مذاکره سری عربستان و انصارالله با وساطت ایران

حسین امیرعبداللهیان گفت: معتقدم اولا بهلحاظ تاریخی مردم ایران حس خوبی به سیاستهای دوره اتحاد جماهیر شوروی ندارند، بهگونهای که افکار عمومی در ایران معتقدند روسها ممکن است در دقیقه ۹۰ دوستان خودشان را رها کنند. این حرفی است که همیشه در مذاکرات به دوستان روس خودم گفتم و خیلی شفاف با همین آقای باگدانوف (نماینده ویژه پوتین و معاون وزیر خارجه روسیه) در اولین مذاکرهام با حضور سفیر وقتمان آقای مهندس سجادی این را گفتم؛ اما تجربه کارم با روسها نگاه من را تغییر داد.
حسین امیرعبداللهیان، دستیار ویژه رئیس مجلس در امور بینالملل و معاون عربی و آفریقای سابق وزارت امور خارجه، در گفتوگوی مفصل با «میزان» درباره مذاکرهای بین عربستان و انصارالله که با وساطت ایران انجام شده، توضیح داده است که در ادامه بخشهایی از آن را میخوانیم: «عربستان سعودی بدون حمایت آمریکا قادر به شلیک یک گلوله به سمت یمن نبود، از ابتدایی که عربستان به یمن حمله کرد، آمریکای اوباما اعلام کرد آمریکا از حمله عربستان سعودی حمایت اطلاعاتی و لجستیکی میکند.
عربستان با پشتوانه آمریکا جرئت کرد وارد جنگ در یمن شود و در جنگ یمن به نظرم عربستان در باتلاقی مانده که برای خروجش فقط و فقط باید بر راهحل سیاسی تمرکز کند. ما به عربستان برای شروع راهکار سیاسی کمک کردیم.
در زمانی که در وزارت امور خارجه بودم، پیامی از عربستان سعودی دریافت کردم؛ آنها از طریق واسطی که آمد از ما این سؤال را پرسیدند – با وجود قطع رابطه دیپلماتیک عربستان با تهران – ما تمایل داریم مذاکره سری با یک مقام ارشد انصارالله داشته باشیم، آیا شما حاضرید برای برقراری این ارتباط کمک کنید؟ بعد از اتخاذ تصمیم در جمهوری اسلامی ایران در کوتاهترین ساعت پاسخ دادیم برای کمک به امنیت منطقه و جلوگیری از کشتار مردم یمن و حتی جلوگیری از جنگ و تضعیف وضعیتی که در منطقه وجود دارد، برای کمک به عربستان و یمن حاضریم این کار را بکنیم و ما وساطت کردیم در یک نقطه مرزی یک سرلشکر سعودی و یکی از مقامات عالیرتبه انصارالله با هم مذاکره کردند و قرار شد مذاکره سری بماند، اما بهدلیل اینکه مذاکره سری نماند و از برخی از طرفهای سعودی خبر درز پیدا کرد، بلافاصله سعودیها اعلام کردند گفتوگویی با انصارالله نداشتیم، بلکه با برخی عشایر محلی در یک نقطه مرزی برای تأمین امنیت مرز گفتوگو کردیم، درحالیکه این کلام سعودیها دروغ بود و یک شخص برجسته انصارالله و یک سرلشکر سعودی با هماهنگی و با وساطت جمهوری اسلامی ایران این گفتوگو را انجام دادند و خوشحالیم بگوییم بعدها این گفتوگو بستری برای گفتوگوهای سیاسی همه گروههای یمنی در عمان و سپس کویت شد».
چگونگی سفرهای نمایندگان مجلس
دستیار ویژه رئیس مجلس در امور بینالملل در همین مصاحبه در پاسخ به سؤالهایی درباره سفرهای خارجی نمایندگان مجلس نیز مکانیسم این کار را توضیح داده است: «نمایندگان مجلس در همه دورهها یکسری سفرهای شخصی و یکسری سفرهای رسمی و کاری دارند، برای سفرهای کاری مکانیسمی در مجلس طراحی شده است که در سالهای اخیر هم به دقت انجام میشود.
یک «کمیته سفرها» تشکیل شده که در این کمیته، معاون وزیر خارجه، مسئولان ذیربط هیئترئیسه، رئیس کمیسیون سیاست خارجی، مدیر کل بینالملل مجلس، مدیر کل تشریفات و از بخشهای مختلف حضور دارند. تکتک این سفرها از قبل با وزارت خارجه نیازسنجی میشوند، پس از تأیید وزارت خارجه مبنی بر اینکه اکنون ضرورت دارد برای کمک به دیپلماسی رسمی این سفر انجام شود، در آنجا تصویب میشود، اما ممکن است نمایندهای یک سفر شخصی انجام بدهد، آن بحث شخصی نماینده در کتیگوری (Category= طبقه) خودش باید بررسی شود».
