هرمیداس باوند: ترامپ به دنبال شوآف است و مذاکره غیرمستقیم را نمیخواهد
ترامپ از جمله افرادی است که خیلی علاقهمند به نمایش و شوآف است. یعنی حتی اگر به املاک ترامپ توجه کنید میبینید که روی همه انها نام ترامپ وجود دارد. ساختمان ترامپ، باشگاه گلف ترامپ و… بنابراین ترامپ ترجیح میدهد که اگر قرار است گامی به جلو برداشته شود، با یک نمایش بزرگ همراه باشد
هنوز بحث مذاکره با امریکا میان مخالفان و موافقان آن در کشور داغ است، اما یکی از مسائلی که از سوی موافقان این ایده مطرح میشود مذاکره مستقیم با ایالات متحده است و تاکید دارند که بهتر است ماجرا را از میانجیگری خارج و به صورت رودررو با آمریکاییهای پای میز مذاکره بنشینیم.
به گزارش فرارو؛ با توجه به رفتو آمدهای مقامات ایرانی به عمان و سفر وزیر امور خارجه این کشور به ایالات متحده و بعد از آن حضورش در تهران، این شائبه ایجاد شد که آنها سعی دارند به عنوان میانجی در رابطه ایران و امریکا ایفای نقش کنند. البته این نخستین بار نیست که چنین اتفاقی رخ میدهد و پیش از مذاکرات ایران با ۱+۵ هم عمان نقش تاثیرگذاری در فراهم شدن زمینههای مذاکره ایفا کرد.
اما سوالی که مطرح میشود این است که چرا ایران به جای اینکه کشور سومی را به عنوان میانجی در نظر بگیرد که البته برخی معتقدند که روسیه نیز در این میان فعال است، وارد مذاکرات مستقیم با ایالات متحره آمریکا نمیشود؟ البته به هرحال آغاز مذاکره میان دو کشور که حدود ۴۰ سال بر طبل دشمنی کوبیده اند، با مشکلات بسیاری مواجه است، اما با این حال پیشنهاد اخیر ترامپ مبنی بر مذاکره بدون پیش شرط موجب شده که بار دیگر مسئله مذاکره با آمریکا از موضوعات داغ این روزها باشد.
ترامپ به دنبال شوآف است و مذاکره غیرمستقیم را نمیخواهد
در همین خصوص داوود هرمیداس باوند تحلیلگر مسائل بینالملل در گفتگو با فرارو عنوان کرد: «وقتی میان دو کشور رابطه دیپلماتیک وجود ندارد و بنا به دلایل مختلف میان دو کشور کدورتهایی وجود دارد، معمولا از یک کشور سوم برای ارسال درخواستها و آغاز مذاکره استفاده میکنند که در ماجرای ایران و آمریکا معمولا عمان واسط میان دو کشور است و این سابقا هم وجود داشته است. کشور سوم در این میان تلاش میکند زمینههای گفتگو را فراهم کند و صرفا یک واسط هستند و زمانی که این زمینه فراهم شود، دو کشور وارد مذاکره میشوند. نمونه این مثلث در خصوص عراق و عربستان هم بود که در زمان کسینجر آمریکاییها نقش واسط را ایفا میکردند.»
وی ادامه داد: «حالا در ماجرای ایران و آمریکا کشوری که سعی دارد وضعیت را آرام کند تا زمینههای گفتگو فراهم شود عمان است و این روزها به این باور رسیده که شرایط بسیار نگران کننده است و وارد عمل شده است. زیرا همانطور که میدانید، عمان بر خلاف کشورهایی مثل عربستان و امارات به هیچ وجه مایل نیست درگیری در منطقه ایجاد شود و به دنبال این است که رابطه میان ایران و آمریکا را بهبود ببخشد یا حداقل سطح تنش میات دو کشور را کاهش دهد. البته ابتدا نظر دو کشور دیگر را جویا میشوند. یعنی اگر این روزها عمان به عنوان واسطه عمل میکند به این معنی است که طرفین ماجرا هم بیتمایل به مذاکره یا حداقل کاهش تنش نیستند.»
این استاد دانشگاه تاکید کرد: «با این وجود من موافق این هستم که ما با امریکا وارد مذاکره مستقیم شویم و از روند میانجیگری خارج شویم. زیرا به عقیده من ترامپ از جمله افرادی است که خیلی علاقهمند به نمایش و شوآف است. یعنی حتی اگر به املاک ترامپ توجه کنید میبینید که روی همه آنها نام ترامپ وجود دارد. ساختمان ترامپ، باشگاه گلف ترامپ و… بنابراین ترامپ ترجیح میدهد که اگر قرار است گامی به جلو برداشته شود، با یک نمایش بزرگ همراه باشد و ماجرای میانجیگری این خواسته او را برآورده نمیکند. ضمن اینکه او با مذاکره با ایران به دنبال این است که شرایط خود را در افکار عمومی امریکا بهبود ببخشد و برای این نیاز به این نمایش دارد و نمیتوان خیلی به پیشروی در پشت پرده امیدوار بود.»
وی در خصوص تصمیم نهایی ایران عنوان کرد: «الان نمیتوان به صورت دقیق گفت که تصمیم نهایی ایران چیست، اما به نظر میرسد که اگر این روند میانجی گری با موفقیت پیش رود و دیدگاه طرفین به هم نزدیک شوند، ایران وارد مذاکره مستقیم خواهد شد. الان آمریکاییها باید چند مورد را شفاف کنند. به عنوان مثال درست است که ترامپ میگوید بدون قید و شرط مذاکره میکند، اما به هرحال وزیر امور خارجه وی عنوان کرده که دوازده شرط دارند. حتی بعد از اینکه ترامپ پیشنهاد اخیر خود را مطرح کرد، مایک پمپئو گفت: شروطی وجود دارد.»
