چرا حال کسبوکار چرم خوب نیست؟
در حالی که کشورهایی همچون ایتالیا و فرانسه بیشترین درآمد را در بخش طراحی مصنوعات چرمی نصیب خود میکنند، در ایران مصنوعات چرمی عمدتا به دلیل نبود برندهای معتبر، تنوع کم و طراحی نه چندان دلچسب با قیمت و کیفیت پایینتری نسبت به دیگر کشورها عرضه میشود.
به گزارش بازتاب به نقل از ایسنا، بر اساس آمارهای سازمان تجارت جهانی، صادرات مصنوعات چرمی در دنیا همه ساله حدود ۱۵ درصد افزایش را نشان میدهد؛ به طوری که از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۲ ارزش صادرات مصنوعات چرمی از ۷۸ هزار میلیارد دلار به ۱۸۲ هزارمیلیارد دلار رسیده است. مقایسه روند ارزش صادرات مصنوعات چرمی کشورهای برتر دنیا با ایران نشان میدهد که مهمترین دلایلی که باعث شده مصنوعات چرمی در ایران با قیمت و کیفیت پایینتری به نسبت دیگر کشورها عرضه شود،فقدان برندهای معتبر، ضعف در شبکه توزیع ،تنوع کم محصولات و طراحی ضعیف است.
در این میان صندوق کارآفرینی امید با حمایت از صنعت چرم، کیف و کفش استان همدان طی چهار سال گذشته تحولی در این صنعت مهم و پرسابقه استان ایجاد کرده است. ورود صندوق کارآفرینی امید به کسب و کارهای چرم و کیف و کفش همدان از دو جنبه و جهت بوده است؛ اول مطالعات صندوق وبازدیدهای منظم از صنعت چرم استان و دوم نتیجه مطالعات طرح تکاپو. حمایت صندوق کارآفرینی امید از مزیتهای رقابتی مناطق مختلف به توسعه کسب و کارهای پایدار در این مناطق منجر میشود.
طرح توسعه کسب و کار و اشتغال پایدار (تکاپو)، مهمترین طرح اشتغال دولت و مصوب شورای عالی اشتغال است. طرح تکاپو از سیاستهای معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است که زیر نظر سازمان (UNIDO) اجرا میشود و با بهرهگیری از ظرفیتهای بومی هر منطقه و با استفاده از تجارب بینالمللی در قالب یک برنامه منسجم به اجرا درآمده است. این طرح، بر پایه مزیتهای منطقهای استانها ایجاد شغل میکند و در راستای آن، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مامور فراهم کردن شرایط ایجاد ۵۴۰ هزار شغل پایدار در بخشهای مختلف شده است.
طرح تکاپوبر مبنای شناسایی مزیتهای منطقهای استانها و با بهرهگیری از ظرفیتهای بومی هر منطقه اشتغالزایی میکند.
طرح “تکاپو” در سال ۱۳۹۴ در شش استان کشور به صورت آزمایشی به اجرا درآمد و در پنج ماهه سال ۱۳۹۵ نیز در ۲۰ استان کشور اجرایی شد. برای اجرای طرح تکاپو در هر استان یک کارگزار از بخش خصوصی تعیین میشود که کارگزار باید با شناسایی ظرفیتهای بخش خصوصی منطقه خود اقداماتی انجام بدهد تا ضمن ایجاد زمینههای اشتغالزا، نرخ بیکاری هر استان از وضعیت فعلی خارج شود.
بر اساس آمارهای رسمی موجود در استان همدان، هم اکنون۴۴۰ واحد تولیدی رسمی و۱۳۰ واحد غیررسمی تولیدی در زمینه مصنوعات چرمی فعالیت میکنند که بیش از ۹۵ درصد این واحدها خرد و کوچک هستند. همچنین بیش از ۱۰۰ واحد عمده فروش کفش و مصنوعات چرمی در همدان موجود است که ۴۰ واحد فقط به توزیع مصنوعات چرمی اشتغال دارند.
صندوق کارآفرینی امید بر اساس تفاهمنامهای که با وزارت کار منعقد کرده حمایت از رستههای مورد مطالعه در طرح تکاپو را هدفگذاری کرده است. بر اساس این تفاهمنامه، معاونت توسعه کارآفرینی و اشتغال وزارت کار بر مبنای مدلهای مرسوم بین المللی، مطالعه رستههای مزیت دار در استانهای مختلف را انجام میدهد و به منظور حمایت از کسب و کارهای دارای مزیت در چارچوب مقررات به صندوق معرفی میکند. مطالعه رستههای مزیتدار در استانهای کشور از چندین سال قبل شروع شده و در حال حاضر نیز ادامه دارد و صندوق کارآفرینی امید تلاش میکند نتایج مطالعات را در قالبهای حمایتی خود استخراج و از کسب و کارهای خرد و کوچک این رستهها حمایت کند.
در این تفاهم نامه سازمان یونیدو نیز متعهد شده پروژههای بخش خصوصی که شرایط تامین مالی توسط صندوق را داشته باشند به صندوق معرفی کند و در طراحی و پیادهسازی مدلهای نوین تامین مالی بنگاههای خرد و کوچک و متوسط با صندوق همکاری کند.
