مشاور وزیر خارجه: احتمال اینکه عمان سعی کند اقدامات مثبتی در رابطه با ایران و آمریکا انجام دهد، وجود دارد

«اگر رهبران ایران بخواهند دیدار کنند، هیچ پیش شرطی هم ندارم و هر وقت بخواهند با آنها دیدار می کنم». این جملات آخرین اظهارات رئیس جمهور جنجالی آمریکا دونالد ترامپ است.

او در حالی این سخنان را بر زبان می راند که پیش از این ضمن خروج از برجام، توهین های متعددی به ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی ایران کرده بود. همچنین مایک پمپئو وزیر خارجه این کشور در اظهارات مداخله جویانه، شروط 12 گانه ای را برای مذاکره با ایران مطرح کرده بود. البته وی شب گذشته پس از سخنان ترامپ نیز مجددا از وجود پیش شرط برای مذاکره با ایران سخن گفت.

گفتگو با دکتر سید محمد صدر مشاور عالی وزیر امور خارجه و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام را در ادامه می خوانید:

با توجه به خصلت های رفتاری ترامپ در سیاست مانند خروجش از پیمان های مختلف بین المللی و از طرف دیگر مذاکره اش با کره شمالی، نظر شما درباره پیشنهاد شفاهی او به ایران، علی رغم شروط 12گانه پمپئو چیست؟

همانطور که شما اشاره کردید، ترامپ هم در اخلاقیات و هم در موضع گیری هایی که درباره مسائل مختلف داشته، نشان داده که آدم قابل اعتمادی نیست و در هر زمان و مکانی، موضع گیری می کند و بعد نیز بسیار زود آن را تغییر می دهد. بنابراین، از آنجا که ایشان آدمی تاجر مسلک است و رفتارش در ارتباط با معاملات تجاری خاص بوده، امروز همان رفتار را در حوزه دیپلماسی وارد کرده و نمی داند که دیپلماسی با تجارت و معاملات بازرگانی متفاوت است.

رئیس جمهور آمریکا گمان می کند که اگر یک مقدار فشار بیاورد و تا حدّی نیز رو به تهدید بیاورد، موثر واقع می شود و طرف مقابل عقب نشسته و تسلیم خواسته ها و نظرات او می شود. او چنین رفتارهایی را علاوه بر ایران با کشورهای دیگر هم انجام داده است. از این رو، امروز زمانی که می بیند تهدیدهایش پاسخ دلخواهش را به همراه نداشته، پیش شرط هایش را کنار گذاشته و به پیشنهاد مذاکره روآورده است.

ترامپ دیده است که دولت انقلابی از هیچ تهدید و پیش شرطی واهمه ندارد.

هدف ترامپ دقیقاً چیست؟ آیا می خواهد ایران را در موقعیتی قرار دهد که اگر بعدها اتفاقات بدی افتاد، ایران مقصر جلوه داده شود؟ یا اینکه از روی تاجر مسلک بودن و میل به معامله داشتن چنین حرف هایی را می زند؟

هر دو این موارد وجود دارد؛ وی با پیش شرط گذاشتن و حملات و توهین های فراوان به این نتیجه رسیده که آن روش ها پاسخگو نیست و حالا پیشنهاد مذاکره بدون شرط می دهد. این پیشنهاد نیز بدین خاطر است که بگوید من آمادگی مذاکره داشتم، اما طرف ایرانی نپذیرفت. لذا برای اینکه این توطئه او خنثی شود، ایران باید بگوید؛ آقای ترامپ در ابتدا باید اول اشتباهات گذشته اش را جبران کند، بعد حرف از مذاکره بزند. یعنی رسماً اعلام کند که اشتباه کرده از برجام خارج شده و برجام را بپذیرد. همچنین به تمام قول ها و قرارهایی که داده، پایبند است.

بعد از اینکه رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که پایبند به برجام است، همانگونه که در گذشته در چارچوب برجام مذاکراتی انجام می شد، می توان بازهم با آمریکا مذاکره ای صورت گیرد؛ اما اگر این کار را انجام ندهد، بدان معناست که همچنان قابل اعتماد نیست و با انسان غیرقابل اعتماد نیز مذاکره بی معناست.

شما تقریباً در جریان فضای روانی ای که در رسانه ها و جامعه وجود دارد، قرار دارید. به نظر شما چگونه می توان افکار عمومی را را در این تصمیم همراه کرد و اقناع ساخت؟

این مطلبی که من عرض کردم، منطقی است و نشان می دهد که طرف مقابل قابل اعتماد و مذاکره هست یا خیر؟! نمی شود که فردی زیر قراردادی که امضا کرده بزند و همه چیز را کنار بگذارد و حملات بی وقفه سیاسی و تبلیغی کند و در عین حال بگوید که می خواهد مذاکره کند.

نمی توان با آدمی که عهدشکن است، مذاکره کرد چرا که مذاکره دوباره نیز موجب عهدشکنی می شود و نتیجه نمی دهد. بنابراین اگر رئیس جمهور آمریکا بخواهد حسن نیت خود را نشان دهد، باید رسماً اعلام کند که اشتباه کرده از برجام خارج شده، اگر این کار را انجام دهد همانطور که درگذشته مذاکراتی صورت گرفته، در آینده نیز چنین امکانی وجود خواهد داشت.

اگر پاسخی که شما گفتید، از سوی ایران به ترامپ داده شود، فکر می کنید که گام بعدی ترامپ چه خواهد بود؟

گام بعدی او این است که پیشنهاد ایران را بپذیرد و رسماً اعلام کند که برجام را قبول دارد و در چنین شرایطی، زمینه برای پیشرفت کارها فراهم خواهد شد.

آقای ظریف اخیراً مکررا به عمان سفر کرده و جمعه نیز وزیر خارجه عمان پس از سفرش به آمریکا به تهران می آید، این تصور وجود دارد که پیغام هایی میان دو کشور امریکا و ایران رد و بدل می شود، خبری در این باره دارید؟

خیر. خبری ندارم.

به نظر شما ممکن است که عمان درصدد ایفای نقش تاریخی خود باشد؟

عمان تنها کشور عربی است که دوست ایران است و همواره رابطه خوبی با ایران داشته و دارد و احتمال اینکه سعی کند اقدامات مثبتی انجام دهد، وجود دارد؛ اما من از آن بی اطلاعم.