اجرای متنی که نقطه ندارد

بهاره رهنما درباره ویژگی های دو نمایش «دیگری» و «آرامش زن زیبایی‌ست که شوهر دارد» و همچنین اجرای نمایش «چشم هایی که مال توست» در کشور سوئد توضیحاتی را ارایه داد.

بهاره رهنما نویسنده، بازیگر و کارگردان تئاتر که این روزها دو نمایش را روی صحنه دارد درباره اجرای نمایش «چشم هایی که مال توست» در سوئد به خبرنگار مهر گفت: ۴ ژوئن نمایش «چشم هایی که مال توست» را در سالن «تئاتر بولوار» استکهلم که یکی از تئاترهای شناخته شده سوئد است اجرا کردم که خوشبختانه استقبال خوبی هم از این اجرا شد.

وی ادامه داد: از آنجا که برای اجراهای خارج از کشور باید حتما نمایش هایی انتخاب شوند که قبلا در ایران اجرای عمومی داشته و مجوز اجرا دارند دست ما برای انتخاب آثار محدود است. به این دلیل «چشم هایی که مال توست» را برای اجرا انتخاب کردم چون معتقدم همه قشر مخاطبی این را درک می کند و چون فضای نوستالژیک تهران و خاطره گردی در آن وجود دارد می تواند با مخاطب ارتباط خوبی برقرار و حال و هوایشان را عوض کند.

وی درباره نمایش «دیگری» که روزهای پایانی اجرایش را در تماشاخانه ایرانشهر سپری می کند، گفت: خوشبختانه استقبال از نمایش «دیگری» با توجه به اینکه این کار یک تغییر لحن اساسی در شیوه کارگردانی من و حتی انتخاب متن به حساب می آید، بسیار خوب بوده است. البته تعدادی از مخاطبانی که در طول این ۶ – ۷ سال مخاطب اصلی کارهایی که من می نویسم و کارگردانی می کنم، هستند دیدن این کار برایشان کمی سخت بود.
«دیگری» فرمالیستی تر از دیگر کارهایم است و نوع بازی ها و بیان دیالوگ ها هم متفاوت از نمایش های دیگری است که قبلا به صحنه برده ام

کارگردان نمایش «غبار» درباره پرداختن به مساله زنان که در اکثر کارهایش دیده می شود و تفاوت کارگردانی این نمایش نسبت به دیگر کارهایش و توجه بیشتر به فرم در این کار بیان کرد: «دیگری» فرمالیستی تر از دیگر کارهایم است و نوع بازی ها و بیان دیالوگ ها هم متفاوت از نمایش های دیگری است که قبلا به صحنه برده ام. مدتی است تصمیم گرفتم در حوزه آسیب شناسی زنان بیشتر فعالیت داشته باشم و حتی متن جدیدی هم که نوشته ام در این ارتباط و درباره زنانی است که در کودکی مورد تجاوز قرار گرفته اند و هیچ گاه نمی توانند درباره این موضوع صحبت کنند.

رهنما متذکر شد: قبلا هم در زمینه آسیب شناسی مسایل زنان کار کرده بودم اما به شکل الان برنامه ریزی شده نبود. مساله دوهمسری بودن، بدون اجازه همسر اول ازدواج کردن، ازدواج مجدد و … بحث های جریان سازی در ایران است که چه همسر اول و چه همسر دوم را درگیر می کند و من افراد زیادی را در اطراف خودم دیدم که از این مسایل آسیب فراوانی دیده اند.

کارگردان «دورهمی زنان شکسپیر» درباره طراحی صحنه نمایش توضیح داد: طراح صحنه و نور نمایش «دیگری» جلال تهرانی است. از آنجا که فضای کارگردانی آقای تهرانی در نمایش «سونات پاییزی» روی من بسیار تاثیر گذاشت در نمایش «دیگری» هم بخشی از این تاثیر حفظ شده و برایم مهم بود آقای تهرانی کنارم باشد. نورپردازی و طراحی صحنه همه چیز را تحت الشعاع قرار داد و یک بار معنایی دیگری را به کار وارد کرد که به انسجام بافت دراماتیک نمایش کمک زیادی کرد.