معتقدم با روسیه پوتین میشود کار کرد
حسین امیرعبداللهیان گفت: معتقدم اولا بهلحاظ تاریخی مردم ایران حس خوبی به سیاستهای دوره اتحاد جماهیر شوروی ندارند، بهگونهای که افکار عمومی در ایران معتقدند روسها ممکن است در دقیقه ۹۰ دوستان خودشان را رها کنند. این حرفی است که همیشه در مذاکرات به دوستان روس خودم گفتم و خیلی شفاف با همین آقای باگدانوف (نماینده ویژه پوتین و معاون وزیر خارجه روسیه) در اولین مذاکرهام با حضور سفیر وقتمان آقای مهندس سجادی این را گفتم؛ اما تجربه کارم با روسها نگاه من را تغییر داد.
من جزء کسانی هستم که معتقدم با روسیه پوتین میشود کار کرد و اینکه ما باید بین اتحاد جماهیر شوروی و روسیه تفاوت قائل باشیم. ما امروز با روسیه مواجهیم نه اتحاد جماهیر شوروی. همچنین ما تجربه کار مشترک با روسیه در سوریه را داریم؛ پیچیدهترین پرونده بینالمللی عصر حاضر ما پرونده سوریه بوده و البته همچنان هست، در این پرونده پیچیده همانطورکه میگویند در سفر و سفره، شما میتوانید دوست خودتان را بشناسید، در این بحرانها نیز میتوانید بشناسید.
به نظر من در این بحرانها نمره روسیه نمره قابل قبولی بود، پس از این ما میتوانیم نتیجهگیری کنیم که میتوان با روسیه کار کرد، اما فکر میکنم با روسها باید دائما گفتوگو کرد، باید دائما در تماس بود و دائما در راستای منافع ملی مشترک تعریف کرد و کار کرد و پیشرفت کرد».
خروج ایران از سوریه مسئلهای بین تهران و دمشق است و با هیچ طرفی ارتباط ندارد
او همچنین با برشمردن شرایط سفر ولایتی به روسیه، همزمانی این سفر با حضور نتانیاهو و دیدار پوتین و ترامپ در هلسینکی گفت که «بالاخره آقای ترامپ اهل بیزنس و دنبال این است که در مجموعه سیاستهای هویج و چماقش یک نقطه ارتباط و اتصالی با روسیه پیدا کند و از ظرفیت روسیه برای تنگکردن تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران استفاده کند، بنابراین در این مرحله گفتوگو با پوتین مهم است، ضمن اینکه حرفهایی زده میشود؛ مثلا روسیه در کنار عربستان سعودی قرار شده جایگزین نفت ایران خودشان را قرار بدهند یا روسیه علاقهمند است که ایران از سوریه خارج شود. خب در مورد خروج ایران از سوریه، این مسئلهای بین تهران و دمشق است و ارتباط با هیچ طرفی ندارد. روسها هم به صراحت اعلام کردند اصلا چنین چیزی در دستور کار ما نیست، اما در مورد سایر موضوعات به نظرم نباید اجازه داد سوءتفاهم ایجاد شود.
این گفتوگوهای سطحبالا میتواند روابط دو کشور و همکاریهای آنها در حوزه بایکوتکردن تحریمهای آمریکایی را بیمه کند و نیز در حوزه تقویت ثبات و امنیت منطقه و روابط دوجانبه».
او به ذکر مثالی از مذاکره در مورد سوریه پرداخت: «من در مذاکرات سوریه که ۲۵، ۲۶ کشور در نیویورک، برلین و وین حضور داشتند میدیدم تیم ما مجموعا از افرادی که دور میز بودیم تا عقبه ما به سختی به ۸ تا ۱۲ نفر میرسید. افراد اصلیمان معمولا سه تا چهار نفر بودیم، ولی در همان مذاکرات در موضوع سوریه – که ما چه تعداد شهید دادیم در موضوع سوریه؛ چقدر مستشاران نظامی مبارزه با تروریسم ما جانفشانی در سوریه کردند – این ترکیب ما بود، ترکیب هیئت آمریکایی حداقل ۸۰ نفر بود و وقتی ترکیب هیئت آمریکایی را نگاه میکردید از بخشهای مختلف حضور داشتند. میخواهم بگویم حتی در آن مقطع همیشه این مدنظر همه دستگاههاست که بالاخره صرفهجویی و مراعات این مسائل را داشته باشیم، اما من میخواهم بگویم همهاش را نمیتوانید بگویید سفر، صرفهجویی و محدودیت.
یک جاهایی اتفاقا کار حرفهایکردن این است که مثلا شما وقتی میخواهید در مورد سوریه مذاکره کنید علاوهبر خودت که سیاستمدار و دیپلمات هستی، دو حقوقدان کارکشته و دو نفر رسانهای کارکشته هم در کنارت باشند که بتوانند پیوست رسانهای درست این سفر را ساماندهی کنند.
من میدیدم ما وقتی که میگوییم آمریکاییها با همه ضعفها و با همه اشکالاتی که دارند بالاخره کشوری با توانمندی بالا هستند، با تجربه کاریشان به اینجا رسیدند که حتی تایپیست را برای مذاکره میآورند که مطلبشان را در قسمت لابی هتل تایپ نکنند تا قبلش همه در جریان آن قرار بگیرند که چه چیزی ردوبدل میشود، بنابراین به نظرم صرفهجویی مسئله بسیار مهمی است، اما کار حرفهایکردن در حوزه دیپلماسی با برخی از این محدودیتها اتفاقا خیلی سازگار نیست».