیعی کشور را تا حد بالایی پوشش دهد. محل استقرار این هواپیماها را نیز می‌توان در نقاط مختلف کشور تقسیم کرد تا هنگام وقوع آتش سوزی بتوان از آن‌ها بهره برد.
۹۱روز تا سه سال حبس در انتظار متخلفان آتش‌سوزی عمد
معاون یگان حفاظت محیط زیست در بخش دیگر صحبت‌هایش با اشاره به اینکه عوامل انسانی علت عمده آتش‌سوزی‌ها در منابع طبیعی است، گفت: لازم است بروشورهای آموزشی مربوط به قوانین حفظ محیط زیست تهیه و در بین مردم محلی و گردشگران توزیع شود. گردشگران و جوامع محلی باید در جریان موارد قانونی آتش‌سوزی قرار گیرند چون در حال حاضر در جامعه بازتاب دقیقی از مجازات آتش‌سوزی عامدانه وجود ندارد و بازدارندگی کافی در مورد آتش‌سوزی در جامعه نهادینه نشده، این در حالیست که بر اساس قانون جرایم سنگینی برای کسانی که اقدام به آتش‌سوزی عرصه‌های ارزشمند کشور می‌کنند وجود دارد.
فلاحی در پایان تاکید کرد: بند «ه» ماده ۱۳ قانون شکار و صید صراحتا به این موضوع پرداخته است. طبق این بند ایجاد و فراهم کردن مقدمات آتش‌سوزی در آثار طبیعی،‌ پارک‌های ملی، مناطق حفاظت شده و پناهگاه حیات وحش بر اثر بی‌مبالاتی یا عدم رعایت مقررات بین ۹۱ روز تا سه سال حبس تعزیری دارد. این تخلف جزای نقدی نیز دارد که مجرم مجبور به پرداخت آن خواهد شد.