اصغرنوراله زاده ـ مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید ـ آمادگی این صندوق را برای حمایت مالی از تاسیس و ایجاد مرکز آموزش کفش در همدان به عنوان پایلوت آموزش در غرب کشور اعلام کرد و گفت: این صنعت برای حمایت از کسب و کارها زمینههای مختلف تولید و بازار را در کشور شناسایی و حمایت میکند.
به گفته وی، استان همدان رتبه ششم تولید کیف و کفش و چرم را در کشور به خود اختصاص داده است و با قدمت ۹۰ ساله خود سرآمد این صنعت بزرگ در کشور به شمار میرود.
تصویب کلیات طرح راهاندازی اولین صندوق تخصصی چرم
نوراله زاده درعین حال از تصویب کلیات طرح راهاندازی صندوق تخصصی چرم در کمیسیون اجتماعی دولت خبر داده و میگوید: این طرح به زودی به تصویب هیات دولت میرسد و بر اساس آن، فعالان عرصه چرم، سهامداران این صندوق خواهند شد و در مواقع نیاز تسهیلات دریافت خواهند کرد.
او راهاندازی یک مرکز طراحی چرم و یک دانشکده تخصصی کیف و کفش چرم در استان همدان را با توجه به پتانسیل و مزیت نسبی موجود ضروری و موجب رونق بیشتر این صنعت دانست.
به گفته نوراله زاده، سالانه حدود ۲۷۰ میلیون جفت کفش نیاز داخلی کشور است که ۸۰ درصد آن در داخل تولید میشود و باید تلاش کرد تا همه نیاز کشور در داخل تولید شود.
او به منظور تشویق فعالان عرصه طراحی کیف و کفش چرم می گوید: در صورتی که متقاضی برای اعزام به کشورهای صاحب برند وجود داشته باشد، صندوق ضمن تامین بخشی از هزینههای مربوط به اعزام این افراد، برای راهاندازی مرکز طراحی نیز تسهیلات پرداخت میکند.
نوراله زاده همکاری با نهادهای تخصصی در شناسایی خوشهها و برندها برای پشتیبانی از کسب و کارهای جدید، برپایی نمایشگاههای تخصصی، مطالعه، توانمندسازی و بازاریابی را از جمله برنامههای صندوق کارآفرینی امید در این راستا عنوان میکند.
نیاز داخلی کشور، سالانه حدود ۲۷۰ میلیون جفت کفش است که ۸۰ درصد آن در داخل تولید میشود.
حمایت از صنعت چرم همدان، نتیجه تفاهمنامه صندوق کارآفرینی امید با وزارت کار و سازمان یونیدو است. اقدامات حمایتی از سال ۱۳۹۳ آغاز شده و تاکنون در شهرستانهای بهار و همدان ۶۷ واحد تولیدی کیف و کفش و چرم با اشتغالزایی بیش از ۴۰۰ نفر مورد حمایت مالی صندوق قرار گرفتهاند.صندوق کارآفرینی امید، از تولیدکنندگان وعرضه کنندگان این محصولات حمایت کرده و مایل است در زنجیره این صنعت مهم، بخش طراحی به طور ویژهای مورد توجه فعالان این صنعت قرار گیرد زیرا طراحی ظریف ارزش افزوده غیرقابل باور برای صنعت چرم ایجاد خواهد کرد.
در شرایط حاضر بنگاههای چینی توجه خاصی به تولید محصولات جدید و متنوع با قیمت پایین دارند. در سالهای اخیر ترکیه نیز توانسته خود را به عنوان یک تولیدکننده مصنوعات چرمی با قیمت پایین معرفی کند. به موازات این تحولات، هندوستان هم توانسته است با مدرنیزه کردن بخش مصنوعات چرمی جایگاه مناسبی در بین تولید و صادرکنندگان این محصولات چه در بخش مصنوعات صنعتی و چه در بخش مصنوعات دست ساز و سنتی پیدا کند و به یکی از عرضه کنندگان مهم این مصنوعات در دنیا تبدیل شود. با این توصیف، به نظر میرسد با توجه به کیفیت بالای چرم ایرانی و تمایل بسیاری از کشورها برای خرید مصنوعات چرمی ایران، نیازمند تقویت برندسازی در حوزه کیف و کفش چرم، پیروی از مدلهای روز، جلوگیری از واردات بی رویه کیف و کفش چرم و حمایت از واحدهای تولیدی و شاغلان این کسب و کار هستیم.
برابر آمارها سالانه حدود ۵۰۰ میلیون دلار کفش قاچاق وارد کشور میشود که این کالاها از کشورهای مختلفی اعم از چین گرفته تا ایتالیا به بازار ایران راه پیدا میکنند. به گفته رئیس اتحادیه کفاشان دست دوز، درحال حاضر زمینه تولید ۴۰۰ میلیون جفت کفش در کشور وجود دارد و با توجه به مصرف ۲۵۰ میلیونی ایران نیازی به واردات کشور از خارج نداریم.در سال ۱۳۹۶ نسبت به ۱۳۹۵ شاهد رشد ۱۱۰ درصدی واردات رسمی و رشد منفی ۷.۸ درصدی انواع کفش به کشور بودیم.