باوند در پایان گفت: «با همه این صحبتها به عقیده من باید با دید مثبت و حسن نیت این پیشنهاد را بررسی کرد. زیرا این تحریمهای سنگین که به قول ترامپ در تاریخ بیسابقه است، میتواند شرایط را برای ایران بسیار بحرانی کند. علاوه بر این باید ما بدانیم تا زمانیکه ما مشکلات میان ایران و آمریکا را براساس منافع متقابل حل و فصل نکنیم، شرایط به همینگونه خواهد بود و مداوم دچار مشکلاتی خواهیم شد و نگاه به روسیه د دیگر کشورها حلال مشکلات ما نخواهد بود.»
ما با آمریکا عهدنامه دوستی داریم
همچنین علی خرم نماینده پیشین ایران در سازمان ملل در گفتگو با فرارو اظهار کرد: «اینکه افکار عمومی خواهان شفافیت در مذاکرات هستند، کاملا منطقی و درست و اتفاقا نه تنها به نفع ما است بلکه اخلاق ترامپ هم به گونه است که خیلی تمایل ندارد که با واسطه عمل کند. این به صلاح ما هم نیست. فرقی هم ندارد که کشور واسطه عمان باشد یا روسیه، ترامپ میخواهد که به صورت مستقیم با ایران وارد مذاکره شود. دلیلش هم این است که ترامپ علاقه خاصی به نمایش دادن دارد و به دنبال این است که علاوه بر نمایش دادن خود، درباره مشکلات ایران با مقامات ایرانی صحبت کند.»
وی ادامه داد: «از سوی دیگر همانطور که عرض کردم، این به نفع منافع ملی و امنیت ملی ما ست که پای میز مذاکره بنشینیم و رودررو حرفهایمان را بزنیم. زیرا اینگونه هم زودتر به نتیجه میرسیم و هم اینکه دیگران از وضعیت موجود میان آمریکا و ایران سواستفاده نمیکنند. اما متاسفانه در ایران یک تابویی درست کردند که خودشان هم از آن میترسند و آن مذاکره مستقیم با ایالات متحده امریکا است.»
او افزود: «چهل سال است که سعی شده این به افکار عمومی القا شود که مذاکره با آمریکا یعنی نابودی همه دستاوردها و اصول انقلاب. در صورتی که اصلا اینگونه نیست. مگر فراموش کردیم که در زمان حیات امام در اوایل پیروزی انقلاب معتقد بودند که شوروی از آمریکا و انگلیس هم بدتر است، اما بعد از مدتی دیدیم که خود ایشان با شوروی وارد مذاکره شدند و یک هیاتی هم فرستادند تا مذاکره کنند و بعد هم روابطی برقرار شد.»
این تحلیلگر مسائل بینالملل تصریح کرد: «حالا درباره آمریکا هم ماجرا همینطور است و ما چهل سال است که بیمورد مداوم بر طبل دشمنی میکوبیم. درحالی که مثل باقی کشورها مثل روسیه، فرانسه، چین و… ما میتوانیم منافعمان را خودمان پیگیر شویم و مذاکره کنیم. ضمن اینکه فراموش نکنیم که ما با آمریکا یک عهدنامه دوستی و مودت هم داریم که برای سال ۱۳۳۴ است که میتواند یک راهکار برای دو کشور باشد.»
وی ادامه داد: «نکته جالب توجه این است که ما تا امروز از این عهدنامه برای متهم کردن آمریکا و گرفتن خسارت استفاده کردیم، اما هیچوقت از آن برای بهبود و گسترش روابط استفاده نکردیم. در مجموع به عقیده من دلیل اینکه ما با امریکا وارد مذاکره مستقیم نمیشویم و همیشه به دنبال یک واسطه هستیم، همین تابویی است که باعث شده که با مردم رودربایستی کنند. واقعیت این است که بخش قابل توچهی از مردم با این مذاکره موافق هستند و مقامات هم باید رودربایستی را کنار بگذارند و به این خواست پاسخ مثبت دهند.»
او افزود: «البته من هم قبول دارم که بخشی از ملت ایران هنوز هستند که با مذاکره با آمریکا موافق نیستند، اما نباید فراموش کرد که تعداد افرادی که موافق مذاکره هستند و میخواهند این دشمنی تمام شود و صلح و دوستی میان دو کشور ایجاد شود، کم نیستند. مردم بعد از چهل سال میخواهند به جای اینکه همیشه تکنولوژیهای قدیمی بالاخره تکنولوژی روز در حوزههای مختلف وارد کشور شود. نمیتوان این را نادیده گرفت که ما طی این ۴۰ سال به خاطر همین اختلافات و دشمنی به عنوان مثال حتی در صنعت خودرو سازی مان هم از تولیدات درجه چندم کشورهای دیگر استفاده کردیم و الان فرصت هست که این را تمام کنیم.»
خرم در واکنش به دلیل مخالفان مذاکره مبنی بر اینکه معتقدند ترامپ به هیچ عنوان قابل اعتماد نیست، گفت: «هیچکس قابل اعتماد نیست. مگر روسیه بدتر از آمریکا نیست؟ مگر غیراز این است که روسها چندین بار از پشت به ما خنجر زدند؟ اتفاقا به همین دلیل باید ما خودمان وارد مذاکره شویم و از منافعمان، خودمان دفاع کنیم. واقعیت این است که همه کشورها به دنبال منافع خودشان هستند و قرار نیست به خاطر ما از آنها دست بکشند. ما هم باید همینطور عمل کنیم و برای دستیابی به منافع ملی وارد مذاکره شویم و تا هرکجا که منافعمان اقتضا میکند هم جلو برویم.»