تشابه تحصیلی یکی از مهم‌ترین عوامل رضایت‌مندی زندگی زوجین
تشابه تحصیلی میان زوجین و یا کم‌بودن اختلاف سطح تحصیلی در میزان توافق زوجین بسیار موثر است چراکه درک زوجین را از یکدیگر را افزایش می‌دهد.
دکتر گوهریسنا انزانی- روانشناس در گفت‌وگو با ایسنا درباره شاخص‌ها و فاکتورهایی موثر در رضایت از زندگی مشترک گفت: ازدواج پدیده اجتماعی و پیوند مشترک میان زوجین است که با حفظ استقلال در جهت تکامل شخصیت و شکوفایی استعداد آنها اتفاق می‌افتد.
وس افزود: روابط زناشویی رضایت‌بخش زیربنای عملکرد مثبت خانواده است که باعث رشد شایستگی و توانایی انطباق زوجین و تربیت فرزندان خواهد شد.
به گفته رئیس کلینیک تنفس دوباره، طبق پژوهش‌ها زوجینی که از زندگی خود رضایت کاملی نداشته باشند دچار مشکلات روحی و جسمانی زیادی می‌شوند این درحالیست که اگر آنها از زندگی خود رضایت داشته باشند عمر آنها طولانی‌تر شده و در مقابل بروز بیماری‌ها به سرعت بهبود می‌یابند و می‌توانند به راحتی با شرایط استرس‌زای زندگی مقابله کنند.
انزانی با اشاره به اینکه دستیابی به جامعه سالم در گرو سلامت خانواده است، گفت: داشتن خانواده کارآمد وابسته به رضایت زناشویی است که فقدان آن می‌تواند زمینه‌ساز ابتلا به افسردگی، بیماری‌های بدنی، مصرف مواد، خودکشی، کاهش کیفیت زندگی، بیماری‌های روانی-جسمانی، طلاق و نارضایتی زناشویی شود.
وی با بیان اینکه رضایت زناشویی متاثر از عوامل زیادی است افزود: سن و سطح تحصیلات زوجین از مهم‌ترین عوامل رضایت‌مندی زناشویی به شمار می‌رود زیرا تشابه تحصیلاتی موجب افزایش رضایت‌مندی زناشویی میشود.
به گفته این روانشناس ، دو نوع تشابه تحصیلی وجود دارد؛ تشابه در مدرک و تشابه درحوزه تحصیلی. در هر حالت تشابه تحصیلی درک زوجین از یکدیگر را افزایش خواهد داد و اگر زوجین هر دو در یک حوزه تحصیلاتی باشند هماهنگی و رضایت‌مندی زناشویی زوجین افزایش بیشتری نیز خواهد داشت.
انزانی در ادامه با اشاره به نظریه “همسان همسری” گفت: همسانی در تحصیلات به معنی تشابه در نگرش، ارزش و عقاید است و بیشتر پژوهش‌ها آن را تایید میکنند. افرادی که از نظر تحصیلی به همسران خود شبیه هستند روابط پایداری دارند. طبق پژوهش‌ها همگونی همسران مستلزم تطابق سطح تحصیلات آنها با یکدیگر است لذا هر چقدر تحصیلات زوجین در سطح و حوزه‌ای مشابه باشد در زندگی نیز تفاهم بیشتری خواهند داشت.
به گفته رئیس کلینیک تنفس دوباره بیشترین پژوهش‌ها حاکی از آن است که تفاوت سنی و تحصیلی به صورت غیرمستقیم از طریق اثر بر میزان برآورده شدن انتظارات طرفین بر یکدیگر و میزان گرایش به طلاق موثر است چراکه میان سطح تحصیل و طلاق رابطه معناداری وجود دارد و بی‌توجهی به تناسب تحصیلی موجب ایجاد ناهنجاری و نارضایتی افراد از یکدیگر و درنهایت طلاق عاطفی و گاهاً طلاق رسمی میشود.
این روانشناس با بیان اینکه کاهش رضایت زناشویی موجب افزایش احتمال طلاق خواهد شد بیان کرد: زوجین باید برای استحکام ازدواج از معیارهای مورد نظر یکدیگر آگاهی کاملی داشته باشند زیرا بررسی ویژگی‌های فردی و تطابق دستیابی به سطح تحصیلات بالاتر سبب تاخیر در ازدواج میشود.
وی معتقد است طبق پژوهش‌ها مردان علاقه‌مند هستند همسرشان از سطح تحصیلی پایین‌تری برخوردار باشند این درحالیست که زنان مایل به ازدواج با مردانی هستند که از سطح تحصیلات بالاتری نسبت به خود برخوردار باشند.
انزانی افزود: زنانی که نسبت به همسران خود تحصیلات عالیه داشته باشند از نظر تفاهم دچار چالش‌های بسیار زیادی شده و زوجین به‌گونه متفاوتی یکدیگر را درک میکنند، در این حالت مرد دچار احساس حقارت بسیار شدیدی میشود، حرف‌های منطقی همسر خود را نمی‌پذیرد، وجه اشتراک آنها کمتر شده، در تربیت فرزندان اختلاف نظر دارند و در نهایت رضایت‌مندی زناشویی به صورت قابل توجهی کاهش می‌یابد.
رئیس کلینیک تنفس دوباره معتقد است: زوجین باید در یک سطح تحصیلی یا سطح تحصیلات مرد یک درجه بیشتر از زن باشد زیرا تفاوت قابل توجه سطح تحصیلات زوجین باعث ایجاد احساس حقارت و آزردگی خواهد شد، در این حالت دیدگاه فرد تحصیل‌کرده بسیار واقع بینانه‌تر بوده و گاهی درک بهتری نسبت به مسائل اطراف دارد و طرز تفکر کاملا متفاوتی نسبت به مسائل گوناگون خواهند داشت.
وی با اشاره به پژوهش‌هایی که در این زمینه انجام شده افزود: حدود یک چهارم از زنان دارای تحصیلات عالی و یک سوم زنان دیپلمه زندگی زناشویی سرشار از مشکل را تجربه میکنند و نیازمند زوج درمانی‌های تخصصی هستند در عین حال زنان کارمند با تحصیلات لیسانس و بالاتر در سطح کارمندی رضایت کمتری از زندگی زناشویی خود نسبت به کارمندان فوق دیپلم و زیردیپلم دارند.
انزانی با بیان اینکه زوجین باید پیش از ازدواج معیاری‌های مورد نظر خود را ارزیابی کنند، گفت: هماهنگی تحصیلی پیش از ازدواج به درک بیشتر زوجین از یکدیگر کمک می‌کند و باتوجه به اینکه انسانها در بیشتر مواقع شناخت کمتری نسبت به خود دارند بهتر است برای ارزیابی خواسته‌های خود به مشاور و روانشناس مراجعه کنند.
به گفته وی بعضاً برخی از افراد بعد از ازدواج تصمیم به ادامه تحصیل می‌گیرند این درحالیست که ممکن است فرد مقابل علاقه‌ای برای ارتقا تحصیلات خود نداشته باشد و این موضوع باعث ایجاد سردی در روابط زوجین شود به همین دلیل توصیه میشود که زوجین قبل از ازدواج بخصوص در سن ۲۰-۲۲ سالگی ابتدا اهداف و میزان تحصیلات مدنظر را شناسایی و خواسته‌ها و درک از همسر خود را پیدا کنند تا بتوانند با توجه به نظریه “همسان همسری” همسر مناسب و متناسب خود را برگزینند.
