آیا مرگ زن، «مهریه» را ساقط می‌کند؟
در روزهای گذشته خبری منتشر شد مبنی بر اینکه مردی پس از آن که همسرش مهریه‌اش را به اجرا گذاشت، با خودرو او را زیر گرفت و او را به قتل رساند. فارغ از مباحث مختلفی که می‌توان در رابطه با علل و عوامل بروز حوادث اینچنینی داشت این سوال مطرح می‌شود که آیا با قتل زوجه یا حتی مرگ طبیعی او، تکلیف زوج به پرداخت مهریه از بین می‌رود؟
از سال‌های گذشته تعیین سکه طلا به عنوان “مهریه” امری رایج بوده است. مردان زیادی با تعیین تعداد بالای سکه و ناتوانی از پرداخت آن بعد از مطالبه زوج به زندان رفته‌اند و این روزها با نوسانات اقتصادی و مشکلات ناشی از افزایش قیمت طلا از جمله افزایش تعداد زندانیان ناشی از این موضوع، “مهریه” و تلاش برای کاهش مشکلات مربوط به آن را به بحثی داغ تبدیل کرده است.
“مهریه” در 6 ماه اول امسال به اندازه کل سال قبل زندانی داشته است
حسین پورمند مدیرکل قضایی و اجرای احکام سازمان زندانهای کشور 17 مهرماه طی سخنانی در نشست بررسی و اصلاح قانون مهریه گفت: در شش ماهه نخست امسال سازمان زندان‌ها به اندازه کل سال قبل ورودی به زندان بابت موضوع مهریه داشته است و اگر در این خصوص رقم 4 هزار زندانی تا امروز حفظ شده و افزون بر این گزارش نگردیده است با تلاش و کمک‌های خیرین بوده است.
ارتکاب قتل به خاطر مهریه
در روزهای گذشته خبری در رسانه‌ها منتشر شد مبنی بر اینکه در یکی از روستاهای شهرستان تربت حیدریه استان خراسان رضوی، مردی پس از آن که همسرش مهریه‌اش را به اجرا گذاشت، با خودرو او را زیر گرفت و در سه نوبت پیاپی از روی او گذشت و جسدش را له و به کف خیابان چسباند.
جعفر رضوانی بخشدار محل وقوع این حادثه، در این باره اعلام کرد که “همسر مقتول با اجرا گذاشتن مهریه خود، زمین و دیگر اموال همسرش را مطالبه کرده بود و قاضی ابتدا دستور صلح و سازش می‌دهد، اما هنگام دعوا و مشاجره لفظی، مرد کنترل خود را از دست داده و این اتفاق رخ می دهد”.
با قتل یا فوت زوجه “مهریه” ساقط می‌شود؟
بهمن کشاورز حقوقدان، در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر اینکه “مهریه” در صورت مرگ زوجه چه وضعیتی پیدا خواهد کرد؟ گفت: مهریه دین زوج است و تا زمانی که پرداخت نشده باشد بر ذمه او مستقر خواهد بود و در صورت فوت زوجه که داین و طلبکار محسوب می‌شود ورثه او طلبکار زوج خواهند بود، بنابراین با قتل و فوت زوجه مهریه ساقط نمی‌شود و ورّاث می‌توانند به مطالبه و وصول آن اقدام کنند، ضمناً توجه شود هر چند شوهر خود داخل در وراث می‌باشد اما به واسطه قتل از ارث محروم خواهد بود.
این حقوقدان خاطرنشان کرد: در خصوص مهریه به طور کلی باید گفت که ما معمولاً در همه امور از یکی از طرفین بام سقوط می‌کنیم. زمانی مهریه‌های عجیب و غریب تعیین می‌شود و ضمانت اجرای زندان هم دارد و زمان دیگری حرکت در جهت نفی آن است.
وقتی زوجین می‌دانند “مهریه” تعیینی در حد و توان زوج نیست اصولاً این مهر باطل است
وی تصریح کرد: بار دیگر اظهار نظر استاد فقیدم مرحوم دکتر مهدی شهیدی را لازم می‌دانم که فرمود «وقتی زوج و زوجه هر دو می‌دانند که مهریه تعیینی در حد و توان زوج نیست اصولاً این مهر باطل است و باید مهرالمثل پرداخت شود».
این حقوقدان بیان کرد: به هر حال هر قانون‌گذاری که انجام شود باید با در نظر گرفتن واقعیت‌های اجتماعی و اقتصادی باشد و الّا مشکلی را حل نخواهد کرد.
کشاورز با اشاره به مطرح شدن راهکارهای مختلف برای حل مشکلات مربوط در این زمینه، گفت: می‌توان در قانون‌گذاری ترتیبی داد که مهریه از صورت حربه‌ای برای طلاق خارج شود و به روال عادی برگردد و این می‌تواند به صورت برقراری حق طلاق برای خانم‌ها ولو از باب حکم ثانویه باشد.
