پیشنهاد مقام دولت اوباما برای نجات برجام
این توافق محتمل به این شکل خواهد بود که ترامپ به وزارت خزانه‌داری آمریکا دستور دهد که به شرکت‌های بین المللی معافیت‌های فردی بدهد و به آن‌ها اجازه دهد بدون تخطی از قانون آمریکا در ایران تجارت کنند. در مقابل، با توجه به اینکه ایران برنامه هسته‌ای را تعطیل کرده و دیگر در این زمینه امیتازی ندارد که بدهد، تهران می‌تواند در ازای توقف اجرای تحریم‌های آمریکا، آزمایش موشک‌های دارای بُردبلند و بُردمتوسط را متوقف کند.
دستیار هماهنگ‌کننده برجام در دولت اوباما با بیان اینکه اقتصاد ایران در وضعیت دشواری هست و امکان بازگشت ترامپ به برجام یا امضای یک توافق جامع و جدید میان تهران و واشنگتن وجود ندارد، پیشنهاد کرد یک توافق محدود بین دو طرف امضا شود.
به گزارش فرارو، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، از یک طرف پیشنهاد دیدار بدون پیش‌شرط با ایران را مطرح می‌کند و از طرف دیگر اطرافیان بسیار تندرویی مانند جان بولتون را انتخاب کرده است؛ ترامپ به دنبال چیست؟ آیا امکان حصول یک توافق میان ایران و ترامپ وجود دارد؟
وای جی فیشر، مقام سابق وزارت خارجه آمریکا بین سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ و دستیار هماهنگ‌کننده توافق هسته‌ای ایران در دولت اوباما طی یادداشتی در روزنامه فایننشال تایمز به پرسش‌های مزبور پاسخ داد.
فیشر با اشاره به اظهارات جان بولتون، مشاور امنیت ملی، درباره اعمال فشار حداکثری بر ایران نوشته تهران به دلیل خروج ترامپ از توافق هسته‌ای علیرغم فقدان هرگونه فریبکاری از سوی ایران، به طرز قابل درکی از او خشمگین است. مقامات بلند پایه ایران از مذاکره با آمریکا اظهار پشیمانی کرده‌اند. با این حال، به گفته فیشر، تهدید و تشدید تنش به نفع ایران نیست. رویکرد بهتر این است که ایران پیشنهاد ترامپ به روحانی را در هر زمان و بدون شرط‌هایی مدنظر قرار دهد. این مقام سابق افزود:” ایرانی‌ها باید بدگمانی‌شان را کنار بگذارند. آن‌ها چیزی برای از دست دادن ندارند و ممکن است که یک توافق ‘توقف در ازای توقف’ به نفع هر دو طرف باشد”.
فیشر در پاسخ به این پرسش که چرا ترامپ علیرغم احاطه کردن خودش با تندرو‌هایی مانند بولتون که برای مدت طولانی از تغییر رژیم در ایران حمایت کرده بود، پیشنهاد گفتگو‌های بدون پیش‌شرط را مطرح می‌کند؟ نوشت:” شاید رئیس جمهور می‌خواهد فقدان پیشرفتش با کره شمالی را جبران کند. علیرغم ادعا‌های ترامپ درباره موفقیت دیپلماتیک در آنجا، کره شمالی توسعه برنامه تسلیحات هسته‌ای را ادامه می‌دهد. شاید آقای ترامپ فقط می‌خواهد غیرقابل‌پیش‌بینی باشد. یا شاید او فکر می‌کند بهتر از باراک اوباما، رئیس جمهور سابق، می‌تواند توافق بهتری با ایران مذاکره کند. این یک سناریوی بسیار بعید است”.
فیشر با ادعای اینکه اقتصاد ایران در وضعیت دشواری است تصریح کرد که دلایل ترامپ هر چه باشد، ایران باید با گفتگو موافقت کند.
این مقام سابق انجام گفتگو میان ایران و آمریکا را اینگونه توجیه کرد:” ایران همچنان برای نجات برجام، و با آن نجات اقتصاد، به اروپا نگاه می‌کند. اما اتحادیه اروپا برای نگه داشتن تجارت بین المللی در ایران، گام‌های لازم را برنداشته است. شاید تهران از این خوشش نیاید، اما یک تفاهم جدید با آمریکا اقتصاد (ایران) را تقویت خواهد کرد”.
به گفته فیشر، تقریبا هیچ شانسی وجود ندارد که ترامپ از تصمیم خروج از برجام عدول کند یا اینکه یک توافق جدید جامع با ایران امضا کند. اما یک نوع توافق امکان‌پذیر وجود دارد که می‌تواند دو طرف را در یک وضعیت بهتر قرار دهد و آبروی همه را حفظ کند.
طبق پیشنهاد فیشر، این توافق محتمل به این شکل خواهد بود که ترامپ به وزارت خزانه‌داری آمریکا دستور دهد که به شرکت‌های بین المللی معافیت‌های فردی بدهد و به آن‌ها اجازه دهد بدون تخطی از قانون آمریکا در ایران تجارت کنند. در مقابل، با توجه به اینکه ایران برنامه هسته‌ای را تعطیل کرده و دیگر در این زمینه امیتازی ندارد که بدهد، تهران می‌تواند در ازای توقف اجرای تحریم‌های آمریکا، آزمایش موشک‌های دارای بُردبلند و بُردمتوسط را متوقف کند.
به زعم فیشر، چنین توافقی به ایران و سایر کشور‌ها اجازه خواهد داد تا حتی بدون مشارکت آمریکا، توافق هسته‌ای را حفظ کنند. علاوه بر این، توافق مزبور به ترامپ اجازه خواهد داد تا در محدود کردن یکی از چالش‌های منطقه‌ای پیروزی اعلام کند. این توافق به مقامات ایران هم فضای تنفس خواهد داد.