وی ادامه داد: نکته جالبی که در نمایشنامه «دیگری» نوشته انزو کورمن وجود دارد این است که متن اصلا نقطه ندارد. این متن، متن خاصی است و نویسنده ترجیح داده اصلا در جمله بندی ها از نقطه استفاده نکند. اپیزود اول نمایشنامه مثل شمشیربازی است و در واقع مثل لبه های شمشیری است که مدام با هم برخورد می کنند. متن زاویه دارد و صاف و صیقلی و نرم نیست. در اجرا نیز ما سعی کردیم این موضوع را حفظ کنیم که کار سختی بود. از شیوا اردویی ممنونم که به این کار دل داد و خوشحالم که توانستم این مساله را در اجرا و کارگردانی هم حفظ کنم. اجرای این نمایش کار سختی بود و حتی مجبور شدم اپیزود سوم را دوباره پیاده کنم و از اول بنویسم.

رهنما یادآور است: واقعیت این است که نگاه من اصلا نگاهی فمنیستی، رادیکال و تند نیست. این نمایشنامه هم یک متن زنانه است که از جایی به بعد فراجنسیتی بودن و مبارزه با خشونت در دنیا پیش می رود. از اینجاست که رویکرد نمایش به این سمت سوق می یابد که مرد و زن را مکمل هم می یابد که من نیز به آن اعتقاد دارم و معتقدم که اگر این زبان مشترک بین زن و مرد شکل بگیرد می تواند باعث رشد هر دو طرف شود.

بازیگر سریال «پژمان» درباره نمایش «آرامش زن زیبایی ست که شوهر دارد» که به تازگی اجرای خود را در تماشاخانه پالیز آغاز کرده است، گفت: این نمایشنامه اثری تک نفره باز هم از انزو کورمن بود که با امیر آسانی، سهراب حسینی و فرناز تبریزی روی آن کار کردیم. براساس این نمایشنامه من متن تازه ای نوشتم که البته خانم تبریزی نیز در کنارم بودند. خیلی علاقه مند بودم که یک کار اقتباسی انجام دهم و این متن هم این امکان را به من می داد چون انزو کورمن نویسنده ای است که نمایشنامه های جذابی دارد و آثارش در فضای متفاوتی روایت می شود. چون من در نمایش «دیگری» در اپیزود سوم به دوباره نویسی متن دست زده بودم، علاقه مند بودم دوباره اقتباس را تجربه کنم بنابراین از روی این متن اقتباسی انجام دادم و در واقع آن را از ابتدا نوشتم.
«آرامش زن زیبایی ست که شوهر دارد» درباره زنی است که در یکی از سالگردهای ازدواجش تصمیم به قتل شوهرش می گیرد. او در عین حال خیلی عاشق است و خیلی تنها است و از زندگی اش عقب مانده است

وی در پایان صحبت هایش متذکر شد: این نمایشنامه شباهت زیادی به متن هایی که خود من می نویسم دارد. «آرامش زن زیبایی ست که شوهر دارد» درباره زنی است که در یکی از سالگردهای ازدواجش تصمیم به قتل شوهرش می گیرد. او در عین حال خیلی عاشق است و خیلی تنها است و از زندگی اش عقب مانده است.

نمایش «آرامش، زن زیبایی ست که شوهر دارد» به نویسندگی و بازیگری بهاره رهنما و کارگردانی امیر حسین آسانی از سه شنبه ۱۶ خردادماه ساعت ۱۹ در تماشاخانه پالیز روی صحنه رفته است. این نمایشنامه روایت زندگی زنی است که در آستانه میانسالی به گذشته خود می اندیشد …

نمایش «دیگری» به کارگردانی بهاره رهنما و بازی بهاره رهنما و شیوا اردویی تا ۲۲ خردادماه در سالن سمندریان تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه است.